I. Constantius
Konstantius Chlorus (Latince tüm ismi: Gaius Flavius Valerius Constantius) (d. 31 Mart 250- ö. 25 Temmuz 306). Roma imparatoru (305-306). Doğu Roma İmparatorluğu'nun (Bizans) kurucusu Büyük Konstantin'in babasıdır.
| Konstantius Chlorus | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| 54. Roma imparatoru | |||||
| Hüküm süresi | 293 - 305 (Maximian ile Sezar olarak); 305 - 306 (Augustus olarak Batı'da, Augustus olarak Galerius ile Doğu'da) | ||||
| Önce gelen | Maximian (Diokletian ile doğu'da) | ||||
| Sonra gelen | II. Severus (Galerius ile batı'da) | ||||
| Doğum | 31 Mart 250 | ||||
| Ölüm | 25 Temmuz 306 (56 yaşında) Eboracum, Britanya | ||||
| Eş(ler)i | Helena (?-293) Theodora (293-306) | ||||
| Çocuk(lar)ı | Büyük Konstantin Flavius Dalmatius Julius Constantius Flavia Julia Constantia Eutropia Anastasia | ||||
| |||||
| Hanedan | Konstantin Hanedanı | ||||
| Babası | Eutropius | ||||
| Annesi | Claudia | ||||
Tarihçe
değiştirHistoria Augusta, Konstantius'un Dardania'lı soylu bir adam olan Eutropius ve İmparatorlar II. Claudius ve Quintillus'un yeğeni Claudia'nın oğulları olduğu söyler.[1] Ancak tarihçiler bu ilişkinin, ataları arasında oldukça saygı görmüş kişiler bulunduğunu ispatlamaya çalışan torunu II. Konstantin tarafından uydurulmuş bir nesep olduğundan şüphelenirler. İmparator Carus döneminde Dalmaçya valisiydi ve söylenenlere göre Carus onu ahlaksız oğlu Carinus'un yerine varisi yapabilmek için evlat edinmişti.[2]
293 yılında İmparator Diokletian, Roma İmparatorluğu'nu Batı ve Doğu parçaları olarak ikiye bölerek Tetrarşi'yi oluşturdu. Her parça bir Sezar tarafından desteklenen bir Augustus tarafından yönetilecekti. Diocletian, Sezar'ı Galerius olduğu halde Doğu imparatoru oldu. Konstantius, Batı Augustus'u Maximian'ın Sezar'lığına atadı ve üvey kızı Theodora ile evlendi. Altı çocukları oldu. Konstantius, zaten Konstantin adında bir oğul sahibi olduğu ilk karısı (ya da cariyesi) Helena'dan boşandı. Helena bir ihtimale göre Nicomedia'lıdır (şimdiki İzmit)[3]Galya, Britanya ve belki de Hispania'da komutan olarak görev yapmıştır.
293 yılında Konstantius, kendini 286 yılında Bononia yakınlarında Britanya ve Kuzey Galya imparatoru ilan eden Carausius'un birlikleri tarafından bozguna uğratıldı. Carausius, Konstantius'un Praetorian Muhafız prefect olarak Asclepiodotus'u adanın işgali için göndermesi üzerine 296 yılına kadar Britanya'nın komutasını elinde alan rationalisi Allectus tarafından öldürüldü. Allectus, yenilerek öldürüldü ve Britanya'daki Roma hakimiyeti yeniden tesis edildi.[4]
Aynı zamanda 296 yılında Konstantius, Galya'daki Lingonae (Langes) şehrinde Alamanni'ler le savaştı. Şehirde kapana kısılmasına rağmen altı saat sonra ordusu tarafından kurtarıldı ve düşmanını yendi.[5] Constantius, aynı kabileyi Vindonissa savaşı'nda (Windisch, İsviçre) bir kez daha yendi. Bu zafer, Ren sınırının savunmasını güçlendirdi.
Diocletian ve Maximian, müşterek imparatorlar olarak 305 yılında Diocletian'ın sağlık problemleri yüzünden geri plana çekildiler ve Sezarlar Kontantius ve Galerius müşterek imparator oldular. Konstantius Batı, Galerius ise Doğu imparatoru oldu. Severus ve Maximinus Sezar olarak atandılar. Konstantius'un oğlu Konstantin, Sezar olma umuduyla babasının Galya ve Britanya seferlerine katıldı.[6] Konstantius Britanya'daki York şehrinde 306 yılınca ölünce, oğlu Konstantin ordu tarafından imparator ilan edildi.[7]
Efsane
değiştirHristiyan efsaneleri
değiştirBüyük Konstantin'in babası olarak, Konstantius hakkında birçok Hristiyan efsanesi türetilmiştir. Eusebius'un Konstantin'in hayatı adlı kitabı, Konstantius'un her ne kadar bir pagan gibi davransa da aslında bir Hristiyan olduğunu ve Diocletian'ın Sezar'ı olduğu dönemde, imparatorun Hristiyanları cezalandırma etkinliklerinde yer almadığı anlatılır.[8] İlk karısı Helena, içinde İsa'nın çarmıha gerildiği Gerçek Haç'ın bulunması da olan birçok efsaneye konu olmuştur.
Britanya Efsaneleri
değiştirKonstantius'un Britanya'daki eylemleri Orta Çağ İngiliz efsaneleriyle hatırlanır. Monmouth'lu Geoffrey 'in Britanya Krallarının Tarihi (1136) adlı eserinde O, Roma Senatosu tarafından Asclepiodotus'un ardından Britanya'ya gönderildiğinde, burada Britanyalı bir kral olan Colchester'li Coel hüküm sürmekteydi. Coel, Kontantius'a boyun eğmiş ve Roma'ya haraç ödemeyi kabul etmesinden sadece sekiz gün sonra ölmüştür. Constantius, Coel'in kızı Helena ile evlenerek Britanya kralı olmuştur. Konstantius ve Helena'nın Konstantin adında bir oğulları olmuş ve babasının on bir yıl sonra York'ta ölümü üzerine Britanya tahtına çıkmıştır.[9] Helena'nın İngiliz kimliği ile özdeşleştirilmesi daha önceden Huntingdon'lu Henry tarafından yapılmıştır[10] ancak bunun tarihsel geçerliliği yoktur, çünkü Konstantius Helena'dan Britanya'ya gitmeden önce boşanmıştır.
Notlar
değiştir- ^ Historia Augusta, Claudius 13 30 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Historia Augusta, Carus 17
- ^ Eutropius, Breviarum 9.22 24 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Zosimus, Historia Nova 2 19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Exerpta Valesiana 1.2
- ^ Aurelius Victor, Liber de Caesaribus, 39 12 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Eutropius, Breviarum 9.23 24 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Eutropius, Breviarum 10.1 8 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Aurelius Victor, Epitome de Caesaribus 39 8 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Zosimus, Historia Nova 2 19 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Eutropius, Breviarum 10.1-2 8 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Eusebius, Vita Constantini 1.13-18 13 Mayıs 2007[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Monmouth Geoffrey, Historia Regum Britanniae 5.6
- ^ Huntingdon Henry, Historia Anglorum 1.37
Dış bağlantılar
değiştir- Robert DiMaio, "Konstantius I Chlorus (M.Ö. 305-306)", DIR4 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce)
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Maximian (Diokletian ile Doğu'da) |
 Roma imparatoru 305 - 306 |
Sonra gelen: II. Severus (Galerius ile Doğu'da) |