Meral Çetinkaya
Meral Onuktav Kosak Çetinkaya (d. 5 Mart 1945, Bursa), Türk sinema ve tiyatro sanatçısı.
Meral Çetinkaya | |
|---|---|
| Doğum | 5 Mart 1945 Bursa, Türkiye |
| Milliyet |  Türkiye |
| Meslek | Sinema ve tiyatro sanatçısı |
| Etkin yıllar | 1979-günümüz |
| Evlilik | Yavuzer Çetinkaya (e. 1992; ö. 1992) |
Kitleler tarafından Bizimkiler dizisinin "Ayla Hanım"'ı olarak tanınır. Dostlar Tiyatrosu ve Bakırköy Belediye Tiyatroları'nda oynadığı oyunlardaki rolleri ile tiyatro ödüllerine değer görülmüştür. Sinemada Bir Yudum Sevgi, Uçurtmayı Vurmasınlar, Eylül Fırtınası, Kaç Para Kaç, Vizontele gibi çok sayıda önemli Türk filminde rol alan sanatçı; 11. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali'nde Bilge Olgaç adına verilen Başarı Ödülü'ne, 2022 yılında 41. Uluslararası İstanbul Film Festivali Sinema Onur Ödülü'ne değer görülmüştür.
Yaşamı
değiştir1945 yılında Bursa'da doğdu. Ortaokul öğrenimini tamamladıktan sonra bir süre bale eğitimi aldı. Liseyi Amerikan Kız Koleji'nde tamamladı ve kazandığı bursla ABD'ye giderek Sanat Tarihi alanında öğrenim gördü.[1]
Türkiye'ye döndükten sonra, Kenter Tiyatrosu'nda sergilenecek bir oyunu yönetmek üzere İrlanda'dan gelen bir yönetmene çevirmenlik yapması sonucu tiyatroyla tanıştı.[1] LCC'de tiyatro kurslarına katıldı. Kurs kapatıldıktan sonra da Beklan Algan'la çalışmaları sürdürdü.[2]
1969'dan itibaren Dostlar Tiyatrosu'nda birçok oyunda rol aldı. Şili'de Av, Alpagut Olayı, Bitmeyen Kavga, Gün Dönerken, İkili Oyun, Yalınayak Sokrates rol aldığı oyunlardan bazılarıdır. Kenterler Tiyatrosu'nda bir oyunda rol aldıktan sonra Bakırköy Belediye Tiyatroları'nda çalıştı.
1973 yılında Ağrı Dağı’nın Gazabı filmi ile sinema oyunculuğuna başladı. Rol aldığı ikinci sinema filmi olan 1979 yapımı Hazal filmi idi. Bu filmdeki performansı ile 18. Altın Portakal Film Festivali'nde En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü'ne değer görüldü.
Dizi oyunculuğuna, 1986'da Sızı adlı TRT dizisi ile başladı. 1989-2002 yılları arasında yayımlanan Bizimkiler dizisinde canlandırdığı Ayla karakteri ile tanındı.
Sinema oyunculuğuna seksenli yılların sonundan itibaren Her Şeye Rağmen, Uçurtmayı Vurmasınlar, Piano Piano Bacaksız, Suyun Öte Yanı, Denize Hançer Düştü gibi filmlerle devam etti. Suyun Öte Yanı ile 4. Ankara Film Festivali’nde En İyi Kadın Oyuncu, Solgun Sarı Bir Gül filmindeki performansıyla 34. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü'ne değer görüldü.
1992 yılında oyuncu Yavuzer Çetinkaya ile evlendi. Aynı yıl eşini kalp krizinden kaybetti.
