Sombrero Gökadası

galaksi

Sombrero Gökadası (ayrıca Messier 104, M104 veya NGC 4594 olarak da bilinir), Başak ve Karga takımyıldızları sınırında bulunan, sınıflandırması belirsiz[3] tuhaf gökadadır. Samanyolu gökadasından yaklaşık olarak 9,55 milyon parsek (31,1 milyon ışık yılı) uzaklıkta yer alan gökada,[6] Pierre Méchain tarafından 11 Mayıs 1781 tarihinde keşfedildi.[7] Başak Süperkümesi'nin güney kenarından uzanan bir dizi gökada ve gökada kümesi olan Başak II Grupları'nın bir üyesidir.[8] Yaklaşık 29,09 ila 32,32 kiloparsek (94.900 ila 105.000 ışık yılı) izofotal çapa sahiptir[2] ve bu da onu Samanyolu'ndan biraz daha büyük yapar.

Sombrero Gökadası
Hubble Uzay Teleskobu tarafından elde edilen görüntü, Mayıs-Haziran 2003
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızBaşak[1]
Sağ açıklık (α)12sa 39d 59,4s[2]
Dik açıklık (δ)-11° 37′ 23″[2]
Galaksi sınıfıSA(s)a;LINER Sy1.9[2] veya E[3]
Görünür büyüklük (V)8,3[4]
Görünür büyüklük (B)9,2[4]
Mutlak büyüklük (V)-21,8[5]
Yüzey parlaklığı (SB)12,0[4]
Boyut32,32 kpc × 17,45 kpc
(105,4 kly × 56,91 kly)
(çap; 2MASS K-bandı toplam izofot)[2]
29,09 kpc (94,88 kly)
(çap; D25,0 B-bandı izofotu)[2]
Görünür boyut (V)8,7′ × 3,5′[2]
Özellikler
Grup veya kümeM104 Grubu[2]
Kırmızıya kayma (z)0,003633 ± 0,000004[2]
Helyo dikey hız ()(1089 ± 1) km/s[2]
Mesafe9,55 ± 0,31 Mpc
(31,1 ± 1,0 Mly)[6]
Kütle (m)8 ∙ 1011 M
Keşif
Pierre Méchain (11 Mayıs 1781)
Katalog belirtmeleri
M 104 • NGC 4594 • UGCA 293 • PGC 42407 • MCG -2-32-20 • IRAS 12373-1120 • 2MASX J12395949-1137230 • GC 3132 • H I 43 • h 1376
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Parlak bir çekirdeği, alışılmadık derecede büyük bir merkezi şişkinliği ve neredeyse kenardan görünen dış diskinde belirgin bir toz şeridi vardır. Koyu toz şeridi ve şişkinlik ona bir sombrero şapkası görünümü verir ve adını buradan alır. Gök bilimciler başlangıçta halenin küçük ve hafif olduğunu, bunun da bir sarmal gökadanın göstergesi olduğunu düşünmüşlerdi, fakat Spitzer Uzay Teleskobu toz halkasının daha önce düşünülenden daha büyük ve daha kütleli olduğunu ve bunun da dev bir eliptik gökadaya işaret ettiğini buldu.[9]

Gökadanın görünür büyüklüğü 8,3 olup[4], amatör teleskoplarla kolayca gözlemlenebilir ve bazı yazarlar tarafından Samanyolu'nun 10 megaparsek yarıçapı içindeki en yüksek mutlak büyüklüğe sahip gökada olarak kabul edilmektedir.[5] Büyük şişkinliği, merkezi süper kütleli kara deliği ve toz şeridiyle profesyonel gök bilimcilerin dikkatini çekmektedir.

