Samsunspor
Samsunspor, Samsun merkezli faaliyet gösteren dernek yapısındaki Türk çok takımlı spor kulübü. 1927 yılında siyah-beyaz renklerle kurulan kulüp 30 Haziran 1965'te kırmızı-beyaz renkleri benimseyerek profesyonel liglere katılmış olup resmî kuruluş tarihi de bu tarih olarak kabul edilmektedir.
Tam isim | Samsunspor Kulübü Derneği |
---|---|
Takma ad | Kırmızı Şimşekler, Kırmızı-Beyazlılar, Atatürklü Arma, Kuzeyin Kralı, Kuzeyin Sultanları |
Kuruluş | Amatör: 1927 (97 yıl önce.) Pro: 30 Haziran 1965 (59 yıl önce.) |
Renkler | Kırmızı, beyaz, siyah |
Branşlar | Basketbol, boks, futbol, judo, masa tenisi, voleybol |
Başkan | Yüksel Yıldırım |
Resmî site | samsunspor.org.tr |
Geçmişte sekiz farklı branşta faaliyet gösteren kulübün günümüzde yalnızca profesyonel liglerde mücadele eden basketbol ve futbol takımları bulunmaktadır. Basketbol takımı en üst seviye lig olan Basketbol Süper Ligi'nde bulunurken futbol takımı ise en üst seviye lig olan Süper Lig'de yer almaktadır. İki takım iç saha maçlarını 19 Mayıs Stadyumu ve Mustafa Dağıstanlı Spor Salonu'nda oynamaktadırlar.
Samsunspor, bir diğer Karadeniz ekibi olan Trabzonspor ile büyük çekişme içerisindedir. Ayrıca kulübün Karadeniz takımlarıyla oynadığı tüm maçlar Karadeniz derbisi olarak adlandırılmaktadır. Takımın ilk formaları düz kırmızı ve düz beyaz takım formalardan oluşmaktadır. Şimdiye dek Onur Anıtı figürü sabit kalmak üzere birçok farklı arma kullanan kulübün güncel arması ise kırmızı renk şeritler içerisindeki beyaz zemin üzerine yine Onur Anıtı'nın siyah renkli silüeti yerleştirilerek oluşturulmuştur.
Kulübün Haziran 2018 itibarıyla ₺55,5 milyon borcu bulunmaktayken, bu borçlar, Ağustos 2018'de kulüpten ayrı bir yapı hâlini alarak futbol branşını temsil eden şirkete aktarılmıştır ve günümüzde kulübün borcu bulunmamaktadır.
Tarihçe
değiştirSamsun'da futbolun geçmişi 1909 yılında kurulan Tenvîr-i Efkâr Gençler Kulübüne dek uzanmaktadır.[1][2] Samsun'un ilk futbol kulübü olma özelliğini taşıyan bu kulüp Samsun Limanı başkanı ile oğulları Haydar ve Faruk Beyler önderliğinde kurulmuş, ilk başkanı Boşnakzâde Ahmet Resai Bey olmuştur.[3] Samsunlu gençleri kötü alışkanlıklardan uzak tutmak amacını güden kuruluş yalnızca spor alanında etkinlik göstermekle kalmayarak Fransızca, tiyatro ve sosyal bilimler gibi alanlarda ders verilen bir okul da olmuştur.[3] Kulübün özellikle şehirdeki Ermeni ve Rum gençlerinin kurduğu takımlarla yaptığı maçlar ilgi odağı olsa da Balkan Savaşlarının patlak vermesiyle faaliyetlerine son vermek zorunda kalmıştır.[3] Hemen ardından 1912 yılında dârülmuallim ve sultânî öğrencileri tarafından kulüp niteliği taşımayan fakat rakipleriyle karşılaşacak nitelikte bir takım oluşturulmuş, bu girişim de çok uzun ömürlü olmamıştır.[1] 1919 yılında ise kırmızı-beyaz renkleriyle kent tarihinin ikinci kulübü olan Samsun İdman Yurdu kurulmuştur.[3][4] Tahir Usta'nın önderliğinde şehirdeki İngiliz işgal askerlerinin kurduğu takım ile Ermeni ve Rum takımlarıyla mücadele etmek amacıyla kurulan kulüp ilk maçını yine Samsun'daki Rumların kurduğu Atlas ile oynamış ve 3-0 galip gelmiştir.[3] 1921 yılında ise Samsun İdman Yurdu'nun dışında faaliyet gösterecek ikinci bir futbol kulübü kuruldu. Bu kulübün adı Al Yıldız İdman Ocağı, kurucusu ve ilk başkanı ise Gıyas Bey'di.[3] Sarı ve lacivert renkleri benimseyen bu kulübü 1924 yılında Mustafa Kemal, Samsun'a ikinci gelişinde ziyaret etmiştir.[5] 1923 yılında kurulan kırmızı-beyaz renkli Zafer-i Millî İdman Derneği, Samsun'daki üçüncü faal futbol kulübü olmuştur.[2] Aynı dönemde, daha sonraları Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakının da kurucu üyelerinden olacak olan Bafra Kızılırmak ve Çarşamba Yeşilırmak kulüpleri kurulmuştur. Böylece kulüpler arasındaki ilk resmî karşılaşmalar da oynanmaya başlanmıştır. Daha sonra ise Cumhuriyet Kızılırmak ve Çarşamba Gençlerbirliği kulüpleri de kurularak ittifaka dahil olmuştur.[3]
1926 yılında Zafer-i Millî İdman Derneği tüzüğünde ve adında değişikliklere giderek Türk Ocağı Spor Şubesi adını almıştır.[6] Ertesi yıl ise Türk Ocağı Spor Şubesi ve Al Yıldız İdman Ocağı birleşerek Nuri Bey'in başkanlığında Samsunspor Kulübü kurulmuştur.[4][6] İlk maçını Haziran 1927'de Bahriye'ye karşı oynayarak 1-0 yenilen[7] Samsunspor ilk galibiyetini aynı yıl içerisinde tertip edilen Samsun İdman Yurdu maçında 5-0 galip gelerek almıştır.[6]
Siyah-beyaz renklerle mücadele eden Samsunspor futbol temelli bir kulüp olarak kurulmasına karşın bu dönemde futbol, voleybol, atletizm ve denizcilik branşlarında faaliyet göstermekteydi.[8][6] 1940'larda çeşitli imkânsızlıklar nedeniyle kulüp bir süre faaliyetlerine ara verse de 16 Kasım 1950 tarihinde yeniden faaliyete geçmiş ve bu dönemde faaliyet alanlarına güreş de eklenmiştir.[1][9]
30 Haziran 1965 tarihinde Samsun'da bulunan beş amatör lig takımı olan 19 Mayıs, Fener Gençlik, Akınspor ve Samsun Galatasaray Gençlik kulüpleri Samsunspor'a katılarak dönemin Ticaret Bankası Samsun Şube Müdürü Kadri Ersan'ın başkanlığında kırmızı-beyaz renkleri benimseyen Samsunspor vücut bulmuş ve resmen Türkiye 2. Futbol Ligi'nde boy göstermeye başlamıştır.[10][11] Samsunspor'u oluşturan kulüplerin birleştiği yıl olan 1927, kulübün esas kuruluş yılı olmasına rağmen resmî kuruluş tarihi profesyonelliğe başvurduğu tarih olan 30 Haziran 1965 olarak işlenmiştir.[1] Kulübün başvurusu ise Beden Terbiyesi Umum Müdürlüğünce 19 Temmuz 1965 tarihinde onaylanmıştır.[12] Tescil fişinde yer alan bilgilere göre Samsunspor Gençlik Kulübü adıyla kurulan kulübün bu dönemde futbol, basketbol, voleybol, atletizm, güreş, masa tenisi ve boks şubeleri bulunmaktaydı.[11][12]
Kuruluşunu takiben ulusal çaptaki rakipleriyle mücadele edebilmek amacıyla maddi destek arayışına giren kulüp şehrin bazı ileri gelenlerinden daha sonrasında Spor Toto gelirleriyle ödenmek üzere toplamda ₺35.000 borç ve Samsun Ticaret Odasından ₺10.000 hibeli destek almış ve 29 Temmuz 1965 gecesi Samsun Fuarı'nda düzenlenen bir eğlence programıyla fazladan gelir sağlanmıştır.[13] Yeni kulübün futbol takım ilk antrenmanını 1 Ağustos 1965 günü 14.00'dan 17.00'a kadar süren törenle birlikte seyirciye açık şekilde gerçekleştirmiştir.[13]
Samsunsporun futbol takımı profesyonel liglere ilk kez 1965-66 sezonunda günümüzdeki adı 1. Lig olan 2. Futbol Ligi'nde adım attı.[14] Diğer şubeler ise amatör düzeyde mücadele ederek zamanla kapatıldılar. Futbol şubesinin yanı sıra o dönem hiçbir şubesi bulunmayan kulübün basketbol şubesinin açılması yönünde çalışmaları yapılmaktaydı. 1967 yılında o dönem Samsun Anadolu Lisesi ile birlikte kentin iki güçlü takımından birisi olan 19 Mayıs Lisesinin kadrosunun neredeyse tamamının kulüp bünyesine dâhil edilmesiyle Samsunspor ikinci bir branşta faaliyet göstermeye başlamıştır.[15] Basketbol takımının profesyonel liglere katılımıysa 1970 Anadolu Kupası şampiyonluğu yaşayarak 1970-71 sezonunda Türkiye Deplasmanlı Basketbol İkinci Ligi'ne katılma hakkı elde edilmesi ile gerçekleşmiştir.[15]
