Koroğo Kilisesi

Koroğo Meryem Ana Kilisesi
ქოროღოს ღვთისმშობლის ეკლესია
	Korogha Kilisesinin sol cephesi ve bitişiğindeki kule
Temel bilgiler
Konum	Koroğo, Duşeti Belediyesi, Mtsheta-Mtianeti, Gürcistan
Koordinatlar	42°27′46″K 44°31′15″D / 42.46278°K 44.52083°D
Mimari
Mimari tür	Salon kilisesi

Koroğo Meryem Ana Kilisesi (Gürcüce: ქოროღოს ღვთისმშობლის ეკლესია), Doğu Gürcistan'ın tarihi ve kültürel Mtiuleti bölgesindeki dağlık Hada vadisinde konumlanmış bir Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde Duşeti Belediyesinde yer alan Koroğo kilisesi, 10. yüzyılın sonu veya 11. yüzyılın başına tarihlenen basit bir salon kilisesidir. Yapı, taşocakçılığı ve inşaatın çeşitli aşamalarını gösteren, lentosundaki eşsiz kabartma heykelleriyle bilinmektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.^[1]

Planı

Koroğo kilisesi, tarihi Mtiuleti bölgesindeki Hada vadisinde bulunan yüksek kayalık dağın yamacında, Mtsheta-Mtianeti bölgesine bağlı Koroğo köyünün güneyinde konumlanmıştır. 10.8 × 7.6 metre ölçülerindeki küçük kilise, mimari olarak basit bir yapıdadır. Kilise yerli kaplama plakası ve şistlerden yapılmıştır. Tonozlar, kubbeler, gömme ayaklar, köprü ayakları, pencere çerçeveleri ve korniş gibi elementler yontulmuş taştan yapılmıştır.^[2]

Koroğo, üçgen çatıyla kaplanmış bir salon kilisesi tasarımı olup, iç kısmının batı tarafı iki nefe bölünmüştür. Dikdörtgen planlı sığınak üç bölümden oluşmaktadır, her parçanın tonozlu bir kubbesi vardır.^[3] Kilisenin yakınlarında üç katlı bir savunma kulesi, küçük bir şapel ve çeşitli ek yapılarının kalıntıları vardır. Theotokos'un 11. yüzyıl fildişi ikonası ve kilisenin dibinde bulunan Mesih tasvirli bir haç, günümüzde Tiflis'teki Gürcistan Ulusal Müzesi'nde sergilenmektedir.^[2]

Heykeller

Kilise, heykel süslemeleriyle dikkat çekmektedir. Kilisenin kuzey girişinde, biri kilisenin planını tutacak şekilde üç tane bağışçıyı resmeden, ikinci kez kullanılmış bir taş bulunmaktadır. Batı cephesindeki büyük kesme plakalardan yapılmış lento, taşocakçılığı, taşların taşınması ve işlerin bitiminde serinletici içecek içen işçilere kadar inşaat işinin çeşitli yönlerini gösteren heykellerle bezenmiştir. İnşaat malzemelerinin taşındığı sahneleri resmeden heykeller de dahil olmak üzere, kalkan duvarın üzerindeki yakınsayan Theotokos sahneleri, kilisenin dağın tepesindeki konumu göz önüne alındığında ciddi bir çabanın ürünüydü.^[3]^[4] Batı cephesinde ayrıca, Orta Çağ Gürcü alfabesi asomtavruli ile yazılmış ve paleografik olarak 12. yüzyıla tarihlenen iki yazıt bulunmaktadır.^[2]

Korogho kilisesindeki lento heykeller

Bir işçi, taş ocağından taş çıkarırken.
İşçiler, öküz şekilli kızağın üzerine büyük bir taş yerleştirirken.
İşçiler harç hazırlıyor.
İşçiler harç ve su taşıyor.
İşçiler, kızağın üzerinde küçük bir taş taşıyor.
Meryem Ana ve çocuk.
Bağışçı, kiliseyi Meryem'e takdim ediyor.
Adanmış kilise.
İşçiler taş blokları taşıyor.
İşçiler, büyük bir taş bloka şekil veriyor.
Bir kadın, işçilere yiyecek ve içecek getiriyor.

Kaynakça

^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
^ ^a ^b ^c Dvali, T; Kakhadze, K; Ramishvili, A; Jorbenadze, B, (Ed.) (2008). საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, ტ. 2 [Historical and cultural monuments of Georgia: Summa, vol. 2] (Gürcüce). Tiflis: Metsniereba. ss. 328-331. ISBN 978-99928-20-43-8.
^ ^a ^b Khoshtaria, David (2012). "Medieval Architectural Design and Building Process According to the Sculptural Images in Korogo Church". Ousterhout, Robert; Holod, Renata; Haselberger, Lothar; Jones, Arthur Thourson (Ed.). Masons at Work: Architecture and Construction in the Pre-Modern World. Phialdelphia, PA: University of Pennsylvania. 4 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2019.
^ Ousterhout, Robert (2008). Master Builders of Byzantium. University of Pennsylvania Museum of Archaeology and Anthropology. ss. 138-139. ISBN 9781934536032.

[1] "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.

[sza-2] Dvali, T; Kakhadze, K; Ramishvili, A; Jorbenadze, B, (Ed.) (2008). საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, ტ. 2 [Historical and cultural monuments of Georgia: Summa, vol. 2] (Gürcüce). Tiflis: Metsniereba. ss. 328-331. ISBN 978-99928-20-43-8.

[penn-3] Khoshtaria, David (2012). "Medieval Architectural Design and Building Process According to the Sculptural Images in Korogo Church". Ousterhout, Robert; Holod, Renata; Haselberger, Lothar; Jones, Arthur Thourson (Ed.). Masons at Work: Architecture and Construction in the Pre-Modern World. Phialdelphia, PA: University of Pennsylvania. 4 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2019.

[penn1-4] Ousterhout, Robert (2008). Master Builders of Byzantium. University of Pennsylvania Museum of Archaeology and Anthropology. ss. 138-139. ISBN 9781934536032.

[1]

[2]

[3]

[4]