Lizbon Katedrali

Lizbon Katedrali
Patriarchal Cathedral of St. Mary Major
Santa Maria Maior de Lisboa (Portekizce)
	Lizbon Katedrali
Temel bilgiler
Konum	Lizbon, Portekiz
Koordinatlar	38°42′35″K 9°07′59″B / 38.70972°K 9.13306°B
İnanç	Roma Katolik
Yönetici	José da Cruz Policarpo
Web sitesi	patriarcado-lisboa.pt
Mimari
Mimari tür	Kilise (Katedral)
Mimari biçim	Romanesk mimari, Gotik mimarisi, Barok mimarisi
Cephe yönü	W
Özellikler
Uzunluk	90 metre (300 ft)
Genişlik	40 metre (130 ft)

Santa Maria Maior de Lisboa ya da kısaca Sé de Lisboa, Portekiz'in başkenti Lizbon'daki en eski kilisedir. 1147 yılında ilk olarak burada inşası başladıktan sonra çeşitli defalar yenilemeler yapılmış ve pek çok büyük deprem atlatmıştır. Bu sebepten dolayı günümüzde farklı mimari akımların etkisi görülmektedir.^{[kaynak belirtilmeli]}

Tarihi

Alfredo Roque Gameiro tarafından 16. yüzyıl Lizbon Katedrali'nin rekreasyonu

Lizbon, 4. yüzyıldan beri piskoposluğun merkezi oldu. Vizigotların hakimiyetinin ardından şehir, Morolar tarafından fethedildi ve 8. yüzyıldan 12. yüzyıla kadar Müslümanların hakimiyetinde kaldı. Bu süreçte, Lizbon ve çevresinde, Hristiyanların yaşamasına izin verildi. Şehir, 1147 yılında I. Afonso liderliğindeki Portekizli, Fransız, İngiliz, Alman ve İspanyol askerlerden oluşan bir ordu tarafından yeniden fethedildi. Gilbert of Hasting isimli İngiliz, piskopos seçildi ve Lizbon'da, ana caminin bulunduğu yere yeni bir katedral inşa edildi.

Lizbon Katedrali'nin Romanesk yan koridoru

İlk yapı, 1147 ile 13. yüzyılın ilk on yılları arasında Geç Romanesk stilinde tamamlandı. Lizbon'un koruyucu azizi olan Saragossalı Aziz Vincent'ın bedeni, Güney Portekiz'den gemiyle Lizbon Katedrali'ne getirildi. Bu yolculuk, Lizbon armasında tasvir edilmektedir. 13. yüzyılın sonunda I. Diniz, Gotik stilde manastır inşa ettirdi. IV. Afonso, ana şapeli kendisi ve ailesi için Gotik stilde bir kraliyet panteonuna dönüştürdü. 1498'de Viseu Kraliçesi Eleanor, katedralin manastırındaki şapellerden birinde Irmandade de Invocação a Nossa Senhora da Misericórdia de Lisboa'yı (Lizbon Merhametli Meryem Ana'ya Yakarış Kardeşliği) kurdu.^[2] Bu kardeşlik, daha sonrasında, diğer şehirlere yayılan ve Portekiz'de çok önemli olan Katolik hayır kurumu Santa Casa da Misericórdia de Lisboa'ya dönüştü.

Portekiz'in 1383-85 arasındaki fetret dönemi sırasında halk, Piskopos Dom Martinho Annes'in Kastilya Krallığı ile iş birliği yaptığından şüphelendi ve piskoposu kuzey kulesinin penceresinden dışarı attı.^[3]

Lizbon Katedrali'nin ambülatuvarı

Depremler, Lizbon ve katedral için her zaman bir sorun oldu. Özellikle 1755 Lizbon depremi, katedrala büyük hasarlar verdi. Ana şapel, kraliyet panteonu, manastırlar ve birçok şapel, deprem sırasında ve sonrasındaki yangınlar nedeniyle zarar gördü. 20. yüzyılın başında, kapsamlı bir yenilemenin ardından, katedral bugünkü görünümüne kavuştu.

Katedral manastırlarında arkeolojik kazılar

Katedral manastırlarında 1990 yılında arkeolojik kazı çalışmaları başladı. Antik Roma yolları, kanalizasyon sistemleri, Vizigot bir bina ve eski bir caminin kalıntıları gibi Roma, Moro ve Orta Çağ dönemlerine ait izler bulundu.^[4] 2020 yılında araştırmacıların cami olduğunu düşündüğü bir Murâbıt yapısı kalıntıları ortaya çıkarıldı. Portekiz Kültür Bakanı Graça Fonseca, kalıntılarının bulundukları yerde tutulması yönünde karar verdi.^[5]^[6]

Kaynakça

^ "Official website of the Patriarchate of Lisbon". 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
^ "Santa Casa da Misericórdia de Lisboa". 24 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023.
^ Lisbon. Art and History (İngilizce). Floransa: Bonechi. 2000. s. 32. ISBN 88-8029-394-X.
^ "O que nos diz o chão debaixo da Sé de Lisboa?". www.nationalgeographic.pt (Portekizce). 17 Haziran 2022. 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023.
^ "Vestígios muçulmanos vão ser integrados na Sé de Lisboa" (Portekizce). 15 Ocak 2021. 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023.
^ "Vestígios da mesquita do século XII descoberta na Sé de Lisboa vão ser preservados" (Portekizce). 14 Ekim 2020. 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023.