1980'li yıllarda şampiyonluk potasının içerisinde yer alan futbol takımı 20 Ocak Faciası olarak anılan trafik kazasının ardından kısa süreli bir çöküş yaşasa da 1990'larda toparlanarak kalburüstü bir takım olarak öne çıkmış ve bu onyıllarda gol kralları çıkarmıştır. 2000'lerin ortasından itibaren rekabetçi yapısını kaybeden takım alt liglerde yer almış, 2018-19 sezonunda tarihinde ilk kez 2. Lig'e düşmesinden sonra Samsunspor Futbol Kulübü Anonim Şirketi hâlini alarak müstakil bir yapı hâline getirilmiştir. Altı kezle 1. Lig'in en çok şampiyon olan takımı durumunda olan Samsunspor aynı zamanda Süper Lig'den yedi kez düşerek bu alanda rekoru elinde tutmaktadır.[16][17] Basketbol takımı ise 1972-73 sezonunda şampiyon olarak yükseldiği Türkiye Deplasmanlı Basketbol Birinci Ligi'nden 1973-74 sezonu devam etmekte iken maddi darboğaz nedeniyle çekilmiş, 1990'lara dek branş kapalı kalmıştır. 1992-93 sezonunda yeniden faaliyete geçen basketbol branşı 2004-05 sezonunda aynı sebeple bir kez daha kapatılmıştır. 2019-20 sezonu başındaysa branş üçüncü kez faal hâle getirilmiştir. Ayriyeten 2021'de boks ve masa tenisinde de faaliyete geçilmiştir.[18][19] 2022-23 sezonunda futbol takımı 1. Lig şampiyonu, basketbol takımı ise Türkiye Basketbol Ligi play-off şampiyonu olan Samsunspor her iki branşta da en üst lige yükselme başarısı gösterdi.[20]
Renkler ve arma
değiştirKulübün amatör yıllarında renkleri siyah ve beyaz iken 1965 yılındaki profesyonelleşme sırasında dört farklı kulüp Samsunspor'a katılmış ve yeni renk arayışına girilmiştir. Sonuç olarak millî bayrakta kullanılan renkler olan kırmızı ve beyazda karar kılınmıştır.[21] Bu iki renk aynı zamanda Türk kulüpleri arasında en popüler olan renklerdir.[22] 1989 yılında geçirilen kazanın ardından da bu renklere hayatını kaybeden futbolcuların anısına siyah da eklenmiştir.[23]
Kulübün amatör yıllarında herhangi bir arma kullanılmamıştır. Profesyonel dönemde ise tescil edilen ilk arma düz beyaz ve kırmızı çerçeve içerisinde yine kırmızı-beyaz şeritlerin üzerine eklenen beyaz yuvarlak arka plan içerisindeki sağ tarafa bakan kırmızı renkli Onur Anıtı silüetinden ve siyah "Samsunspor" yazısından oluşsa da bu arma hiçbir zaman formalarda kullanılmamıştır. İlk profesyonel sezon olan 1965-66 sezonunda formalarda yer alan arma beyaz yuvarlak arka plan üzerine yerleştirilen kırmızı renkteki Onur Anıtı silüeti ve siyah renkle üzerine yazılan "Samsunspor" ile altına yazılan "1965" ibarelerinden oluşmakta idi. Arma üzerinde yapılan ilk değişiklik 1968 yılında Yılmaz Ulusoy başkanlığı döneminde gerçekleşmiştir. Bu değişiklikle birlikte armaya kırmızı renkte iki çerçeve eklenmiş, Onur Anıtı siyah renge dönüştürülüp sol tarafa döndürülmüş ve yazılar da kırmızı renkte yazılmıştır. Bir sonraki değişiklik ise 1970 yılında yine Yılmaz Ulusoy döneminde yapılmıştır. Bu dönemde arka plan kırmızı renk yapılmış, Onur Anıtı beyaz renge dönüştürülmüş, yazılar da yine beyaz renkle yazılmıştır. Ayrıca kırmızı ve beyaz olmak üzere iki adet çerçeve eklenmiştir. Bu iki arma dönüşümlü olarak 1989-90 sezonuna dek kullanılmıştır. 1989-90 sezonu başında ise arma tasarımında ufak değişikliklere gidilmiştir. Beyaz arka plan çevresine kırmızı bir çerçeve koyulmuş, Onur Anıtı'nın silüeti eklenmiş ve yazılar da yine kırmızı yazılmıştır. Bu tasarım ayrıca 1992-93, 1993-94 ve 1996-97 sezonlarında da kullanılmış, bu sezonların haricinde yine dönüşümlü olarak eski armalar kullanılmıştır. Arma üzerinde yapılan son değişiklik ise 1998-99 sezonu başında yapılmıştır. Kırmızı arka plan çevresine beyaz çerçeve ve beyaz yazılardan oluşan armaya siyah renkte Onur Anıtı silüeti eklenmiştir. 1999-2000 sezonunda da bu arma kullanılmış ve bu sezondan sonra tekrar 1968 yılında tasarlanan arma kullanılmaya başlanmıştır. 2007-08 sezonunda 1970'te tasarlanan arma kullanılsa da ertesi yıl tekrar 1968 yılında kullanılan armaya dönülmüştür.