2002'de Bizimkiler dizisinin son bulmasının ardından sinemada Vizontele, Vizontele Tuba, Ayla, Sibel, Babaannem, Karanlıktakiler gibi filmlerde, televizyonda ise Binbir Gece, Öyle Bir Geçer Zaman ki, İstanbullu Gelin, Çukur, Atiye ve Aziz gibi yapımlarda rol aldı.[3]
2005'te Bakırköy Belediye Tiyatrosu'nda sahnelenen Sezuan'ın İyi İnsanları oyunundaki rolü ile Lions-Tiyatro Ödülleri'nde En İyi Kadın Oyuncu seçildi.[4] 2007'de Dostlar Tiyatrosu'nun sahnelediği Samuel Beckett'in Oyunun Sonu oyununda Genco Erkal ile oynadı. Bu oyunu Fransa, Almanya gibi ülkelerdeki tiyatro festivallerinde sahneledi ve Vasıf Öngören Ödülü'yle ödüllendirildi. 2007'de Bakırköy Belediye Tiyatrosu'ndan ayrıldı.[5] Pervasız Tiyatro tarafından sahnelenen Keşanlı Ali Destanı'nda Şerife Abla rolünü canlandırarak 2019-2010 sezonunda yeniden tiyatroya döndü.[6]
11. Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali'nde sinemanın farklı alanlarında başarılı olmuş kadınlara Bilge Olgaç adına verilen Başarı Ödülü’ne (2008),[7] Öyle Bir Geçer Zaman ki dizisindeki performansıyla 3. Antalya Televizyon Ödülleri kapsamında En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü'ne (2012) değer görüldü. 2022 yılında 41. Uluslararası İstanbul Film Festivali Sinema Onur Ödülü'nün sahibi oldu.[8]
Filmografisi
değiştirTiyatro oyunları
değiştir- Tatyana : Anton Çehov \ Aleksey Suvorin - biriken : 2014
- Sivas 93 : Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu : 2007
- Oyun Sonu : Samuel Beckett - Dostlar Tiyatrosu : 2006
- Aymazoğlu ve Kundakçılar : Max Frisch \ Genco Erkal - Dostlar Tiyatrosu - 2005
- Sezuan'ın İyi İnsanı : Bertolt Brecht - Dostlar Tiyatrosu - 2004
- Kadınlar da Savaşı Yitirdi : Curzio Malaparte - Bakırköy Belediye Tiyatroları - 2002
- Ocak : Turgut Özakman - Bakırköy Belediye Tiyatroları - 1999
- Bir Cinayetin Söylencesi : Melih Cevdet Anday - Bakırköy Belediye Tiyatroları - 1999
- İvan İvanoviç Var mıydı Yok muydu : Nâzım Hikmet - Bakırköy Belediye Tiyatroları - 1998
- Hadi Öldürsene Canikom: Aziz Nesin - Bakırköy Belediye Tiyatroları - 1998
- Bay Puntila ile Uşağı Matti : Bertolt Brecht - Dostlar Tiyatrosu - 1987
- Keşanlı Ali Destanı : Haldun Taner - Güliz Sururi Engin Cezzar Tiyatrosu
Ödülleri
değiştir- 1981 Antalya Altın Portakal Film Festivali, 1981 - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Hazal)
- 4. Ankara Uluslararası Film Festivali, 1992 - En İyi Kadın Oyuncu Ödülü (Suyun Öte Yanı)
- 1996 Antalya Altın Portakal Film Festivali, 1996 - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Solgun Bir Sarı Gül)
- Uçan Süpürge Uluslararası Kadın Filmleri Festivali, 2008 - Bilge Olgaç Başarılı Ödülü
- 3. Antalya Televziyon Ödüllleri, 2012 - En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Öyle Bir Geçer Zaman ki)
- 41. Uluslararası İstanbul Film Festivali, 2022 - Sinema Onur Ödülü
Dış bağlantılar
değiştir- IMDb'de Meral Çetinkaya
- Sinema Türk'te Meral Çetinkaya 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
değiştir- ^ a b "Film Gibi Hayatlar 104.Bölüm İzle". Film Gibi Hayatlar 104.Bölüm İzle. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ "Adem Dursun: Meral Çetinkaya". tiyatronline.com. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ "Meral Çetinkaya iyi ki Son nefese kadar oyunculuk! diyor". Milliyet. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ "Lions Halk Jürisi Ödülleri (İstanbul)(2001-2010)". Ekin Yazın Dostları - Tiyatro. 16 Mart 2017. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ Tiyatro, Tertemiz (17 Nisan 2007). "Meral Çetinkaya istifa etti". OYUN. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ "Keşanlı Ali Destanı 50 Kişilik Oyuncu Kadrosuyla Perdelerini Açıyor!". Tiyatrogazetesi.net/. 14 Ocak 2020. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ "Uçan Süpürge Sinema Ödülleri Aydan ve Çetinkaya'nın". Bianet. 18 Aralık 2007. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "İstanbul Film Festivali Sinema Onur Ödülleri'nin sahipleri açıklandı". Cumhuriyet. 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.