Ayrıca bakınız

değiştir
 
Sombrero Gökadası'nın Spitzer Uzay Teleskobu tarafından çekilmiş kızılötesi görüntüsü ile Hubble Uzay Teleskobu tarafından çekilmiş görüntüsünün kompoziti
  • NGC 1291, dış toz halkası olan diğer bir gökada
  • NGC 4725, dış toz halkasıyla benzer bir gökada
  • NGC 7742, benzer toz halkasıyla sarmal bir gökada

Kaynakça

değiştir
  1. ^ R. W. Sinnott, editor (1988). The Complete New General Catalogue and Index Catalogue of Nebulae and Star Clusters by J. L. E. Dreyer. Sky Publishing Corporation and Cambridge University Press. ISBN 0-933-34651-4. 
  2. ^ a b c d e f g h i j "NASA/IPAC Extragalactic Database". M104 için sonuçlar. 25 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2008. 
  3. ^ a b "Sombrero galaxy has split personality". Science Daily. 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2022. 
  4. ^ a b c d "SEDS". NGC 4594 için sonuçlar. 11 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2008. 
  5. ^ a b Karachentsev, Igor D.; Karachentseva, Valentina E.; Huchtmeier, Walter K.; Makarov, Dmitry I. (2003). "A Catalog of Neighboring Galaxies". The Astronomical Journal. 127 (4): 2031-2068. Bibcode:2004AJ....127.2031K. doi:10.1086/382905. 
  6. ^ a b McQuinn, Kristen B. W.; Skillman, Evan D.; Dolphin, Andrew E.; Berg, Danielle; Kennicutt, Robert (2016). "The Distance to M104". The Astronomical Journal. 152 (5): 144. arXiv:1610.03857 $2. Bibcode:2016AJ....152..144M. doi:10.3847/0004-6256/152/5/144. 
  7. ^ Seligman, Courtney. "M104 (= NGC 4594 = PGC 42407), The Sombrero Galaxy". 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2024. 
  8. ^ "The Virgo III Groups". Atlas of the Universe. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2010. 
  9. ^ [1] 13 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Famous Sombrero Galaxy Shows Surprising Side

Dış bağlantılar

değiştir

Bahar açısına göre önceki: M 68 | Bahar açısına göre sonraki: M 59
Katalog sırasına göre önceki: M 103 | Katalog sırasına göre sonraki: M 105


Bakmak istediğiniz cisminin resmini seçiniz

 M1Messier 2Messier 3Messier 4Messier 5KelebekMessier 7Deniz Kulağı BulutsusuMessier 9Messier 10Yaban ÖrdeğiMessier 12Messier 13Messier 14Messier 15Kartal BulutsusuOmega BulutsusuMessier 18Messier 19Üç Boğumlu BulutsuMessier 21Messier 22Messier 23Messier 24Messier 25Messier 26Halter BulutsusuMessier 28Messier 29Messier 30Andromeda GalaksisiNGC 221Üçgen GalaksisiMessier 34Messier 35Messier 36Messier 37Messier 38Messier 39Messier 40Messier 41Orion BulutsusuMessier 43Messier 44ÜlkerMessier 46Messier 47Messier 48Messier 49Messier 50Girdap gökadasıMessier 52Messier 53Messier 54Messier 55Messier 56Halka bulutsusuMessier 58Messier 59Messier 60Messier 61Messier 62Ayçiçeği GökadasıSiyah Göz GökadasıMessier 65Messier 66Messier 67Messier 68Messier 69Messier 70Messier 71Messier 72Messier 73NGC 628Messier 75Küçük Halter BulutsusuNGC 1068Messier 78Messier 79NGC 6093NGC 3031Messier 82Messier 83Messier 84Messier 85Messier 86Messier 87Messier 88Messier 89Messier 90Messier 91Messier 92Messier 93Messier 94Messier 95Messier 96Baykuş BulutsusuMessier 98Messier 99Messier 100Fırıldak GalaksisiNGC 5866Messier 103Sombrero GökadasıMessier 105Messier 106Messier 107Messier 108Messier 109Messier 110
Messier nesneleri kataloğu