Tesisler
değiştirErken dönemde futbol takımı maçları Dârülmuallimîn Mektebinin bahçesinde ve koşu alanında yapmaktaydı. Futbol oynanması amacıyla tesis edilen ilk saha Fener Stadyumu olup 1930'ların başında kullanılmaya başlanmıştır. 1958 yılında günün gereksinimlerini karşılayan Şehir Stadyumu hizmete girmiş profesyonelliğe geçişin ilk yıllarında da bu stadyumda maçlar oynanmıştır.[24] 1975 yılında 19 Mayıs Stadyumu'na taşınan takım günümüzde ise 2017'de kullanıma açılan 33.919 kişi kapasiteli yeni 19 Mayıs Stadyumu'nda iç saha maçlarını oynamaktadır.[25][26] Takım, kulüp kurulduğu günden 1990 yılına dek geçici tesislerde faaliyetlerini sürdürmüştür.[27] 1990 yılında Doğupark dolgu sahasında Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından kulübe bağışlanan 60 dönümlük alanda iki adet antrenman sahası inşa edilmiş, böylece Samsunspor ilk kez kendine ait kalıcı bir tesis edinmiştir.[28] Adını 20 Ocak Faciası'nda ölen Nuri Asan'dan alan Nuri Asan Tesisleri aynı zamanda tüm idari ve teknik binaları da içermekte bulunmakta olup takım çalışmalarını hâlen bu tesislerde sürdürmektedir.[28] Bu tesisin hemen yanında yer alan Ali Alanyurt Tesisleri de kulübün faal olarak kullandığı tesislerindendir. Altyapı takımlarına tahsis edilmiş olan bu tesis ayrıca Samsunspor Futbol Akademisine de ev sahipliği yapmaktadır.[29] Bunların dışında eskiden Samsunspor basketbol takımının çalışmalarını sürdürdüğü Çinik Tesisleri de kulübün bünyesindedir. 2004-05 sezonuna dek faal bir şekilde kullanılan tesisler bu dönemde kulübün basketbol şubesinin kapanmasıyla birlikte atıl kalsa da İsmail Erkurt Tutu'nun başkanlığı döneminde yenilenerek 21 yaş altı futbol takımına tahsis edilmiştir.[30]
Basketbol takımı erken dönemde Samsun Endüstri Meslek Lisesinin ambarlarından birinin spor salonu yapılmasıyla maçlarını burada oynamaktaydı. 1960'lı yılların sonunda Yaşar Doğu Spor Salonu'nun açılmasıyla burada oynamaya başlayan takım tarihi boyunca bu salonda rakiplerini ağırlamıştır. 2019-20 sezonunda branş yeniden faal hâle getirildiğinde ise Mustafa Dağıstanlı Spor Salonu takıma ev sahipliği yapmaya başlamıştır.[31]
Medya ve iletişim
değiştirSamsuncell
değiştirSamsunspor yönetim kurulunun kulübe kalıcı bir gelir kaynağı oluşturma düşüncesiyle faaliyete geçirdiği sanal GSM hizmeti olan Samsuncell; Samsunspor ve Avea (günümüzde Türk Telekom) iş birliğiyle hayata geçirilerek Fenercell, Galatasaray Mobile, Kartalcell ve Trabzoncell'den sonra Türkiye'nin beşinci spor kulübü GSM şebekesi olmuştur.[32]
Hakkı Tomaç'ın başkanlığı döneminde çalışmaları başlayan, İsmail Erkurt Tutu döneminde altyapı çalışmaları tamamlanan bu proje 13 Aralık 2011 tarihinde Kazım Yılmaz döneminde bir basın toplantısı ile tanıtılmış ve faaliyete geçtiği duyurulmuştur.[33] Operatörün mevcuden dört farklı tarifesi bulunmaktadır.[34]
Samsunspor
değiştir2004 yılında İsmail Uyanık'ın başkanlığı döneminde ilk kez çıkarılan resmî kulüp dergisi olan Samsunspor'un yayınına 16 sayı çıktıktan sonra ara verilmiş, Ekim 2008'de yeniden çıkmaya başlamıştır.[35] Derginin Haziran 2009'daki 20. sayısıyla birlikte basımı tekrar durdurulmuş, Mart 2012'de bir kez daha yayın hayatına başlamıştır.[36] 2.000 adet basılan derginin Şubat 2014 sayısının ardından yayını tekrar durmuş, akıbeti hakkında resmî bir açıklama yapılmamıştır.[37]
Maximum Samsunspor Kart
değiştir2003 yılında Türkiye İş Bankası ve Samsunspor işbirliği ile hayata geçen, kendi kullanıcılarına has ayrıcalıkları olan bir kredi kartı olan Maximum Samsunspor Kart projesi kulübün önemli kalemlerinden birini oluşturmaktadır.[38][39] Kullanıcıya ek bir maliyeti oluşturmadan yapılan alışverişlerde kulübe gelir kazandıran[40] kart sahibi sayısının artan kullanımlarla beraber 5.000 kişiye ulaşması hedeflenmektedir.[41]
Taraftarlar
değiştirKulüp resmî taraftar ürünlerinin satışını yalnızca Samsun'daki dört noktada faaliyet gösteren Store 55 fiziksel mağazaları aracılığıyla gerçekleştirmektedir. İnternet üzerinden de sipariş vermenin mümkün olduğu zincirin ilk mağazası Uluslararası Yabancılar Pazarı girişinde, ikinci mağaza Nuri Asan Tesislerinde, üçüncü mağaza Gazipark'ta, dördüncüsü ise Uluslararası Çarşamba Havalimanı'nda bulunmaktadır.[42][43][44] Bunlara ek olarak bir de gezici mağaza bulunmaktadır.[45]
