Mahmut Yıldırım
Mahmut Yıldırım ya da bilinen ismiyle Yeşil veya Ahmet Demir[not 1] (d. 3 Mayıs 1953[1] Yenidal, Solhan, Bingöl), Zaza asıllı Türk istihbaratçı ve kontrgerilla.[2] Mahmut Yıldırım ya da kod adıyla Yeşil her ne kadar öldüğü haberi verilse de bazı komplo teorisyenlerince öldüğü kabul edilmeyen biridir. Nitekim halk arasında dolaşan iddialara göre Yeşil; öldüğü haberinin gelmesinden birkaç saat sonra Abdullah Çatlı'nın eşi Meral Aydoğan'ın evine gizlice girmiş, Aydoğan içeri girdiğinde bir koltukta oturur vaziyette onu beklediğini görmüş ve aralarında geçen kısa diyalogdan sonra tekrar sırra kadem basmıştır.[3][4][5]
Mahmut Yıldırım | |
|---|---|
| Mahmut Yıldırım | |
| Doğum | 3 Mayıs 1953 Dincik, Solhan, Bingöl, Türkiye |
| Kaybolma | Kasım 1996 Şam, Suriye |
| Durumu | Halen kayıp (İddialara Göre Ölü) |
| Milliyet | Zaza |
| Diğer ad(lar)ı | Yeşil Kırmızı Sakallı Ahmet Demir |
| Vatandaşlık |  Türkiye |
| Meslek | İstihbaratçı |
| Etkin yıllar | 1973-1996 |
| Organizasyon | JİTEM |
| Tanınma nedeni | Terörle Mücadele |
| Memleket | Bingöl |
| Rakip(ler) | PKK |
| Din | İslam |
| Çocuk(lar) | 3 |
Hayatı
değiştir1974 yılında Kıbrıs Barış Harekatına katılmıştır ve sonrasında MİT’in bünyesinde çalışmaya başlamıştır. Dört yıl sonra farklı bir göreve soyunup, farklı bir isimle anılmaya başladı. Operasyonlarda PKK'lı gibi giyinen Mahmut Yıldırım, güvenlik görevlilerince ayırt edilebilmek için ‘yeşil fular’ takıyordu. Abdullah Öcalan'ı öldürmek için gönderildikten 3 ay sonra öldürülmemesi için emir verilmiştir ve Yıldırım'ın buna isyanı üzerine vatan haini ilan edilmiştir.[kaynak belirtilmeli] Daha sonra ülkeyi terk ederek 1996'da Şam'da bulunduktan sonra tekrar kendisinden haber alınamamıştır.
Susurluk kazasından sonra ortaya dökülen ilişkiler, pek çok cinayetin tetikçisi olduğunu ortaya koydu ancak kendisi bulunamadı. Dönemin Başbakanı Mesut Yılmaz, aldığı bilgileri aktarırken Yeşil'in öldürüldüğünü söyledi.
