Â

Latin alfabesinde bir harf
Latin alfabesi
Ââ harfi
 â
 â

 (küçüğü â, okunuşu şapkalı a), Türkçedeki yabancı kökenli (özellikle Arapça ve Farsça) sözcüklerin ve eklerin telaffuzunu Türkçeye uyarlamak için kullanılır.  harfiyle başlayan kelimeler de vardır: Âkif, Âdem, âlem, âmâ gibi. Şapkalı a genellikle l, k ve g, h ünsüzlerinden sonra kullanılır. Hâlâ, dergâh, rüzgâr, dükkân, kâgir, kâğıt, kâtip, kâr, kâse, Mevlâ, hâl, mekân, mükâfat, yâr, Kâbe, Hakkâri gibi. Uzun okunması gereken diğer ünlüler için kullanılmaz. (Anlam karmaşasını önleme durumları hariç, hakim-hâkim, alem-âlem) Fakat kalın okunması gereken k ve g harflerinden sonra gelen uzun a ^ imi almaz. Kasım (Bey), kanun vb.  harfi Türkçenin her yerinde egemen olmasına rağmen, resmî alfabede yer almaz.

Örneğin hala ve hâlâ sözcükleri aynı harfleri oluşturabilirken anlam olarak birbirinden farklı manalara gelmektedir. Hâlâ sözcüğü zaman dilimi ile ilgili cümlelerde kullanırken, hala sözcüğü ise babanın kız kardeşi için kullanılır. "Hala, babam hâlâ eve gelmedi mi?" cümlesi buna örnek verilebilir.

Değişik dillerde kullanımı

değiştir

Fransızca

değiştir

Eskiden bulunan ama sonrasında silinmiş ünsüzleri (çoğunlukla S) belirtmek için kullanılır. Resmen /ɑ/ sesini temsil eder, ancak günümüz Fransızcasında sık sık işaretsiz A ile birleşip /a/ diye telaffuz edilir.

Portekizce

değiştir

Hangi hecenin vurgulu olduğu belirsiz durumlarda vurgulu bir /ɐ/ sesini temsil etmek için kullanılır.

Rumen alfabesinin 3. harfi olan â, /ɨ/ sesini temsil etmek için kullanılır. Kelime başlarında ve sonlarında â yerine î harfi tercih edilir.

Vietnamca

değiştir

/ə/ sesini temsil eder. Tonu belirtmek için 5 farklı aksan daha alabilir:

  • Ầ ầ
  • Ẩ ẩ
  • Ẫ ẫ
  • Ấ ấ
  • Ậ ậ

Klavye kullanımı

değiştir

Türkçe Q klavyede â yazabilmek için "⇧ Shift, 3 ve A" tuşlarına birlikte basılır. Önce ⇧ Shifte basılıp, ⇧ Shiftteki parmak (genellikle başparmak) kaldırılmadan 3'e, yine 3'teki parmak (genellikle işaret parmağı) kaldırılmadan A tuşuna basılır. Bu sıralama "Â" yazmakta kullanılır. Eğer "â" yazılacaksa 3'e bastıktan sonra ⇧ Shiftteki parmak kaldırılır ve A tuşuna basılır.

Kodlama uyumsuzluklarında

değiştir

Yaygın bir mojibake örneğinde, büyük  harfi bazen web sayfalarında sayfa UTF-8'de kodlanmış ve genellikle Batı veya Batı Avrupa olarak adlandırılan iki kodlama olan ISO 8859-1 veya Windows-1252 kullanılarak çözülmüşse görülür. UTF-8'de telif hakkı sembolü (©) C2 A9 onaltılık baytlarıyla kodlanır. Eski Batı kodlama standartlarında ise © sembolü sadece A9'dur. Bir tarayıcıya UTF-8'de ©'yi görüntülemesi için C2 A9 baytları verilirse, ancak baytları Batı kodlamalarından birine göre ayrıştırmaya yönlendirilirse, C2 A9 baytlarını iki ayrı karakter olarak yorumlayacaktır. C2, yukarıdaki grafikte görüldüğü gibi Â'ya karşılık gelir ve A9 © sembolüne dönüşür, bu nedenle sayfayı okuyan kişi tarafından görülen sonuç ©'dir - yani, doğru © sembolü ancak başına bir  eklenmiştir. A0'dan BF'ye kadar Unicode kod noktalarına sahip karakterlerin UTF-8 kodlamaları Batı kodlamalarıyla aynıdır, ancak öncesinde C2 baytı bulunur, böylece bu karakterlerden herhangi biri UTF-8'de kodlandığında ve bir Batı kodlamasında görüntülendiğinde, önünde bir  görünecektir.[1][2]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Special character 'Â' inserted before copyright symbol". Stack Overflow. 2 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2020. 
  2. ^ "HTML encoding issues - "Â" character showing up instead of " "". Stack Overflow. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023. 
ISO temel Latin alfabesi
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Yy Zz
Özel işaret almış A harfi
Şapka işaretini kullanan harfler

tarih paleografi türetimler diyakritik noktalama rakamlar harf listesi