2012 yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesinden Erkut Tutkun, Mehmet Yalçın Taşmektepligil, Sevgi Canbaz, Hakan Acar ve Musa Çon tarafından yapılan araştırmayla Samsunspor taraftarlarının sosyo-ekonomik grafiği çıkartılarak şiddete eğilimli oldukları tespit edilmiştir.[46] 707 taraftardan anket yoluyla edinilen bilgiler neticesinde kendisini Samsunsporlu olarak tanımlayan takipçilerin %82,8'i ortaöğretim ve daha alt düzey eğitime sahip olup anketteki meslek dağılımında işçi, memur ve esnaf ağırlıklı sonuç vermiştir.[46] 27 yaş ortalamaya sahip olan taraftarların %43,3'ünün kendisini fanatik, %40,5'inin ılımlı, %14,6'sının ise saldırgan olarak nitelediği saptanmıştır.[46] Taraftarların çok büyük bir kısmı da takımı yenildiğinde günü sinirli geçirdiğini, kimseyle görüşmek istemediğini, sinirden uyuyamadığını belirtmekte; maç sonuçlarının bireylerin sosyal hayatlarını etkileyecek derecede önemli olduğu görülmektedir.[46] Yine aynı çalışmaya göre taraftarların %78,6'lı kısmı maçları ailesiyle birlikte izlememeyi tercih edip %44'ü takımın bütün maçlarını izlediğini belirtmektedir ve bu oran diğer takım taraftarları ile karşılaştırıldığında ülke ortalaması ile uyumlu görünmektedir.[46] Çalışmaya katılan Samsunsporluların %83,7'si bir taraftar derneğine üye olduklarını belirtirken kulübe maddi yardımda bulunanların oranı ise %38,2'dir.[46]
Çalışmaya göre Samsunspor taraftarları genç nüfustan oluşan ortaöğretim düzeyinde eğitime sahip, alkol ve sigara alışkanlığı bulunan, şiddete ve saldırganlığa meyilli bir profil çizmektedir.[46] Birçok tribün grubuna bölünen ve her grubun farklı tribünlerde konuşlandığı Samsunspor taraftarları arasında maç sırasındaki iletişim kulübün öncülük etmesi ile grup liderlerine verilen telsiz ile sağlanmaktadır.[47] Bu uygulama ile tribünler arasındaki kopukluğun önüne geçilerek eş zamanlı tezahüratlar ile rakibin baskı altına alınması amaçlanmaktadır.[48]
Lazigolar ve ilk dönem
değiştirTürkiye'nin ilk tribün grubu Amigo Orhan'ın tribünleri bırakmasından sonra 1979'da kurulan Eskişehirspor taraftar grubu Ayder olarak kabul edilmektedir. Ancak 1966 ve 1967 yıllarına ait fotoğraflarda Samsunspor tribünlerinde iki taraftar grubunun yer aldığı görülmekte, ayrıca fotoğraflarda rastlanmayan Elsugolar adlı bir taraftar grubunun daha bulunduğu bilinmektedir. Eski bir tribüncü olan yerel Halk gazetesi yazarı Hakkı Yeşilyurt ve Zaman yazarı Mehmet Yılmaz'ın Fotospor arşivlerine dayandırdığı fotoğraflarda Lakalar, Atakanlar ve Lazigolar gruplarının pankartları görülmektedir.[49] Bu gruplar içerisinde ise ilk kurulanı Lazigo Yılmaz tarafından kurulan Lazigolar'dır.
1965 yılından önce şehirdeki 19 Mayıs-Fener Gençlik rekabetinde de tribünlerde yer alan Lazigo Yılmaz, 1965 yılında tüm yerel takımlar Samsunspor'a katılınca düzenli destek sağlanması amacıyla Lazigoları kurmuştur.[50] Grupta yer alan kişilerin hiçbirinin Laz olmamasına rağmen deplasmana gidildiğinde takımın "Lazlar geldi" diye karşılanması sebebiyle grubun ismi Laz ve amigo kelimelerinin birleşmesiyle Lazigo olarak belirlenmiştir. Birçok deplasmana giden grubun "Kırmızı Şimşek Çak Çak Çak" ve Eskişehirspor taraftarlarının tezahüratlarını andıran "Samsamsam Sunsunsun Parolamız Gol Olsun" gibi kendine özgü tezahüratları da bulunmaktaydı.[50]
İlerleyen dönemlerde birçok taraftar grubunun bulunması ve stattaki çok başlılığın önüne geçilmesi amacıyla Lazigolar grubunun adı Atakanlar yapılarak tüm gruplar tek çatı altında birleştirilmiştir. Taraftar grubu olarak o dönemde transferlerde de etkili olan Atakanlar, Nuri Asan'ın Samsunsporun başına geçmesinde de etkisini göstermiş ve Beşiktaş'ın istediği Yalçın Aytüner'in takımdan ayrılmasını engellemiştir.[50]
Grubun dağılma süreci ise 1973'te tribün lideri Lazigo Yılmaz'ın işçi olarak Batı Almanya'ya göç etmesiyle başlamıştır. Bir süre sonra ise grup dağılmıştır.[50]
Söğütlübahçeli Çılgınlar
değiştirOn yıl kadar küçük gruplarla dağınık halde tribün faaliyetleri devam etmiş, 1984'te kurulan Söğütlübahçeli Kobralar ile tribünde bir toparlanma sürecine girilmiştir. Söğütlübahçeli Kobralar Samsunspor taraftarlarını geneline değil, yalnızca Söğütlübahçe Mahallesi'nin sakinlerine hitap etmekteydi. İlk pankart ve bayrağını Kocaelispor deplasmanında açan grubun ismi beğenilmemiş ve kısa bir süre sonra Söğütlübahçeli Çılgınlar olarak değiştirilmiştir.[51] İlk dönemler kale arkası tribününde yer alan grup, bir diğer grup olan Bionikler ile bazı anlaşmazlıklar yaşayınca skor tabelasının arkasında yer almaya başlamış, Bionikler grubunun lideri ölünce maraton tribününe taşınmışlardır. Ayrıca yine Bioniklere ait olan Samsunspor Taraftarlar Derneği ismini de kendi bünyesine katmıştır.[51]
2005 yılına dek derneğin kapanması, mahallenin imar alanına girmesi gibi sebeplerle grup bazı sıkıntılar yaşamış ancak bunların üstesinden gelinmiştir. Tribün desteğine devam eden grupta eski liderlerden kimse kalmamış, yalnızca genç jenerasyon kalmıştı. Bir süre sonra gençlerin özverili çalışmasını gören eski liderler de gruba geri dönmüş ve grup eski günlerine dönmüştür.[51]
Şirinler