Ancak kısa bir süre sonra Yeşil, İHD Başkanı Akın Birdal'ı vuranların arkasındaki isim olarak ortaya çıktı. Daha sonraki bilgiler Yıldırım'ın hâlâ hayatta olduğunu ortaya koydu. Susurluk Raporu'nda da Yıldırım'a 12 sayfalık özel bir yer ayrıldı.[kaynak belirtilmeli]
Ahmet Demir, Mehmet Kırmızı sahte kimliklerini kullanan, Güneydoğu'da "Sakallı" adıyla bilinen Solhanlı Mahmut Yıldırım'ın geçmişi bir ölçüde deşifre edilebildi.[kaynak belirtilmeli] Bir dönem MİT'te, bir dönem JİTEM'de görev aldığı anlaşıldı.[kaynak belirtilmeli]
JİTEM subayı Ahmet Cem Ersever'in öldürülmesinden, Güneydoğu'daki pek çok fail-i meçhul cinayete kadar sayısız olayda tetikçilik yaptığı belirlendi. Hatta Abdullah Öcalan'ın Suriye'de öldürülmesi için görevlendirilen ekipte de yer aldı.[6]
Afyon Cezaevi'nde Sabancı Suikastı sanıklarından DHKP-C'li Mustafa Duyar'ı Türkiye'nin Şam Büyükelçiliği'nden alıp getiren ekipte onun da adı sayıldı. Ancak istihbarat birimlerinin kamuoyuyla pek de paylaşmadığı kanıya göre, aslında Yeşil tek bir kişinin değil, birden fazla görevlinin kullandığı ortak kod adı.[kaynak belirtilmeli]
Dönemin ünlü iş adamlarından ve devlete yakınlığınıyla bilenen Emin Değer'den 500 bin dolar para isteyen Yeşil'in çocukluk arkadaşı Zakir Selvi, Yeşil'in adını kullanarak Emin Değer'den ikinci şahıslar üzerinden haraç kesmiştir. Emin Değer'in abisi Aziz Değer, Yeşil'in abisini arayarak ofisine çağırır ve kendisi Aziz Değer'e "Gelenler Yeşil'in adamı değil, Yeşil hemşehrilerinden haraç istemez" der.
Ankara'da bir pavyonda eğlenirken olay çıkarttığı için gözaltına alınan, götürüldüğü Emniyet Müdürlüğü binasında Orhan Taşanlar ve ekibi tarafından kaburgaları kırılana kadar dövülen Yeşil'i polisin elinden alan ve MİT'te tedavi ettiren kişinin Mehmet Eymür olduğu öne sürüldü.[kaynak belirtilmeli]
Üzerinde taşıdığı telefonla aradığı yerler arasında resmî kurumların yanı sıra Abdullah Çatlı, Sami Hoştan, Sedat Peker gibi isimler de bulunuyor. Mesut Yılmaz'a Budapeşte'te yumruk atanlar da Yıldırım'ın telefonundan arananlar arasında yer alıyor.[kaynak belirtilmeli]
Yeşil adının korkuyla anılması Susurluk çetesi tarafından tahsilat amacıyla kullanıldı. Susurluk çetesinin tehditle para topladığı kişileri arayan hep Yeşil idi. Ömer Lütfü Topal'ın öldürülmeden önce para yatırdığı Ziraat Bankası Ankara Heykel Şubesi'ndeki hesabın sahibinin de Ahmet Demir kimliğini kullanan Yeşil olduğu ortaya çıktı.[kaynak belirtilmeli]
Musa Anter, Cem Ersever, Tarık Ümit ve Behçet Cantürk olmak üzere birçok faili meçhul cinayette "zanlı" olarak isminden söz edilmektedir.[kaynak belirtilmeli]
Murat ve Nevzat isminde 2 oğlu, Nuray isminde 1 kızı vardır.[7][8][9]
Yaşadığına dair iddialar
değiştirSabah gazetesinin internet sitesinde yer alan bir habere göre, ismi verilmeyen ve Yeşil'in oğlu Murat Yıldırım ile arkadaş olduğunu iddia eden biri, Murat Yıldırım ile birini almaya gittiklerini, adamı arabaya aldıktan sonra da kendisinin arabaya aldıkları kişinin Yeşil olduğunu fark ettiğini söyledi.[10] Korkut Eken, Yeşil'in yaşadığını iddia edip, Yeşil'e "Çıkıp doğruları söyle!" diyerek seslenmiştir.[11][12] OdaTV'de yer alan bir habere göre ise Yeşil'in, Suriye'nin İdlib eski Vakıflar Müdürü Rıdvan Hammudi ile beraber görüldüğü iddia edilmiştir.[13] AK Parti Gaziantep milletvekili Şamil Tayyar, emekli bir albayın kendisine Yeşil'in yaşadığını, Sakarya'da yemek yediğini söylediğini iddia etmiştir.[14] Beyaz TV'de yayınlanan Dinamit programının sunucusu Latif Şimşek, bir canlı yayında Yeşil'in yaşadığını ve akrabası aracılığıyla kendisine mesaj gönderdiğini iddia etmiş ve şunları söylemiştir: "Mahmut Yıldırım Türkiye'nin en güvenilir moderatörü olarak gördüğü için mesajı bana göndermek istemiş. Bir estetik operasyon geçirdiğini, yaşadığını bildirmek istemiş."[15][16] Dağın Ardındaki Gerçekler kitabının yazarı ve 1997-99 yılları arasında JİTEM bünyesinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde görev yapmış Bedran Akdağ'a göre ise Yeşil yaşıyor ve Diyarbakır'da görüldü. Oradan da Çukurova bölgesine götürüldü ve orada tutuldu. Konuyla ilgili yapılmış haberler 5-6 sene öncesine ait olduğu için hala Çukurova'da olup olmadığı hakkında bilgi yok.[17][18][19] Mahmut Yıldırım'ın izi uzun süredir bulunamadı. Yaşayıp yaşamadığı konusunda da net bir bilgi yok.
