Sütçü İmam
Sütçü İmam (asıl adı İmam Ali,[1][2] süt satarak geçimini sağladığı için "Sütçü" lakabı verilmiştir[2]) (d. 1871, Kahramanmaraş - ö. 25 Kasım 1922[3]), Maraş kurtuluş mücadelesini başlatan Türk direnişçi. Maraş'ta Fransız-Ermeni askerlerine karşı ilk kurşunu atmıştır.[4]
Sütçü İmam | |
|---|---|
| Doğum | 1871 Kahramanmaraş |
| Ölüm | 25 Kasım 1922 Kahramanmaraş |
| Defin yeri | Sütçü İmam Türbesi |
| Çocuk(lar) | Mehmet Türkkorur (ö. 1999) |
Hareketin başlaması
değiştir31 Ekim 1919 günü hamamdan çıkan 3 Türk kadına Fransız Ermeni lejyonerleri "Burası artık Türk memleketi değildir. Fransız müstemlekesinde peçe ile gezilmez!" diyerek kadınların peçelerini zorla açmak istemişlerdir.[2] Olaya ilk müdahale eden Çakmakçı Sait; "Gâvur oğulları! Dokunmayın bacılarıma!" diyerek Ermeni lejyonerlerinin üzerine yürür. Üzerinde silahı olmayan Çakmakçı Sait, silahlarıyla karşılık veren işgalciler tarafından yaralanır ve daha sonra ölür.[2] Bu olaya şahit olan Sütçü İmam silahıyla ateş açar ve bir Ermeni lejyon askerini öldürür, bir diğerini de yaralar.[2] 1 Kasım 1919 tarihinde, ölen Ermeni için büyük bir cenaze töreni düzenlenir. Ermeniler ve Fransız askerleri Sütçü İmam'ı aramaya başlayınca Sütçü İmam bir atla Ağabeyli köyüne gider. Ermenilerin ve Fransızların bütün çabalarına rağmen Sütçü İmam bulunamaz.[2] 31 Ekim 1919'da Kahramanmaraş'ta düşmana ilk kurşunu atan Sütçü İmam, Kahramanmaraş'taki kurtuluş hareketini başlatmıştır.[2]
Sütçü İmam, Bertiz bölgesinde Yüzbaşı Muharrem Beyazıt komutasındaki birliğin hazırlıklarına katılır. Olaydan sonra Sütçü İmam ev ev aranır. Ancak hiç kimse nerede olduğu bilgisini vermez. Hatta dayısının oğlu olan Kireççioğlu Kadir'e yerini öğrenmek için işkence yapılır, burnu ve kulakları kesilerek öldürülür. Bir tabutun içine koyularak, vatandaşa gözdağı olsun diye Hükûmet Meydanında vatandaşlara teşhir edilir.[5]
Ölümü
değiştirMaraş'ın kurtuluşundan sonra belediyede odacılık görevi, ardından da bir kalede topçuluk görevi verilir. Kahramanmaraş'ın kurtuluşta yaşanan Bayrak Olayı yıl dönümü kutlamaları sırasında kimi söyleme göre kalabalıkla kaleye çıkarken kimine göre de 101 pare top atışı yapılırken top aracı çok ısındığı için 21. ya da 22. top atışı sırasında ateş alır ve toptan bir parça alnına saplanır. Hemen hastaneye kaldırılan Sütçü İmam 2 gün yaşadıktan sonra ölür.[5]
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Akdenizin İncisi Kahramanmaraş, Sütçü İmam Olayı". k-maras.com. 20 Ocak 2015. 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2009.
- ^ a b c d e f g "Kahramanmaraşlı Sütçü İmam". Sabah. 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2017.
- ^ "Sütçü İmam Kimdir? - Güncel Sütçü İmam Haberleri". www.sabah.com.tr. 12 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2021.
- ^ "Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi". web.archive.org. 25 Temmuz 2022. 25 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2022.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018.