değiştir1986'da kurulan Şirinler günümüzde Samsunspor tribünlerinin en etkin taraftar grubudur. İsmini 80'lerin popüler çizgi filmi olan Şirinler'den alan grubun çekirdek kadrosu Göker Göksel, Recep Koç, Murat Bayraktar, Şafak Temur, Ahmet Gervan, Hakkı Yeşilyurt, Mustafa Kemal Sağıroğlu ve Serkan Bayar'dan oluşmaktadır.[52]
1993 yılına dek bu isimle tribünlerde yer alan grup 1993 yılında kendini feshetmiş ve aynı kadroyla kurucu başkanı İsmail Uyanık olan 1965 Genç Samsunsporlular Derneğini kurmuştur. Bu yeni yapılanmayla daha profesyonel ve istikrarlı bir döneme giren 1965 Genç Samsunsporlular, kentin kalburüstü kesiminden destek görmüş ve tüm deplasmanlara gitmeye başlamıştır. Diğer gruplardan farklı olarak her deplasman maçına giderken kaç otobüsle gidileceği, kafile başkanı, kalkış yeri ve saati ve hatta kimlerin nereye oturacağı bile bir plâna oturtulmuştur.[52]
26 Mayıs 2001 tarihindeki Fenerbahçe maçı boyunca Samsunspor Başkanı Yusuf Ziya Yılmaz'ı protesto eden Şirinler ile yönetim üyeleri arasında kavga çıkmış, ertesi gün ise tribün liderleri gözaltına alınmıştır. Bunun üzerine kulüp yönetimine bir tepki olarak 1965 Genç Samsunsporlular Derneği kapatılmıştır. Sonrasında Yeni Şirinler kurulmuş ve grup 2001-02 sezonunda yine Şirinler adı altında faaliyetlerine başlamıştır.[52]
İlk kurulduğu günlerde Belediye Evleri kale arkası tribününde yer alan grup 1965 Genç Samsunsporlular Derneği adını alınca kale arkasına sığmamaya başlamış ve maraton tribününe taşınmıştır. 1965 Genç Samsunsporlular Derneğinin kapanıp Yeni Şirinler döneminin başlamasıyla da tekrar Belediye Evleri kale arkası tribününe geçmiştir.[52]
Şirinler, Samsun tribünlerinde birçok ilki gerçekleştirmiştir. İlk internet sitesini hazırlamaları, polar ve atkı gibi ilk taraftar ürünlerini çıkarmaları, ilk kez internet üzerinden radyo yayını gerçekleştirmeleri bu ilkler arasındadır. Liseli Şirinler ve Üniversiteli Şirinler olmak üzere iki alt grubu olan Şirinler, MKE Ankaragücü'nün Gecekondusu ve Bursasporun Teksas grubuyla da kardeştir.[52]
2011-12 Süper Lig sezonunun açılış maçında seksen Şirinler üyesinin küfürlü tezahürattan dolayı bir yıl stadyumlardan men cezası almasından sonra grup kendini feshettiğini bir basın bildirisiyle açıklamışsa da[53] grup bu açıklamanın sadece kırk iki gün sonrasında yaptığı yeni bir açıklama ile tekrar tribünlere döndüğünü bildirmiştir.[54]
Üniversiteli Samsunsporlular
değiştir2013 yılının temmuz ayında fikir oluşumu olarak kurulan Üniversiteli Samsunsporlular, Eylül 2019'da 1965 Üniversiteli Samsunsporlular adıyla tüzel kişilik kazanmıştır.[55] ÜNİSAM kısa adıyla da tanınan grup, üniversite okuyan ve mezun olmuş Samsunsporlu bireyleri tek çatı altında toplamayı amaçlamaktadır.[56] Tribün faaliyetlerini kuzey üst tribününde sürdüren grubun 48 ilde temsilciliği bulunmakta olup aynı zamanda Liseli Samsunsporlular adında bir de alt oluşumu vardır.[57] Taraftar grubu olmasının yanı sıra köy okullarını ziyaret ederek yardımda bulunma, liseleri ziyaret ederek üniversite eğitiminin önemine dair konferans verme gibi çeşitli sosyal sorumluluk projeleri de sürdürmektedirler.[58][59][60]
Forza Samsun
değiştir21 Kasım 2016'da mevcut gruplardan bağımsız olarak ortaya çıkan[61] ve kendisini "taraftar platformu" olarak tanımlayan Forza Samsun ultras kimliğiyle öne çıkmış,[62] bu bağlamda el emeği pankartlar ve kendilerine özgü marşlar ile Samsunspor tribünlerinde yer almıştır.[63][64] İsmail Erkurt Tutu yönetimine muhalif bir görüntü çizen[65] ve zaman zaman takıma karşı da tepkisini ortaya koyan[66] Forza Samsun tribün faaliyetleri dışında aynı zamanda 19 Mayıs, Sevgililer Günü gibi günlerdeki etkinlikleri ile de kendinden söz ettirmiştir.[67][68] 2017-18 sezonu öncesi gruplaşma kararı veren Forza Samsun, 2017-18 sezonu başında Şirinler ile ortak bir manifesto yayınlayarak stadyumun güney tribününün üst katında birlikte konuşlanacaklarını açıklamışlardır.[69] 25 Ekim 2019'da tribün faaliyetlerine ara verdiğini açıklayan grup 18 Aralık'ta ise bu sefer Söğütlübahçe ile birlikte doğu alt tribünde konuşlanarak tekrar faal olacaklarını duyurmuştur.[70][71][72] Forza Samsun'un aynı zamanda liselilere ve üniversitelilere yönelik alt grupları bulunmaktadır.[73][74][75]
Başkanlar
değiştirSamsunsporun kurulduğu 1965'ten itibaren yirmi iki farklı kişi kulüp başkanlığı yapmıştır. Kulübün ilk başkanı aynı zamanda kurucularından olan Kadri Ersan, mevcut son başkanı ise Yüksel Yıldırım'dır. En uzun süre başkanlık yapan isim 1992 ve 2001 ile 2002 ve 2005 yılları arasında toplam 11,5 yıl bu görevi yürüten ve aynı zamanda 2018'den beri mevcut başkan olan İsmail Uyanık, yaklaşık 1,5 ay ile en kısa süre başkanlık yapan kişi ise Mehmet Pank'tır. İsmail Uyanık kulüpte üç dönem başkanlık yapan tek kişi olmakla beraber Yılmaz Ulusoy, Bülent Semizoğlu ve İsmail Erkurt Tutu kulüpte iki farklı dönem başkanlık yaparak Uyanık'ın ardından gelmektedirler.
