Nova kalıntısı
Nova kalıntısı, klasik novaların ani füzyon patlaması sonucu geride bıraktığı malzemeden veya tekrarlayan novaların çoklu püskürmeleri sonucunda oluşan bulutsu bir yapıdır. Nova kabukları, kısa yaşam süreleri boyunca yaklaşık 1000 km/s hızla genişler.[1] Bu kabukların oluşturduğu soluk bulutsular genellikle Nova Persei 1901'in küresel kabuğunda gözlemlendiği gibi ana yıldızlarından gelen ışık yankıları ile aydınlanır.[1][2] Bazı durumlarda ise T Pyxidis'te olduğu gibi genişleyen kabarcıklarda kalan enerji bu yapıları görünür kılar.[3]
Nova kalıntılarının oluşumu için genellikle yakın ikili yıldız sistemleri gereklidir. Bu sistem bir beyaz cüce ile bir anakol yıldızı, altdev veya kırmızı dev ya da iki kırmızı cücenin birleşmesinden oluşur. Bu nedenle tüm nova kalıntılarının ikili yıldız sistemleriyle ilişkili olduğu düşünülmektedir.[4] Teorik olarak bu durum bulutsu şekillerinin hem merkezdeki ana yıldızlardan hem de novalar tarafından püskürtülen madde miktarından etkilenebileceği anlamına gelir.[1] Bu nova bulutsularının şekilleri astrofizikçilerin büyük ilgisini çekmektedir.[1][4]
Nova kalıntıları; süpernova kalıntıları veya gezegenimsi bulutsularla karşılaştırıldığında çok daha az enerji ve kütle içerir ve muhtemelen birkaç yüzyıl boyunca gözlemlenebilirler.[1] Özellikle CCD gibi gelişmiş görüntüleme teknolojileri ve farklı dalga boylarında yapılan gözlemler sayesinde yeni keşfedilen novalarda daha fazla nova kalıntısı tespit edilmiştir.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b c d e Lloyd, H.M.; O'Brien, T.J.; Bode, M.F. (1997). "Shaping of nova remnants by binary motion" (PDF). Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 284 (1): 137-147. Bibcode:1997MNRAS.284..137L. doi:10.1093/mnras/284.1.137
.
- ^ Liimets, T.; Corradi, R.L.M.; Santander-García, M.; Villaver, E.; Rodríguez-Gil, P.; Verro, K.; Kolka, I. (2014). A dynamical study of the nova remnant of GK Persei / stella novae: Past and future decades. Stellar Novae: Past and Future Decades. ASP Conference Series. 490. ss. 109-115. arXiv:1310.4488 $2. Bibcode:2014ASPC..490..109L.
- ^ Ogley, R. N.; Chaty, S.; Crocker, M.; Eyres, S. P. S.; Kenworthy, M. A.; Richards, A. M. S.; Rodriguez, L. F.; Stirling, A. M. (Nisan 2002). "A search for radio emission from Galactic supersoft X-ray sources". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 330 (4): 772-777. arXiv:astro-ph/0111120 $2. Bibcode:2002MNRAS.330..772O. doi:10.1046/j.1365-8711.2002.05130.x .
- ^ a b Bode, M.F. (2002). The Evolution of Nova Remnants. International Conference on Classical Nova Explosions. AIP Conference Proceedings. 637. ss. 497-508. arXiv:astro-ph/0211437 $2. Bibcode:2002AIPC..637..497B. doi:10.1063/1.1518252.
Dış bağlantılar
değiştir- T Pyxidis 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nova Remnant (HubbleSite)
- Double-star systems cycle between big and small blasts (The Carnegie Observatories)
- Nova Remnant comparison table (UOttawa)
- Nova Remnant (UOttawa)