Tetrafloroetilen
Tetrafloroetilen (TFE), C2F4 kimyasal formülüne sahip bir florokarbondur. En basit perflorlu alkendir. Bu gaz hâldeki türler öncelikle floropolimerlerin endüstriyel hazırlanmasında kullanılır. En çok bilinen polimeri PTFE'dir (Teflon).
| |||
| Adlandırmalar | |||
|---|---|---|---|
Tercih edilen IUPAC adı Tetrafloroeten | |||
Diğer adlar perfloroetilen TFE | |||
| Tanımlayıcılar | |||
3D model (JSmol)
|
|||
| ChEBI | |||
| ChEMBL | |||
| ChemSpider | |||
| ECHA InfoCard | 100.003.752 | ||
| KEGG | |||
PubChem CID
|
|||
| UNII | |||
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
|
|||
| |||
| |||
| Özellikler | |||
| Molekül formülü | C2F4 | ||
| Molekül kütlesi | 100,02 g/mol | ||
| Görünüm | renksiz gaz | ||
| Koku | kokusuz | ||
| Yoğunluk | 1,519 g/cm3 (−76 °C) | ||
| Erime noktası | -142,5 °C (-224,5 °F; 130,7 K) | ||
| Kaynama noktası | -76,3 °C (-105,3 °F; 196,8 K) | ||
| Tehlikeler | |||
| NFPA 704 (yangın karosu) |
|||
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
| |||
| Bilgi kutusu kaynakları | |||
Tetrafloroetilen renksiz, kokusuz bir gazdır. Tüm doymamış florokarbonlar gibi, nükleofilik saldırıya karşı hassastır. Hayli kararsız bir bileşiktir: karbon ve karbon tetraflorüre (CF4) ayrışmaya yatkındır ve hava ile temas hâlinde patlayıcı peroksitler oluşturabilir.[1]
Üretimi
değiştirTFE, kloroformdan üretilir.[2] Kloroform, klorodiflorometan (R-22) üretmek için hidrojen florür ile reaksiyona sokularak florlanır. Klorodiflorometanın 550–750 °C'de pirolizi, bir ara madde olarak diflorokarben ile TFE verir.
- CHCl3 + 2 HF → CHClF2 + 2 HCl
- 2 CHClF2 → C2F4 + 2 HCl
Reaksiyonlar
değiştirTetrafloroetilen, sayısız reaksiyona katılan reaktif bir moleküldür. Dört florun varlığı nedeniyle, reaksiyonları etilen gibi sade alkenlerin davranışından büyük ölçüde farklıdır. Tetrafloroetilen oktaflorosiklobütan vererek dimerize olur.
Tetrafloroetilenin polimerizasyonu, Teflon ve Fluon gibi politetrafloroetilen (PTFE) polimerleri üretir. PTFE, tamamen flor ve karbondan oluşan iki florokarbon reçinesinden biridir.
Güvenlik
değiştirTetrafloroetilene ilişkin ana tehlike, özellikle oksijen mevcutsa patlama tehlikesidir. TFE, düşük sıcaklıklarda oksijenle reaksiyona girerek patlayıcı bir oksit oluşturur[1] ve bunun patlaması genellikle TFE'nin karbon ve CF4'e ayrışmasını tetiklemek için yeterlidir.[3] TFE yüksek basınç altında işlenirse, ki bu genellikle endüstriyel bir ortamda olur, adiabatik sıkıştırma da patlamalara neden olabilir. Basınçlı TFE'nin daha düşük bir basınçta bir kaba veya boru tesisatına girmesine izin verilirse, kaptaki atmosfer TFE tarafından sıkıştırılır ve ısınmasına neden olur. Bunun patlamalara neden olduğu bilinmektedir.[4] Endüstride, TFE'nin tanıtılmasından önce, hem oksijeni dışarıda bırakmak hem de adiabatik sıkışmayı önlemek için boru tesisatı basınçlı azotla yıkanır.
TFE zayıf da olsa bir alkilleyici maddedir ve bu nedenle kanserojen olması beklenebilir. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı, TFE'yi hayvan çalışmaları temelinde insanlar için muhtemelen kanserojen olarak sınıflandırıyor.
Kaynakça
değiştir- ^ a b Gozzo, F.; Camaggi, G. (January 1966). "Oxidation reactions of tetrafluoroethylene and their products—I". Tetrahedron. 22 (6). ss. 1765-1770. doi:10.1016/S0040-4020(01)82248-1.
- ^ Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a11_349.pub2.
- ^ Fabio, Ferrero; Robert, Zeps; Martin, Kluge; Volkmar, Schröde; Tom, Spoormaker (April 2013). "The explosive decomposition of tetrafluoroethylene: large scale tests and simulations". Chemical Engineering Transactions. 31: 817-822. doi:10.3303/CET1331137.
- ^ Reza, Ali; Christiansen, Erik (March 2007). "A case study of a TFE explosion in a PTFE manufacturing facility". Process Safety Progress. 26 (1): 77-82. doi:10.1002/prs.10174.