Popüler kültürdeki yeri ve imajı
değiştirSağır Oda dizisinde Cenap Dursun adlı bir istihbaratçı ve tetikçilik yapan bir karakter olarak sembolize edilmiştir. Kurtlar Vadisi Pusu dizisinde ise Kara adlı karakterle sembolize edilmiştir. Dizinin 232. bölümünde Kara karakteri Ebola virüsüne yakalanmış ve Siyah Sancak Timi tarafından kendi emriyle öldürülmüştür. Kamuoyu araştırmalarına göre bir kısım çevre, Kurtlar Vadisi Pusu dizisinin 232. bölümünde yer alan bu sahneden ötürü Mahmut Yıldırım'ın Türkiye'nin yurtdışında özel operasyon yapan ekiplerinin birinin başındayken gerçekten 2014'te Ebola'ya yakalanıp dizide belirtildiği şekilde öldüğüne inanmaktadır.[20][21]
Hakkında
değiştirOğlu Murat Yıldırım 2009 yılında Yeşil-Savaşçı Yeşil adlı bir kitap yazmıştır.[22] Kitapta babasının hayat hikâyesini, katıldığı operasyonları anlatmış Yeşil hakkında merak edilen soruları cevaplamıştır.[23][24]
Dipnotlar
değiştir- ^ kod adı: Yeşil ya da bilinen diğer adıyla Ahmet Demir
Hakkında yazılan kitaplar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ ,"Cevheri Güven - TÜGVA'nın 80 milyonu fişlediği yazılımı kullandım". Cevheri Güven. 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2021.
- ^ "Hürriyet-Yeşil Yaşıyor İddiası". 15 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2017.
- ^ 11 Nisan 2012 tarihli MİT'ten malumu ilam haberi 13 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. soL 11 Nisan 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Şafak, Yeni (29 Haziran 2009). "Yeşil, oğlu Nevzat'ın düğününe gelmedi!". Yeni Şafak. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ "Ankara İncek'te Bir Akdenizli..." Milliyet. 12 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ "Yeşil'in oğlu serbest". Gazete Vatan. 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2016.
- ^ Yıldırım, Murat; Emeç, Cemalettin (13 Mayıs 2009). "Yeşil Oğlu Murat Yıldırım'ın Kaleminden". Timaş Yayınları. 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2023 – KitapYurdu.com vasıtasıyla.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2017.
- ^ Derin Devletin Rengi Yeşil. Akis Kitap. 21 Mart 2006. s. 141. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021.
- ^ Derin Devletin Üvey Evladı. 28 Ekim 2021. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021.
- ^ Kod Adı: YEŞİL. Pencere Yayıncılık. 18 Aralık 2002. s. 160. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2021.
  | Bir Türk'ün biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |