Terfi (satranç)

Satrançta terfi, piyonun satranç tahtasındaki son yataya (Beyaz piyon için 8. yatay; Siyah piyon için 1. yatay) gelmesiyle istenen bir alete (vezir, kale, fil ya da at) terfi etmesidir.

Piyon son yatayda piyon olarak kalamaz veya şaha terfi edemez. Piyonun bir taşa dönüşmesi için oyunda o taşı kaybetmeye gerek yoktur. Piyon son kareye ulaştığında hemen istenilen taşa dönüşür. Bu nedenle tahta üzerinde bir oyuncunun 2 veya daha fazla Veziri, 3 veya daha fazla Kalesi, Atı ve Fili olabilir.

Özellikle satranç tahtasında kalan taş sayısı azaldığında, terfi edebilme özellikleri nedeniyle oyun sonunda piyonların önemi artmaktadır.

Çoğu durumda piyon Vezire terfi eder. Pat durumundan kaçınmak veya Atın hamle şeklinden yararlanmak istenildiğinde piyon Vezir yerine Kaleye, Ata ve File terfi edebilir.

Kaleye terfi

Piyon Vezire terfi ederse oyun pat olur. Kazanmak için piyon Kaleye terfi etmelidir.

Ata terfi

Piyon c8 de Ata terfi ederse oyunu kazanır.

Piyon c8 oynayıp Vezire terfi ederse Siyah ... Ad6 oynayarak Şah ve Vezire çatal atar ve Veziri ele geçirir, oyun berabere biter. Piyon c8 de Ata terfi ederse şah çeker. Siyahın Şb8 hamlesine Şb6 ile cevap verdikten sonra a sütunundaki piyonun terfi yapmasına engel olamaz. Beyaz piyon a8 karesinde Vezire terfi eder ve Beyaz oyunu şu şekilde kazanır :

1. c8 (A) Şb8
2. Şb6 Şxc8
3. a7 Şd7
4. a8 (V) Siyah terk eder.

File terfi

Bu pozisyonda kazanmak için piyon File terfi etmeli.

Filin piyonu yememesi için piyon c8 oynayarak terfi etmelidir. Eğer piyon Vezir, Kale veya Ata terfi ederse oyun pat olur. Berabere biter. Oyunu kazanmanın tek yolu File terfidir.

1. c8 (F) Fc7 (veya herhangi bir Fil hamlesi bu durumda fark etmez.)
2. Ad7 Fd6 (veya herhangi bir Fil hamlesi gene durumda fark etmez.)
3. Fb7 mat