|
|
Başarılar
değiştirKaynakça
değiştir- Özel
- ^ a b c d "KULÜBÜMÜZÜN TARİHÇESİ". samsunspor.org.tr. 5 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2012.
- ^ a b Yılmaz 2012, s. 16.
- ^ a b c d e f g Akçay 2017, s. 12.
- ^ a b "Karadeniz'in ilk temsilcisi Samsunspor". habergazetesi.com.tr. 4 Haziran 2011. 21 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2011.
- ^ Arı, Kemal (Temmuz 1991). "Samsun Demiryolu'nun Temel Atma Töreni ve Reisicumhur Gazi Mustafa Paşa'nın Samsun Gezisi" (PDF). Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi. VII (21). Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu. s. 620. 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2018.
- ^ a b c d Akçay 2017, s. 13.
- ^ Yılmaz 2012, s. 17.
- ^ Ahâli (531). 27 Ağustos 1931.
- ^ Anıl, Zekai (28 Aralık 2015). "Samsunspor 1927'de Kurulmuş!". hedefhalk.com. 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2018.
- ^ Yılmaz 2012, s. 39.
- ^ a b Akçay 2017, s. 19.
- ^ a b Samsun Kent Müzesi Samsunspor arşivi
- ^ a b Akçay 2017, s. 32.
- ^ Sarısakal, Baki. "Samsunspor 1 - Yeşildirek 0" (PDF). bakisarisakal.com. 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2011.
- ^ a b Yılmaz, Mehmet (21 Mayıs 2008). "YARIM KALAN BİR HİKAYE". halkgazetesi.com.tr. 26 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2011.
- ^ "TFF 1. Lig Şampiyonu Takımlar". tff.org. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2014.
- ^ "Samsunspor küme düştü". aljazeera.com.tr. 8 Nisan 2012. 26 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2018.
- ^ Anıl, Zekai (2 Eylül 2021). "Samsunspor Kulübü İle İlk Heyecan". Halk. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ Aktaş, Davut (8 Aralık 2021). "Samsunspor Yönetim Kurulu Üyesi Melis Kalkavan Erdoğan: O Doğuştan Samsunsporlu Başka Şansım Yoktu". Halk. 9 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2021.
- ^ "Samsunspor'un unutulmaz sezonu". Denge. 24 Haziran 2023. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2023.
- ^ Akçay 2017, s. 20.
- ^ "Takımların tercihi kırmızı-beyaz". hurriyet.com.tr. 24 Temmuz 2007. 31 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2013.
- ^ "Samsunspor futbol şehitlerini andı". trtspor.com.tr. 20 Ocak 2013. 23 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2013.
- ^ Birgücü, Tolga (25 Nisan 2010). "Eski stadyum özletti". dengegazetesi.com.tr. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013.
- ^ "Samsunspor 1 - 1 Trabzonspor". mackolik.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2012.
- ^ Akgün, Hakan (29 Temmuz 2017). "Yeni 19 Mayıs Stadyumu açılış maçında Samsunspor, Ankaragücü'nü 1-0 yendi". hurriyet.com.tr. 29 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2017.
- ^ Yılmaz 2012, s. 90.
- ^ a b "SAMSUNSPOR KULÜBÜ NURİ ASAN TESİSLERİ". samsunspor.org.tr. 3 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013.
- ^ "Alt yapı çalışıyor". gazetegercek.com.tr. 26 Mart 2018. 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2018.
- ^ "Çinik Tesisleri". samsunspor.org.tr. 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2015.
- ^ "Maçlar İlkadım'da oynanacak". habergazetesi.com.tr. 1 Ağustos 2019. 24 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
- ^ "Samsuncell hayata geçti..." samsunspor.org.tr. 13 Aralık 2011. 9 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2011.
- ^ "Gücümüz sesimiz". dengegazetesi.com.tr. 15 Aralık 2011. 14 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2011.
- ^ "SamsunCell". avea.com.tr. 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2018.
- ^ "Samsunspor Resmi Dergisi Yayın Hayatına Yeniden Başladı". haberler.com. 5 Mart 2012. 14 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2014.
- ^ "Samsunspor Dergisi yayında..." samsunspor.org.tr. 5 Mart 2012. 12 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2012.
- ^ "Samsunspor Dergisi 2 Aydır Çıkmıyor !". dengegazetesi.com.tr. 25 Nisan 2014. 14 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2014.
- ^ "Maximum Samsunspor Kart". maximum.com.tr. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2014.
- ^ "TÜRKİYE İŞ BANKASI LOGOLU SAMSUNSPOR KARTI". samsunspor.org.tr. 24 Aralık 2015. 21 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2018.
- ^ "İş Bankası'ndan Samsunspor'a destek". dengegazetesi.com.tr. 19 Şubat 2011. 14 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2014.
- ^ "Hedef 5 bin kredi kartı". samsunspor.biz. 10 Aralık 2010. 14 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2014.
- ^ "Samsunspor'umuzun yeni store mağazası muhteşem törenle açıldı..." samsunspor.org.tr. 13 Eylül 2012. 21 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2012.
- ^ "Samsunspor Store'a yeni şube". milliyet.com.tr. 13 Eylül 2012. 16 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2014.
- ^ "Store 55 Çarşamba Havaalanı'nda Açıldı!". 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020.
- ^ "Store hazırlanıyor". samsunspor.biz. 22 Temmuz 2010. 8 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2012.
- ^ a b c d e f g Tutkun, Erkut; Taşmektepligil, Mehmet Yalçın; Canbaz, Sevgi; Acar, Hakan; Çon, Musa (2012). "Samsunspor Taraftarlarının Sosyo-Ekonomik Özellikleri ve Şiddete Eğilimleri" (PDF). Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14. ss. 56-63. 31 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013.
- ^ "Yılport Samsunspor - Sarıyer Maçından Geriye Kalanlar". Halk. 1 Aralık 2019. 2 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2019.
- ^ Cabbar, Ergin Caner (30 Kasım 2019). "Samsunspor tribünleri bundan sonra tek ses". Halk. 30 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2019.
- ^ "Samsunspor: Kırmızı, Beyaz, Siyah". iletisim.com.tr. 23 Ocak 2009. 8 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2010.
- ^ a b c d "Türkiye'nin İlk Tribün Grubu; Lazigolar…". Futbol Extra. Mart 2009. ss. 58-60.
- ^ a b c "1984' de Başladı Sevdamız..." sogutlubahceliler.org. 12 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2011.
- ^ a b c d e "Şirinler Tarihi & Alt Gruplar". forzasirinler.com. 2 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2011.
- ^ "Şirinler kapıya kilit vurdu". haberexen.com. 15 Eylül 2011. 31 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2011.
- ^ "Şirinler geri döndü". habergazetesi.com. 27 Ekim 2011. 28 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2012.
- ^ "ÜNİSAM adından söz ettirecek". samsungazetesi.com. 26 Eylül 2019. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2019.
- ^ "Manifesto". unisam.biz. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2019.
- ^ "Temsilcilerimiz". unisam.biz. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2019.
- ^ "ÜNİ-SAM Köy Okullarına Atkı,Bere Ve Kırtasiye Yardımı Yaptık, 20 Ocak…". unisam.biz. 4 Mart 2017. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2019.
- ^ Kalanbak, Özgür (21 Ekim 2017). "Üni-Sam liseli gençlerle buluştu". samsunhaber.com. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2019.
- ^ "ÜNİ-SAM Okulumuzu ve Öğrencilerimizi Ziyaret Etti". asarcikybo.meb.k12.tr. 18 Mart 2018. 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2019.
- ^ "Forza Samsun 1. yıl dönümü yemeğinde buluştu…". forzasamsun.com. 28 Kasım 2017. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "Ultra ve Ultra's (Ultralar)". forzasamsun.com. 6 Şubat 2017. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "Samsunspor tribününün, 2016-17 sezonundaki el emeği pankartları…". forzasamsun.com. 1 Haziran 2017. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "Beste". forzasamsun.com. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "Siyasetin Uşağı Kukla Yönetim !". forzasamsun.com. 9 Temmuz 2017. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "Geçmişe hasretle, size utanarak bakıyoruz…". forzasamsun.com. 14 Mart 2018. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "19 Mayıs pankartı". habergazetesi.com.tr. 20 Mayıs 2018. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "Taraftardan Samsunspor'a 'Sevgi' Gösterisi". milliyet.com.tr. 14 Şubat 2018. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "Güçlü tribün için mücadele başlıyor". twitter.com/ForzaSamsuncom. 15 Ağustos 2018. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ @ForzaSamsuncom (25 Ekim 2019). "Forza Samsun olarak tribün faaliyetlerimize ara veriyoruz" (X gönderisi). 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2019 – X vasıtasıyla.
- ^ @ForzaSamsuncom (18 Aralık 2019). "Bize inananları, destekleyenleri MARATON'a bekliyoruz" (X gönderisi). 18 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2019 – X vasıtasıyla.
- ^ "Maraton'da birleşecekler". Samsun Gazetesi. 21 Aralık 2019. 22 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2019.
- ^ Bulgan, Oğuz (25 Mart 2018). "Forza Samsun'un grup olacağını açıklaması üzerine…". forzasamsun.com. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "Forza Samsun Lise Manifestosunu yayınladı…". forzasamsun.com. 13 Mayıs 2018. 22 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ "Tüm üniversiteli renktaşlarımızı Forza Akademi'ye çağırıyoruz". twitter.com/ForzaAkademi. 3 Ağustos 2018. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- Genel
- Akçay, Resul (2017), Geçmişten Günümüze Samsunspor, Samsun: Canik Belediyesi Kültür Yayınları, ISBN 9786058323483
- Yılmaz, Mehmet, (Ed.) (2012), Samsunspor: Kırmızı, Beyaz, Siyah (3 bas.), İstanbul: İletişim Yayınları, ISBN 9789750506406