Saçaklı yarasa
Saçaklı yarasa (Myotis nattereri) soluk kanatlı Avrupa gececi yarasasıdır. Kürkü genellikle kahverengi olup karın kısmında gri-beyaza dönüşmektedir. Büyük oranda kıtasal Avrupa'da, kuzey ve batı Arika'daysa yer yer bulunmaktadır. Yazları ağaçlarda veya beslenme bölgelerine yakın yarasa kutularında yaşamaktadırlar. Kışlarıysa mağaralarda, tünellerde, madenlerde veya kilerlerde uykuya yatmaktadırlar. Bu yarasa türü ilk olarak 1817'de Heinrich Kuhl tarafından bulunarak Avustralyalı Johann Natterer'in adını vermiştir.[1][2][3]
Tanım
değiştirSaçaklı yarasa orta boy bir tür olup gövde-baş uzunluğu 44 – 51 mm arasında, dirsek bilek mesafesi 44 mm civarında ve ağırlığıysa 5 - 9.5 gram arasında değişir. Gövdenin ve başın üstünde bulunan kısa ve yoğun kürk kahverengi, kürkün altıysa beyaz-gri renktedir. Kulak ve kanat derileri duman grisidir. Bu türü diğer benzer yarasalardan ayıran arka bacakların arasındaki derinin buruşuk ve sert saçaklara sahip olması ve bu deriyi destekleyen kemiğin "S" şeklinde olmasıdır.[4]
Dağılım ve doğal ortam
değiştirSaçaklı yarasa Avrupa'nın çoğunda, Orta Asya'nın kimi kısımlarında ve Kuzey Afrika'nın kimi kısımlarında bulunmaktadır. Kuzeyde güney İsveç, Finlandiya ve batı Rusya; Batıda kuzey İrlanda, Birleşik Krallık, İspanya ve Portekiz; Doğuda Güneydoğu Anadolu, Levant, Kafkasya, Türkmenistan'da Kopet Dağları, İran, kuzey Kazakistan; Güneyde Fas, Cezayir, Atlas Dağları arasında yaşamaktadır. Kuzey Afrika'daki kayıtlar az olmakla beraber nüfusun da az olduğu düşünülüyor. Deniz seviyesiyle 2000 metre arasında ormanlarda, parklarda yaşamaktadır.[5] Genellikle ağaç kovuklarında, binalarda ve insan yapımı yuvalarda yaşamaktadırlar. Kışları genellikle mağaralarda veya madenlerde girişe yakın çatlak ve kırıkların arasında gizlenmiş şekilde kış uykusuna yatarlar.[4] Yaz ve kış yaşam alanlarının arası genellikle 120 km'dir.[5]
Davranış
değiştirSaçaklı yarasa gececi ve böcekcidir. Tüneklerinden günbatımından sonra ayrılırlar. Avlarını bulmak ve kendilerini yönlendirmek için ekolokasyon kullanırlar. Pek çok diğer yarasa türü gibi yüksek frekanslı bir ses yayarak geri dönen yankılardan çevrelerinin bir haritasını oluştururlar. Bu yarasa tarafından kullanılan ses 23-115 kHz arasındadır. Bu aralıkta en yüksek enerjiyi 53 kHz'de yayarlar. Frekans aralığının bu kadar geniş olması sonucunda bitkilerin sadece birkaç santimetre yanındaki böcekleri bile fark edebilirler ve bu aşamada görme, koklama ve av tarafından yayılan seslere gerek duymazlar. Avlarını genellikle uçarken yakalarlar, kimi zamansa yapraklardan sarkan örümcek ve tırtılları avlarlar. Yarasanın beslenme şekilleri incelenirken, dışkı tahlilleri sayesinde yerdeki avları da yakaladıkları fark edilmiştir. Beslenmesini genellikle sinekler, zarkanatlılar (arı, karınca vs), örümceğimsilerden sağlar. Yerden topladığıkları arasında güve, kın kanatlılar, yarım kanatlılar, kulağakaçanlar ve çıyanlar vardır.[6] Bu yarasa türü avlanırken arka bacaklarının arkasında buluna deri(interfemoral membran) sayesinde böcekleri yakalar. Ayrıca yere inip geceleri aktif olan omurgasızları kovaladığı ve ekolokasyon sayesinde kesin yerini bularak yakaladığı gözlemlenmiştir.[7]
Çiftleşme dönemi olan bahar aylarında üreme tüneklerinde toplanırlar. Döllenmeden sonra, dişi genellikle tek bir yavru doğurur.Gebelik süresi 50 - 60 gün arasındadır. Fakat nadiren yavrular ikiz olur, bu durumda sütten kesilme 6 - 7 hafta gecikebilir. Yavru bir sene içinde yetişkinliğe ulaşır.
Durum
değiştirDünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği(IUCN) tarafından IUCN Kırmızı Listesi'nde asgari endişe altındaki türler arasına alınmıştır. Bunun nedeni dağılım olarak çok geniş bir bölgede yaşaması ve yaşadığı bölgelerde nüfusunun oldukça yüksek olmasıdır. Fakat IUCN yaşadıkları kimi ormanlık arazilerin tehdit altında olduğunu ve toprak politikasının değiştiğini göz önünde bulundurmaktadır. Tünekleme bölgeleri ve binaları yok edilmiş olması ve Afrika'da kullandıkları mağaralara zarar verilmektedir. Yarasa Kuzey Afrika'da geleneksel ilaçlarda kullanılmaktadır.[5]
Saçaklı yarasalar Avrupa Doğal Habitat Yönergesine göre koruma altındadır. Birleşik Krallık'ta sayılarının az olması yaşadıkları bölgelerin koruma bölgeleri ilan edilmesini sağlayabilmektedir.[8]
Kaynakça
değiştir- ^ "Natterer’s Bat" 9 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Natural History Society of Northumbria, retrieved 2014.04.14.
- ^ "Natterer" 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Eponym Dictionary of Mammals, By Bo Beolens, Michael Watkins, Michael Grayson, 2009, Johns Hopkins University Press
- ^ "Natterer's Bat" 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., What's Who?: A Dictionary of Things Named After People and the People They Are Named After, By Roger Jones, 2008, Matador, ISBN 1848760477.
- ^ a b Konig, Claus (1973). Mammals. Collins & Co. ss. 46-47. ISBN 978-0-00-212080-7.
- ^ a b c Hutson, A.M.; Aulagnier, S.; Spitzenberger, F. (30 Haziran 2008). "Myotis nattereri". IUCN Red List of Threatened Species. Version 2013.1. 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2013.
- ^ Shiel, C. B.; McAney, C. M.; Fairley, J. S. (1991). "1991". Journal of Zoology. 223 (2). ss. 299-305. doi:10.1111/j.1469-7998.1991.tb04766.x.
- ^ Swift, S.; Racey, P. (2002). "Gleaning as a foraging strategy in Natterer's bat Myotis nattereri". Behavioral Ecology and Sociobiology. 52 (5). ss. 408-416. doi:10.1007/s00265-002-0531-x.
- ^ "Environmental Stewardship". Natural England. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2013.
Dış bağlantılar
değiştir- ARKive Fotoğraf, video