Oda topuk yöntemi
Oda topuk yöntemi madencilikte kullanılan bir üretim şeklidir. Yatay bir düzlemde oluşmuş olan cevheri üretmek için seçilebilecek yöntemlerden biridir. Temel olarak, cevherin üretimi sırasında, madenin üzerinde oluşan yükü dengelemek için bırakılan topuklar ve üretimin gerçekleşmiş olduğu odalardan oluşur.
Genel bilgiler
değiştirOda topuk yöntemi genelde kömür, demir ve bakır madenlerinde tercih edilir. Yöntemde en önemli olan, topukların boyutlarıdır. Bırakılan topuklar çok küçük olursa, tavanın oluşturduğu yükü dengeleyemez ve maden çöker. Ancak topuklar çok büyük bırakılırsa, üretilmesi gereken cevher ocak içinde bırakılacağından, maden ekonomik değerini kaybedebilir. Topukların boyutlarını belirleyen birçok değişken vardır. Bunlardan bazıları; üretimi yapılan madenin türü, tavan yüksekliği, tavan taşı ve kayaç durumlarıdır.
Yöntemin en büyük avantajı, uygulamasının basit ve maliyetinin düşük olmasıdır. En büyük dezavantajı ise üretilmesi gerekencevherin ocakta bırakılmasıdır. (Cevher Kaybı % 35-40 kadardır.)
Uygulama şekli
değiştirTopukların boyutlandırılmasında, birçok değişken oldğundan hesaplamalar genelde oldukça karışıktır. Bu sebeple uzun süre boyunca ampirik çözümler tercih edilmiştir. Bu yol emniyet açısından pek güvenli olmasa da, deneyimler sonucu uygulamlarda olumlu sonuçlar vermiştir.
Topuklarından birinin göçmesi durumunda, diğer topuklar da durumdan etkilenmekte ve büyük tehlike oluşmaktadır. Bu gibi durumlarda, tüm madenin çökmesini engellemek için çalışma alanları panolara ayrılmıştır. Üretimin bittiği panolarda, tehlike oluşmaması için kontrollü göçertme uygulanabilmektedir.
Madencilik ile ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |