Zübük (film)
Zübük Aziz Nesin'in aynı adlı romanından sinemaya uyarlanmış; yönetmenliğini Kartal Tibet'in, senaristliğini Atıf Yılmaz'ın yaptığı 1980 yapımı filmdir.
 | |
| Yönetmen | Kartal Tibet |
|---|---|
| Yapımcı | Türker İnanoğlu |
| Senarist | Atıf Yılmaz |
| Hikâye (eser) | Aziz Nesin |
| Oyuncular | Kemal Sunal Nevra Serezli Bülent Kayabaş Kadir Savun Osman Alyanak Ali Şen Metin Serezli Memduh Ün Alpay İzer Zeki Alpan Nubar Terziyan Şemsi İnkaya Hüseyin Kutman Nevzat Okçugil Bilge Zobu Reha Yurdakul Nejat Gürçen Mesut Sürmeli Nevzat Açıkgöz Seyfettin Karadayı |
| Müzik | Esin Engin |
| Görüntü yönetmeni | Çetin Gürtop |
| Kurgu | Mevlüt Ekinci |
| Stüdyo | Erler Film |
| Cinsi | Sinema Filmi |
| Türü | Komedi |
| Çıkış tarih(ler)i | 13 Haziran 1981 |
| Süre | 89 dakika |
| Ülke |  Türkiye |
| Dil | Türkçe |
Film, Türk siyasi yapısındaki çarpık karakterleri hicveder. Zübük, Zeybek sözcüğünden ses benzeşimiyle Aziz Nesin tarafından oluşturulmuş bir sözcüktür.[1]
Konusu
değiştirMilletvekili İbrahim Zübükzade (Kemal Sunal) mesleğinden ihraç edilmiş bir siyasetçidir. Sözünde durmayan, ahlaksız bir adamdır. Gazeteci Yaşar (Metin Serezli) gazetede yayınlamak istediği yazı dizisi için Zübükzade’nin yaşam öyküsünü öğrenmek ister. Gittiği köyü Gülören’de karşılaştığı köylüleri Zübükzade’yi nefretle anarlar. Yaşar’ın köylüden aldığı bilgiye göre Zübük iş hayatına bir dairede kâtip olarak başlamış, kısa sürede aldığı rüşvetlerle zengin olup çıkmıştır. Foyası ortaya çıkınca kovulan Zübük, Destek Partisi’ne girip yağcılıkla ocak başkanlığına yükselir. Girdiği her yere de rüşveti bulaştırır. Muhalefet partisinden olan Kadir Ağa’nın (Kadir Savun) kızı Yektane’yi (Nevra Serezli) evlenme vaadiyle kandırıp birlikte olur. Ama çetin ceviz Yektane, silah zoruyla Zübük’ü nikâh masasına oturtur. Uyanık Zübük, partili partisiz herkesi öylesine birbirine düşürür ki, sonunda halk onun belediye reisi olması için neredeyse yalvarır. Aklı sürekli şeytanlığa çalıştığı için kendisine kurulan komploları da birer ikişer savuşturan Zübük, kendini milletvekili seçtirir. Tüm bu anlatılanlara çok şaşıran kurt gazeteci Yaşar, Zübük’le yüz yüze konuşmaya gider. Zübük, tüm yüzsüzlüğü ile, köylüyü, kasabalıyı, giderek tüm halkı kötüleyip, kendisinin ne denli dürüst ve vatansever bir politikacı olduğunu öyle bir anlatır ki; Yaşar Zübük’e neredeyse acımaya başlar. Ama giderayak Zübük’ün kendisine de oynadığı bir oyun aklını başına getirir. Çirkin politikacıların elinde çaresiz kalan halkın her zaman haklı olduğunu anlar.
Oyuncular
değiştir- Kemal Sunal - İbrahim Zübükzade / Zeybekzade Kara Yusuf Efe
- Nevra Serezli - Yektane
- Kadir Savun - Yektane'nin Babası Muhalif Kadir Efendi
- Osman Alyanak - Motelci Satılmış
- Ali Şen - Sabri Ağa
- Bülent Kayabaş - İri Nuri
- Metin Serezli - Gazeteci Yaşar
- Memduh Ün - Milletvekili
- Alpay İzer - Muhalif Avukat Burhan Bey
- Zeki Alpan - Mehmet Çavuş
- Nubar Terziyan - Bedir Hoca
- Şemsi İnkaya - Terzi Cemal
- Hüseyin Kutman - Emniyet Müdürü
- Bilge Zobu - Vali Vahit Atılgan
- Reha Yurdakul - Demirci Nuri
- Nejat Gürçen - Parti Yöneticisi
- Mesut Sürmeli - Yazı İşleri Müdürü
- Nevzat Açıkgöz - Belediye Reisi
- Seyfettin Karadayı - Gedikli İhsan
- Osman F. Seden - Meclis Başkanı
Filmin medya ve siyaset alanında etkisi
değiştirKemal Sunal’ın başrol olarak oynadığı filmlerin çoğu televizyonda yayınlanırken Zübük filmi neredeyse yayınlanmamıştır ve bunun üstüne siyasiler arasında birbirleriyle olan diyaloglarında içerisinde ‘zübük’ kelimesinin geçmesi de bazı yargılamaların temel unsuru olmuştur. Zübük romanının Kartal Tibet tarafından 1980 yılında sinemaya uyarlanmasıyla Aziz Nesin’in bu eseri daha da değer kazanmıştır.[2]
Notlar
değiştir- Filmin çekimleri Kırklareli'nin Vize ilçesi ile Ankara ve İstanbul'da gerçekleştirildi.[3]
Kaynakça
değiştir- ^ "Zübük Ne Demek? Zübük Kelime Anlamı Nedir, Filmi Ne Anlatıyor?". Milliyet. 16 Mart 2021. 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2022.
- ^ Zübük: Bir Iktidar romanı | request PDF. (n.d.). Retrieved May 11, 2022, from https://www.researchgate.net/publication/348196508_Zubuk_bir_iktidar_romani 11 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Aziz Nesin yazdı, Kemal Sunal oynadı, Kartal Tibet yönetti 31 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet, 16 Ağustos 1980.