Nunatsiavut İnuitçesi
Nunatsiavut İnuitçesi ya da Labrador İnuitçesi (kendilerince Inuttut,[1] Inuttitut,[2] Nunatsiavummiutut, Labradorimiutut; İngilizce Labrador Inuttut, Labrador Inuttitut), Kanada'da yaşayan Nunatsiavut İnuitleri (Nunatsiavummiut[3]) tarafından konuşulan İnuit dilleri kolundan Doğu Kanada İnuitçesinin bir lehçesidir. Nunavik-Nunatsiavut lehçe grubunda sınıflandırılır.[4]
Nunatsiavut İnuitçesi | |
---|---|
Nunatsiavummiutut | |
Ana dili olanlar | Kanada (Newfoundland ve Labrador (Nunatsiavut)) |
Dil ailesi | Varsayılan
|
Yazı sistemi | Latin |
Dil kodları | |
ISO 639-3 | – |
Newfoundland ve Labrador'un Nunatsiavut denilen özerk Eskimo bölümünde Naini (Nain), Hopedale, Maqûvik (Makkovik), Ukkusitsalik (Davis Inlet), Vaali (Goose Bay–Happy Valley), Nutâk (Nutak), Hebron†, Tikirarsuarusik (Rigolet) şehirlerinde konuşulur.
Diyalekt ve kabileleri
değiştir- Kuzey Nunatsiavut İnuitçesi (İngilizce Northern Labrador subdialect, Labrador Inuttut (sensu stricto)). Konuşan kabileler: Kongithlushuamiut, Chuckbuckmiut, Nunenumiut, Avitumniut
- Rigolet İnuitçesi (İngilizce Rigolet subdialect, Rigolet Inuttut). konuşan kabileler: Aivitumiut, (?) Netcetumiut, (?) Puthlavamiut
Alfabe
değiştirBüyük harfler | ||||||||||||||||||||
 | A | E | F | G | H | I | J | K | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | W |
Küçük harfler | ||||||||||||||||||||
â | a | e | f | g | h | i | j | k | ĸ | l | m | n | o | p | r | s | t | u | v | w |
- â = aa
- e = ii
- o = uu
- ĸ = q
Karşılaştırma
değiştirDoğu Kanada İnuitçesi ile Nunatsiavut İnuitçesinin karşılaştırması:
Inuktitut[5] | Nunatsiavummiutut[6] | anlamı |
siksik ᓯᒃᓯᒃ | sitsik | gelengi |
qugjuk ᖃᒡᔪᒃ | ĸutjuk | kuğu |
aarluk ᐋᕐᓗᒃ | âlluk | katil balina |
amaruq ᐊᒪᕈᖅ | amaguk | boz kurt |
isunngaq ᐃᓱᙵᖅ | isungak | küt kuyruklu korsan martı |
kanguq ᑲᖑᖅ | kangak | kar kazı |
tuktu ᑐᒃᑐ | tuttuk | rengeyiği |
tiriganniaq ᑎᕆᒐᓐᓂᐊᖅ | tigiganniak | Kutup tilkisi |
umingmak ᐅᒥᖕᒪᒃ | umimmak | misk sığırı |
Almanca alıntılar
değiştirMoravya Kilisesine(en) bağlı Alman misyonerlerinin kullandığı Almancadan geçme alıntılar:[6]
- ailvat (< Almanca elf) 'on bir'
- ainsik (< Almanca eins) 'saat bir'
- fiarâ (< Almanca vier) 'saat dört'
- Fraitâg (< Almanca Freitag) 'Cuma'
- kâttopalak (< Almanca Kartoffel) 'patates'
- Metvog (< Almanca Mittwoch) 'Çarşamba'
- Montâg (< Almanca Montag) 'Pazartesi'
- naina (< Almanca neun) 'dokuz'
- sâksit (< Almanca sechs) 'altı'
- senat (< Almanca zehn) 'on'
- sepat (< Almanca sieben) 'yedi'
- silipa (< Almanca Silber) 'madeni para'
- situnati (< Almanca Stunde) 'saat'
- Sontâg (< Almanca Sonntag) 'Pazar'
- Sunâpint (< Almanca Sonnabend) 'Cumartesi'
- suvai (< Almanca zwei) 'iki'
- suvailva (< Almanca zwölf) 'on iki'
- tarai (< Almanca drei) 'üç'
- taraitijik (< Almanca dreißig) '30 tüfek ve mühimmat'
- Tenistâg (< Almanca Dienstag) 'Salı'
- Tonistâg (< Almanca Donnerstag) 'Perşembe'
- viaga (< Almanca vier) 'dört'
- vogik (< Almanca Woche) 'hafta'
Kaynakça
değiştir- ^ "Labrador Inuttut Dictionary". 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2012.
- ^ "Labradorimiut Inuit". 21 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ağustos 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2012.
- ^ "Inuktitut Living Dictionary". 23 Eylül 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2012.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 17 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2012.