Taşköprü (Üsküp)
Taşköprü (Makedonca: Камен Мост, Kamen Most "Taş Köprü") Vardar Nehri üzerinde, Üsküp şehir merkezinde bulunan tarihi Osmanlı köprüsü. Üsküp’ün simgelerinin en başında yer alır. Fatih Köprüsü veya Fatih Sultan Mehmet Köprüsü olarak isimlendirilmektedir.
| Taşköprü | |
|---|---|
 Akşam ışıklandırması ile köprü | |
 | |
| Resmî adı | Kamen Most |
| Taşınan | Yaya |
| Geçiş | Vardar |
| Konum |  Üsküp, Kuzey Makedonya |
| Koordinatlar | |
| Tasarım | Kemer köprü |
| Ayak sayısı | 12 |
| Uzunluk | 214 m |
| Genişlik | 6 m |
| Yapım | 1451-1469 |
Mimari yapı
değiştirKöprü katı taştan oluşan bloklardan ve 12 adet yarım yay kemere bağlanan sabit, katı sütunlardan oluşur. Yapı, 214 metre uzunluğa ve 6 metre genişliğe sahiptir. Köprünün ortasında bulunan kitabe bölümü yeniden yapımdadır.[1]
1451-1469 yıllarında II. Mehmed’in himayesi ve kontrolü altında yapılmıştır. Köprüden, Alaca Cami vakıfnamesinde sözü edilmiştir.[1]
Kimi kaynaklara göre köprünün Mimar Sinan tarafından yapıldığı belirtilmektedir. 13 kemer gözü yani 12 kemeri bulunan köprünün kemer açıklıkları ise merkeze doğru genişlemekte ve yükselmektedir. Köprünün toplam uzunluğu 220 metredir. Kemer açıklıkları açısından en küçük açıklık 4,05 metre en büyük açıklık ise 13,48 metredir.[2]
Tarih
değiştirSu anki köprü Roma köprüsünün üzerine yapılmıştır.[3][4][5] 1451-1469 yıllarında II. Mehmed’in himayesinde yapılan köprü tarihte birçok kez hasar görmüş ve onarılmıştır. 1555 yılındaki büyük depremde hasar gördüğüne dair tarihi kanıtlar olduğu söylenmiştir. Bu depremde köprünün 4 sütunu ağır hasar yaşamıştır.
II. Dünya Savaşı döneminde, 1944 yılında faşistler tarafından köprüye patlayıcı yerleştirilmiştir. Üsküp’ün kurtulmasıyla, patlayıcılar sökülmüştür.
1689 yılında bu köprüde Kumanova dükü Karpoş'un asıldığı tahmin edilmektedir.
Resimler
değiştir-
Osmanlı devri sonlarında köprü (1909) -
Köprü ve çevresinin 1920 yılındaki hâli -
Köprünün ortasında bulunan kitabe kısmı Osmanlı dönemindeki orijinal hâlini kısmen korumaktadır. -
2000 yılı başlarında köprü ve yakın çevresi -
Taşköprü ve meydan
Kaynakça
değiştir- ^ a b The Stone Bridge Over The Vardar River 13 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ Üsküp’teki Osmanlı köprüsünü Büyükşehir Belediyesi ihya ediyor 24 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Arkitera.com
- ^ "Macedonia, Bradt Travel Guid, Thammy Evans, Bradt Travel Guides, 2010, ISBN 1841622974, s. 139". 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
- ^ "Skopje In Your Pocket 2006-2007, Sco, Jeroen van Marle, In Your Pocket, s. 27". 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
- ^ "Macedonia, Jovan Popovski, Turistička štampa, 1969, s. 66". 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016.