Refi' Cevad Ulunay

Refi' Cevad Ulunay (d. 1890, Şam - ö. 4 Kasım 1968), Türk gazeteci.

Tan gazetesi, 1 Mart 1945. Soldan 1. Refi' Cevad Ulunay

II. Meşrutiyet döneminin ve Yüzellilikler arasında sürgün edildiği 1924-1938 arası dışında, 1968'de ölümüne kadar da Cumhuriyet döneminin en etkili gazeteci ve yazarları arasında yer almış Türk basınının tarihi simalarındandır.

Hayatı

1890'da Şam'da doğmuştur. II. Meşrutiyet'in ilanından sonra, aynı zamanda Galatasaray Lisesi'nden mezun olduğu yıl olan 1909 yılından itibaren Alemdar gazetesini yayınlamaya başlamıştır. Mahmut Şevket Paşa suikastinden sonra İttihat ve Terakki'ye karşı artan muhalefetinden dolayı 1914-1918 yılları arasında Sinop, Çorum ve Konya'da sürgün hayatı yaşamıştır.

I. Dünya Savaşı sonrasında yeniden yayınlamaya başladığı Alemdar gazetesinde İngiliz Muhipleri Cemiyeti lehinde yazılar yazmış, İngiltere ile yakınlaşmayı savunmuş, bu arada Millî Mücadele'ye karşı çıkmıştır.

Cumhuriyet'in ilânı ile Yüzellilikler listesine dâhil edilmiş ve 1924'te yurtdışına sürgüne gönderilmiştir. 1938'de Yüzellilikler'in affedilmesi üzerine Türkiye'ye dönüşünde Yeni Sabah ve (1953 sonrasında) Milliyet gazetelerinde yazılar yazmıştır. 4 Kasım 1968'de ölmüş ve vasiyeti üzerine Konya'da Mevlânâ Türbesi'nin karşısındaki Üçler Mezarlığı'na gömülmüştür.

Eserleri

Romanlar

• Köle (1945)
• Dağlar Kralı: Balçıklı Edhem (1955)
• Eski İstanbul Yosmaları/Mermer Köşkün Sahibi (1959)
• Bir Başka Âlem (1964)

İncelemeler

• Rıza Tevfik: Şiirleri ve Mektupları (1943)

Anılar

• Enkaz Arasında (1945)
• Eski İstanbul Kabadayıları/Sayılı Fırtınalar (1958)
• Konuşan Kalemler (1968)
• Sürgün Hatıraları/Menfâlar Menfiler (haz. Hüsnü Kılıç, 1994)
• Bu Gözler Neler Gördü (2002)

Gezi yazıları

• İhtişam Diyarı Hindistan (1962)

Makaleler

• Refi Cevad Ulunay'ın Mili Mücadele Devri Makaleleri (haz. Metin Ayışığı, 1994)
• Refi Cevad Ulunay'ın Mevlânâ, İhtifaller ve Konya Yazıları (haz. Mustafa Özcan, 2003)

Kaynakça

• Portreler, Hâfi Kadri Alpman, 1972
• Edebiyatçılar Çevremde, Halit Fahri Ozansoy, 1970
• Ulunay (Hayatı, Hâtıraları, Eserleri), Hilmi Yücebaş, 1969