Negatif seçilim (doğal seçilim)
Negatif[1] veya arındırıcı seçilim, zararlı alelleri ortadan kaldıran seçilim türüdür. Rastgele ortaya çıkan mutasyonların sebep olduğu zararlı genetik polimorfizmlerin temizlenmesi yoluyla sabitleyici seçilimle sonuçlanabilir[2][3]
Popülasyon genetiği düzeyinde, tek bir nokta mutasyonu seçilim birimi haline geldiğinde dahi zararlı aleller temizlenebilir. Böyle bir durumda, zararlı nokta mutasyonunu taşıyan bireylerin sayısı her bir nesilde azalır ve böylece mutasyonun gen havuzundaki frekansı düşer.
Bir lokusta güçlü bir negatif seçilim yaşandığında, zararlı varyasyonlar silinirken kimi vakitler bağlantılı olanlar da ortadan kalkar ve seçilim baskısı altındaki lokusu çevreleyen varyasyon seviyesinde bir azalma meydana gelir. Zararlı alellere yakınlığı sebebiyle zararlı olmayan alellerin tesadüfen temizlenmesine arkaplan seçilimi denir.[4] Bu etki, düşük mutasyon oranlarında artarken yüksek rekombinasyon oranlarında azalır.[5]
Arındırıcı seçilim, rastlantısal olmayan eşleşme (sınıflandırıcı eşleşme) yoluyla temizleme ve genetik sürüklenme yoluyla temizleme olmak üzere ikiye ayrılabilir. Genetik sürüklenme yoluyla temizleme, öncelikle derin çekinik alelleri ortadan kaldırabilir oysaki doğal seçilim herhangi bir zararlı alele bunu yapar.[6]
Kaynakça
değiştir- ^ Loewe, Laurence (2008). "Negative selection". Nature Education. 1 (1). s. 59. 27 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024.
- ^ Tien NS, Sabelis MW, Egas M (March 2015). "Inbreeding depression and purging in a haplodiploid: gender-related effects". Heredity. 114 (3). ss. 327-32. doi:10.1038/hdy.2014.106. PMC 4815584 $2. PMID 25407077.
- ^ Gulisija D, Crow JF (May 2007). "Inferring purging from pedigree data". Evolution; International Journal of Organic Evolution. 61 (5). ss. 1043-51. doi:10.1111/j.1558-5646.2007.00088.x. PMID 17492959.
- ^ Charlesworth B, Morgan MT, Charlesworth D (August 1993). "The effect of deleterious mutations on neutral molecular variation". Genetics. 134 (4). ss. 1289-303. doi:10.1093/genetics/134.4.1289. PMC 1205596 $2. PMID 8375663.
- ^ Hudson RR, Kaplan NL (December 1995). "Deleterious background selection with recombination". Genetics. 141 (4). ss. 1605-17. doi:10.1093/genetics/141.4.1605. PMC 1206891 $2. PMID 8601498.
- ^ Glémin S (December 2003). "How are deleterious mutations purged? Drift versus nonrandom mating". Evolution; International Journal of Organic Evolution. 57 (12). ss. 2678-87. doi:10.1111/j.0014-3820.2003.tb01512.x . PMID 14761049.