Streptokok

Streptokok (Streptococcus). Streptococcaceae ailesinde yer alan gram-pozitif, yuvarlak şekilli, fakültatif anaerop, katalaz negatif, sporsuz ve hareketsiz bakterilerdir.

Streptococcus
Zincir şeklinde dizilmiş Streptokoklar
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Bacteria Şube: Firmicutes Sınıf: Bacilli Takım: Lactobacillales Familya: Streptococcaceae Cins: Streptococcus

Sabit bir çizgi üzerinde çoğaldıkları için ikili ya da zincir şeklinde görülürler. Anilin boyalarıyla kolaylıkla boyanabilirler. Kan ve serumla zenginleştirilmiş katı besiyerlerinde (kanlı agar, serumlu agar) ürerler. Karbonhidrat fermentasyonlarının son ürünü laktik asittir. Bazı türleri karbondioksitli ortamlarda üreyebilir. Tüm vücutta flora bakterisi olarak bulunup, deride en çok bulunan bakterilerdendir. Büyük çoğunluğu insan patojenidir ve hastalık etkenidir. Streptokoklar insan ve hayvanlarda çeşitli lokal ve yayılmış infeksiyonlara neden olurlar. Bazı streptokoklar ise normal hayvanların üst solunum yollarında ve bağırsak kanalında bulunur ve hayvanlarda direncin belirgin ölçüde kırılması halinde patojen hale geçerler. Bilimsel yayınlarla doğrulanmış 107 türü vardır.

Sınıflandırma

Streptokokların sınıflandırılmaları biyokimyasal, serolojik ve hemoliz özelliklerine göre yapılır.

Biyokimyasal özellikleri

Enzimlerin yapısı, proteinlere, karbonhidratlara ve lipitlere etkisi vardır.

Serolojik özellikleri

Bakterilerin hücre duvarındaki karbonhidratlar (C polisakkaridi) esas alınarak, 1928'de R. Lancefield tarafından yapılan sınıflandırmaya göre streptokoklar A-H ve K-V harfleri altında gruplandırılmıştır.

Hemoliz özellikleri

Alfa hemoliz

Kanlı agarda meydana gelen kısmi hemolizdir. Kanda bulunan eritrositler parçalanır. Fakat, bu parçalanma tam olarak gerçekleşmez. Açığa çıkan hemoglobin, hidrojenperoksit ile tepkime oluşturarak metahemoglobin formuna döner. Bu da agarda yeşilimsi renk şeklinde görülür. Tam bir hemozliz olmadığından eritrositlere rastlanabilir.

Beta hemoliz

Tamamlanmış hemolizdir. Koloni çevresindeki hemoliz zonu şeffaf renktedir. Plağa bakıldığında arkasının görülecek kadar şeffaf olması, tam bir hemoliz olduğundan eritrositlere rastlanmaz. (A, B, C, D, G grupları)

Non hemoliz

Hemoliz yoktur.

Özet

Biyokimyasal özellik	Serolojik özellik	Hemoliz özelliği
S. pyogenes	A	Beta
S. agalactiae	B	Beta, non
S. disgalactia	C, G	Beta
S. anginosus	A, C, F, G	Beta, alfa, non
S. bovis	D	Alfa, non
Viridans grup	grupsuz	Alfa, non
S. pneumoniae	grupsuz	Alfa