Pierre Buyoya
Pierre Buyoya (d. 14 Kasım 1949 - ö. 17 Aralık 2020), Burundili asker ve siyasetçi. Buyoya, Afrika ülkesi Burundi'de 1987-1993 ve 1996-2003 dönemleri olmak üzere iki farklı dönemlerde devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
Jean-Baptiste Bagaza | |
---|---|
3. Burundi Devlet Başkanı | |
Görev süresi 3 Eylül 1987 - 10 Temmuz 1993 | |
Yerine geldiği | Jean-Baptiste Bagaza |
Yerine gelen | Melchior Ndadaye |
9. Burundi Devlet Başkanı | |
Görev süresi 25 Temmuz 1996 - 30 Nisan 2003 | |
Yerine geldiği | Sylvestre Ntibantunganya |
Yerine gelen | Domitien Ndayizeye |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 14 Kasım 1949 Rutovu |
Ölüm | 17 Aralık 2020 Paris |
Eylül 1987'de Buyoya önderliğinde devlet başkanı Jean-Baptiste Bagaza'ya gerçekleştirilen askerî darbe neticesinde ikinci cumhuriyet dönemine son verilmiş, Buyoya bu süreçte kendini devlet başkanı ilan ederek üçüncü cumhuriyet döneminin ilk başkanı olduğunu açıklamıştır. İktidarı döneminde birbirine düşman iki etnik grup olan Hutular ve Tutsiler arasında sorunların çözümüne yönelik faaliyetlerde bulunsa da, başında bulunduğu Tutsi ağırlıklı cunta yönetiminin tutumları nedeniyle bunda başarılı olamamıştır. 1988 yılında Hutuların isyanı neticesinde çıkan olaylarda 20.000 kişi hayatını kaybetmiş, Buyoya bu olayların ardından bir komisyon kurularak şiddetin durdurulmasını amaçlamıştır.
Kurulan komisyon yeni bir anayasa oluşturarak Buyoya'ya sunmuş, Buyoya'da 1992 yılında kabul etmiştir. Haziran 1993'te gerçekleştirilen ilk demokratik seçimlerde Hutu mensubu Melchior Ndadaye galip ayrılmış ve kendisini Hutu-Tutsi dengesini gözetleyerek bir hükûmet kurulmasını sağlamıştır. Ancak tüm bu yaşananlara rağmen Ndadaye'ye karşı askerî darbe gerçekleştirilmiş ve öldürülmüştür.
2008 yılında Pierre Buyoya, Afrika Birliği tarafından Çad 'da bir barış misyonuna liderlik etmek üzere atandı.
Buyoya, 25 Temmuz 1996'da dönemin devlet başkanı Sylvestre Ntibantunganya'ya karşı gerçekleştirdiği başka bir darbe ile iktidarı ikinci bir dönem daha eline geçirmiştir. Bu süreçte iç savaşın şiddeti azalsa da tam olarak sonlandırılamamıştır. İktidarını 2003 yılına kadar sürdüren Buyoya, 30 Nisan 2003'te görevi daha önce başbakan olarak atadığı Domitien Ndayizeye'ye devrederek makamdan ayrılmıştır.
Buyoya, güncel olarak toplamda 13 yıl Burundi devlet başkanlığı makamında kalarak bu görevde en uzun süre bulunan devlet başkanı konumundadır. Kendisi eski bir devlet başkanı olarak ömür boyu senatör unvanına sahiptir.[1]
Buyoya'nın 17 Aralık 2020 tarihinde Paris'te koronavirüs kaynaklı nedenlerden dolayı hayatını kaybettiği bildirildi.[2]
Kaynakça
değiştir- ^ "Burundi resmi senato sitesi". 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2015.
- ^ "Buyoya hayatını kaybetti". 18 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2020.
Dış bağlantılar
değiştir- Burundi tarihi17 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.