Veni, vidi, vici

Veni, vidi, vici (Türkçe: Geldim, gördüm, yendim), hızlı ve kesin bir zafere atıfta bulunmak için kullanılan Latince bir ifade. Veni, vidi, vici Latince venire, videre, vincere fiilerinin birinci tekil şahıs geçmiş zaman halidir.

Etimoloji

Bu cümle Julius Sezar tarafından Roma senatosu'na yazılmış Zela Savaşındaki zaferini anlatan mektupta geçer. Sezar Türkiye'de Kuzeydoğu Anadolu'daki Tokat ili Zile ilçesinde Pontus'lu Pharnaces II'ye karşı kazandığı zaferin ardından Roma Senatosuna gönderdiği mektupta bu cümleyi kullanmıştır. Bu kısa ve özlü söz sadece Sezar'ın zaferinin büyüklüğünü değil, onun askeri hünerini de vurgulamaktadır. Farklı bir bakış açısından (Sezar aynı dönemde bir iç savaşı da sürdürmektedir), bu özdeyiş aristokratlardan oluşmuş ve geleneksel olarak Roma Cumhuriyeti'ndeki en güçlü grubu temsil eden senatoyu küçümseyişinin bir göstergesi olarak yorumlanabilir.

Tarihi

Tarihi kaynaklara göre, MÖ 100 veya MÖ 44 yılları arasında yaşadığı tahmin edilen Roma Generali Julius Sezar, Pontus asıllı Basforos kralı II. Farnakis ile Zile Altıağaç mevkiinde çok kanlı bir savaş yapar. Savaşta her iki taraf da büyük kayıplar verir. Ancak savaşı Roma Generali Julius Sezar kazanır. Bunun üzerine dünyaca ünlü sözü ”Veni-vidi-vici” (Geldim-gördüm-yendim) diyerek, durumu Roma'ya bildirir.

Sezar, Pompei'de kaleye taş bir kitabe yaptırarak, dünyaca ünlü bu sözünü oraya da yazdırır. Günümüzde Pompei Kalesi'nde bulunan kitabeleri ziyaret etmek için her yıl çok sayıda turist ilçeye gelirken, bazı tarihçiler bu kitabenin Sezar tarafından yapılan asıl kitabe olmadığını, gerçek kitabenin çalındığını ve nerede olduğunun tespit edilemediğini, ama bu sözün Zile İlçesi'nde söylendiğinin tüm kaynaklarda geçtiği de ifade edilmektedir.^[1]^[2] Ayrıca Zile'nin Yıldıztepe kasabasından çıkarılan pek çok antik eserin üzerinde "Veni-vidi-vici" yazısının görüldüğü ifade edilmektedir.

Çağdaş kullanımı

Sosyal rekabet veya iş dünyasında sıkça kullanılan Latince terimlerdendir. Örneğin, kârlı bir işi başarıyla alan idareci şaka ile karışık bir şekilde bu kalıbı söyleyebilir. Popüler kültürde çeşitli televizyon programlarında farklı özellikler atfedilerek (sihirli olduğu gibi) kullanılmıştır. Ayrıca birçok farklı müzik türünden grup ve müzisyenin şarkılarında geçmiştir.

Kaynakça

^ Yayın Adı : Life of Julius Caesar Yazarı : Henry G. LIDDELL Yayım Tarihi : 1860, 247 sh., Sayfa: 200
^ 1819 baskılı "A Memoır On The Commerce and Navigation Of The Black Sea and The Trade and Maritime Geography Of Turkey and Egypt" adlı kitabın 216. sayfası.

[1] Yayın Adı : Life of Julius Caesar Yazarı : Henry G. LIDDELL Yayım Tarihi : 1860, 247 sh., Sayfa: 200

[2] 1819 baskılı "A Memoır On The Commerce and Navigation Of The Black Sea and The Trade and Maritime Geography Of Turkey and Egypt" adlı kitabın 216. sayfası.

[1]

[2]