NGC 1275 (ayrıca Perseus A veya Kahraman A olarak da bilinir), Kahraman takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 235 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan 1,5 tipi bir Seyfert galaksisi.[3] NGC 1275, çok büyük ve görece yakın Kahraman Kümesi'nin merkezinde yer almakta olup, kümenin baskın bir üyesidir. Muazzam bir x-ışını ve radyo dalgası kaynağı olan NGC 1275, malzemesini üzerine düşen galaksilerden sağlamakta ve böylece merkezinde bulunan çok büyük kütleli bir kara deliği beslemektedir.

NGC 1275
NGC 1275, Hubble Uzay Teleskobu fotoğrafı
Kaynak: HST/NASA/ESA/STScI/AURA.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızKahraman
Sağ açıklık (α)03sa 19d 48,1s[1]
Dik açıklık (δ)+41° 30′ 42″[1]
Galaksi sınıfıcD;pec;NLRG[1]
Görünür büyüklük (V)12,6[1]
Yüzey parlaklığı (SB)13,0[2]
Görünür boyut (V)2,2′ × 1,7′[1]
Özellikler
Grup veya kümeKahraman Kümesi
Kırmızıya kayma (z)(17.560 ± 40) ∙ 10-6[1]
Helyo dikey hız ()5.264 ± 11 km/s[1]
Mesafe235 MIy
Yarı-ışık yarıçapı ()17.500 Iy
Keşif
Heinrich Ludwig d'Arrest (1863)
Katalog belirtmeleri
NGC 1275 • GC 675 • IRAS 03164+4119 • 2MASX J03194823+4130420 • H 2.603 • MCG +07-07-063 • PGC 12429 • UGC 2669 • ZWG 540.103 • Perseus A
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Yapısı

değiştir
 
NGC 1275'in merkezini gösteren Hubble Uzay Teleskobu fotoğrafı. Kaynak: HST/NASA/ESA.

NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu, NGC 1275 galaksisi civarında güçlü bir manyetik alan tarafından şekillendirilmiş güçlü ama ince ipliksi yapılarla uzun zamandır çözülemeyen bir soruyu yanıtlamıştır. Araştırmacılar bunun ekstragalaktik manyetik alanın uçsuz bucaksız uzantılarının etkisinin en göze çarpan örneği olduğunu belirttiler.

En yakın eliptik galaksilerden biri olan NGC 1275, süper muazzam bir kara delik bulundurmaktadır. Kara deliğin yanındaki gaz türbülansının enerji aktivitesi galaksi kümesi çevresine doğru maddenin baloncuklarını püskürtmektedir. Multi milyon derecede, X-ışını emen, uzun gaz hâlindeki ipliksi yapılar galaksi boyunca uzayarak kümeyi doldurur.

Bu ipliksi yapılar, kara delik ile onu çevreleyen küme arasındaki anlaşılması güç ilişkinin görülebilen tek ışıklı kanıtlarıdır. Kara deliklerin çevresini nasıl etkilediği hakkında önemli ipuçları gösterirler.

Bir grup astronomu tarafından değerlendirilen Hubble'ın görüntüsü, ilk kez ipliksi yapıları oluşturan gaz zerreciğini çözümlemektedir. Herhangi bir gaz zerreciği içerisinde Güneş'imizden yaklaşık 1 milyon kez daha yoğun gaz içermektedir. Bu ipliksi yapılar, sadece 200 ışık yılı genişliğinde, genellikle çok düz ve 20.000 ışık yıllık uzunluktadırlar. İpliksi yapılar, kara delik tarafından püskürtülen baloncukların yükselmesi sonrası, galaksinin göbeğinden gelen, soğuk gazın uzamasıyla oluşur.

Bu ince yapıların 100 milyon yıldan fazla zamandır galaksi kümesinin yüksek enerjili ortamına nasıl dayandığını anlamak astronomlar için bir fırsat olmuştur. Bu yapılar şimdiye dek ısı açığa çıkarmak, dağılmak, buharlaşmak ya da yıldız meydana getirmek üzere kendi ağırlıklarından çökmelilerdi.

Yeni bir çalışma manyetik alanların yüklü gazların tutulduğunu ve ipliksi yapıları bozacak güçlere karşı koruduğunu göstermiştir. Bu iskeletsi yapı ağırlıksal çökmeye de karşı koyabilecek kadar güçlüdür.

Benzer ipliksi yapılar ağı diğer galaksi kümelerinde de görülmektedir. Ancak NGC 1275'te olduğu kadar mukayese edilebilir bir çözünürlükte gözlemlenememektedirler. Yapılacak çalışmalarla astronomlar NGC 1275'i daha iyi tanıyarak daha uzak galaksileri yorumlayabileceklerdir.[4]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f g "NASA/IPAC Extragalactic Database". Results for NGC 1275. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2007. 
  2. ^ SEDS (İngilizce)
  3. ^ Ho, Luis C.; Filippenko, Alex V.; Sargent, Wallace L. W. (Ekim 1997), "A Search for "Dwarf" Seyfert Nuclei. III. Spectroscopic Parameters and Properties of the Host Galaxies", Astrophysical Journal Supplement, 112, ss. 315-390, doi:10.1086/313041, 10 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 26 Mayıs 2009 
  4. ^ "Hubblesite". 23 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2009. 

Ayrıca bakınız

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir