Kudüs Muharebesi (1917)

Kudüs Muharebesi, I. Dünya Savaşı'nda İtilaf Kuvvetleri karşısında Osmanlı Ordusunun yenilgi ile sonuçlanan muharebe.

Kudüs Muharebesi (1917)
Sina ve Filistin Cephesi
Osmanlı Cephesi, I. Dünya Savaşı

General Allenby, "kutsal şehre" saygı göstermek için yürüyerek girdi (11 Aralık 1917)
Tarih8–26 Aralık 1917
Bölge
Sonuç Birleşik Krallık'ın zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı Devleti
Alman İmparatorluğu Alman İmparatorluğu
Birleşik Krallık Birleşik Krallık
Komutanlar ve liderler
Alman İmparatorluğu Erich von Falkenhayn
Osmanlı İmparatorluğu Cevat Paşa
Osmanlı İmparatorluğu Ali Fuat Paşa
Birleşik Krallık Edmund Allenby
Güçler
7. Ordu EEF
Kayıplar
25.000[1] - 40.000[2] 18.000[1]

Edmund Allenby komutasındaki Mısır Sefer Gücü (Egyptian Expeditionary Force: EEF), 31 Ekim - 7 Kasım 1917 tarihleri arasında gerçekleştirilen Üçüncü Gazze Muharebesi ve 13 Kasım 1917'de gerçekleştirilen El-Mugar Muharebesi'nde Friedrich Kreß von Kressenstein komutasındaki Osmanlı 7. Ordu'sunu yendi ve EEF'in sol kanadı Yafa'da sağ kanadı ise Yahud Bölgesine kadar ilerledi.[3]

Allenby, Korgeneral Philip Chetwode komutasındaki 20. Kolordu'ya Kudüs'ü almasını emretti. Karşısında Erich von Falkenhayn komutasındaki Osmanlı 7. Ordu'suna bağlı, Deir Yasin de dahil olmak üzere Kudüs etrefındaki tepelerindeki savunma noktaları vardı. 53. Tümen Hebron yolunu Beytüllahim'e doğru ilerledi. Solunda 60. Tümen, Nebi Samvil'deki 74. Tümen'in yardımıyla Hebron- Beytüllahim yoluna saldırdı. 74. Tümen'in solunda 10. Tümen ilerledi.[3]

Filistin'de 1917 güz ve kış harekâtı
Kudüs'ün düşmesinin ardından İtilaf kuvvetlerine teslim olan Osmanlılar; Kudüs Belediye Başkanı Hüseyin Efendi (Hussein Salim al-Husseini), Kraliyet Kara Kuvvetleri 60. London Tümeni'nin London Alayı 19. Tabur 2. Bölüğe bağlı çavuş Sedwick ve Hurcomb ile görüştü, 9 Aralık 1917 sabah saat 8.00)[4]

8 Aralık'ta sis ve yağmurdan dolayı 53. Tümen'in ilerlemesi durunca 60. Tümen'in güney kanadı açık bıraklıdı. Fakat 9 Aralık'ta Osmanlı birliklerinin moralleri bozulup geri çekilmeye başladıkları için zorlamadan ilerlediler. Ancak Zeytindağ'da 60. Tümen ile Osmanlı birliği arasında çetin çatışma yaşandı.[3]

9 Aralık öğleninden sonra Kudüs belediye başkanı ve 60. Tümen komutanı, Tümgeneral J.S.M. Shea'ya teslim oldu. İki gün sonra 11 Aralık 1917'de Allenby, Kutsal Şehir'e saygı göstermek için yürüyerek Kudüs'e girdi ve dini mekân ve tesislerinin korunması için Sıkıyönetimi ilan etti. Allenby, Lloyd George'ye "Noel hediyesi"ni vermiş oldu.[5]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Cyril Falls, George MacMunn, Military Operations - Egypt and Palestine Vol I. From the outbreak of war with Germany to June 1917, London, 1928, p. 262.
  2. ^ Anthony Bruce, The Last Crusade: The Palestine Campaign in the First World War, John Murray Publishers Ltd, 2002, ISBN 978-0719554322, p. 165.
  3. ^ a b c Fielde Marchal Lord Carver GCB, CBE, DSO, MC, The National Army Museum Book of the Turkish Front 1914-1918: The Campaing at Gallipoli, in Mesopotamia and in Palestine, Pan Books, 2003, ISBN 0-330-49108-3, p. 223.
  4. ^ "ABD Meclis Kütüphanesi". 14 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2020. 
  5. ^ A.g.e., p. 224.