Lüksemburgca

Lüksemburgca
Lüksemburgca
Lëtzebuergesch
Ana dili olanlar	Lüksemburg, Belçika, Fransa, Almanya
Konuşan sayısı	400,000 (2010)
Dil ailesi	Hint-Avrupa Cermen Batı Cermen Almanca Orta Aşağı Almanca Lüksemburgca; ; ; ; ;
Yazı sistemi	Latin
Dil kodları
ISO 639-1	lb
ISO 639-2	ltz
ISO 639-3	ltz

Lüksemburgca (Lüksemburgca: Lëtzebuergesch, Fransızca: Luxembourgeois, Almanca: Luxemburgisch) Lüksemburg'un resmî dillerinden biridir. 1984 yılında Almanca ve Fransızcanın yanında, Lüksemburg'un resmî dili olarak kabul edilmiştir. Dünya çapında 320,830 kişi Lüksemburgca konuşabilmektedir.^[2]

Dil Ailesi

Lüksemburgca, Hint-Avrupa dil ailesi hiyerarşisinin alt gruplarından Orta Aşağı Almanca dil grubunun Batı Merkezi Almanca kısmında yer alan bir dildir. Zaman zaman Lüksemburgca bir Almanca ağzı olarak görülür.

Alfabe

Lüksemburgca 26 harfli bir Latin Alfabesi'yle yazılır. Diyakritik işaret olarak "é", "ä" ve "ë" olarak 3 farklı harf almıştır.

Değişim

Bir sözcüğün sonunda yer alan -n, başka bir sözcükle birleşme olduğunda silinir.

(Sözcükler arasında) den + Ball → de Ball ("Top"), wann + mer ginn → wa mer ginn ("Biz giderken")

(Birleşik sözcüklerde) Dammen + Schong → Dammeschong ("Kadın ayakkabıları")

Aşağıdaki gibi durumlarda ise -n silinmez:

n, d, t, z, or h harflerinden önce.

den Tuerm ("kule"), wann hien drénkt ("O (eril) içerken")

Gromperenzalot ("Patates salatası"), fënnefandrësseg ("35")

Bir sesli harften önce

den Apel ("elma"), wann ech ginn ("Ben giderken")

Ouerenentzündung ("kulak iltihabı")

Cümlenin sonunda veya bir noktalama işaretinden önce.

Ech hunn (wéi gëschter) vill geschafft. ("Çok iş yaptım (Tıpkı dün olduğu gibi)")

Bu silme, başlarında s: säin, si/se/s', sech, seng, sou (Ve belki diğerleri) bulunan sözcüklerde ve bunları takip eden sözcüklerden önce isteğe bağlıdır.

Küçük bir sözlük

eent - 1
dräi - 3
véier - 4
aacht - 8
siwwenzéng - 17
Moss - kız
Schong - ayakkabı
Suen - para
Timber - posta pulu
Wéi al bass du? - Kaç yaşındasın?
Mäin Num ass ... - Adım ...
Äddi! - Eyvallah!
An der Rei. - Tamam.
Pleséier - sevinç, eğlence
Tommel-dech! - Haydisene!
Paräis - Paris
Zännbiischt - diş fırçası
Boîte - disko

Kaynakça

^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.
^ "Ethnologue report for Luxembourgeois". 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2009.

[1] "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2013.

[speakers-2] "Ethnologue report for Luxembourgeois". 3 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2009.

[2]

[1]