Kemal Kacar
Kemal Kacartunalı[a] (d. 1917, Eskişehir - ö. 17 Haziran 2000, İstanbul), din adamı ve siyasetçi.
Kemal Kacar | |
---|---|
Doğum | 1917 Eskişehir, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 17 Haziran 2000 (83 yaşında) İstanbul |
Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul |
Meslek | Din adamı, siyasetçi |
Yerine geldiği | Süleyman Hilmi Tunahan |
Yerine gelen | Arif Ahmet Denizolgun |
Din | İslam (Sünni) |
Lise mezunudur. Fabrikatörlük, tüccarlık, TBMM 2.(XIII) ve 3.(XIV) Dönem Kütahya, 5.(XVI) Dönem İstanbul Milletvekilliği ile Avrupa Parlamentosu Üyeliği yapmıştır.[1]
Yaşamı
değiştirSüleymancılar hareketinin Süleyman Hilmi Tunahan'dan sonraki lideridir. 1917'de Eskişehir'de doğdu. İlk çocukluk yılları ve ilköğretimi Eskişehir'de geçti. Ailesiyle birlikte İstanbul'a göçtükten sonra Ortaöğretime Feyz-i Âtî'de başladı. Kabataş Lisesinde devam etti, Galatasaray Lisesinden mezun oldu. Halil ve Zehra Kacar'ın en büyük oğlu olarak Eskişehir'de dünyaya geldi.[1][2] 1936 yılında Süleyman Hilmi Tunahan ile tanıştı ve ondan ders aldı. Sonraki süreçte Tunahan'ın İstanbul'da yürüttüğü ders okutma faaliyetlerinin organizasyonunu sağladı. 1944'te Tunahan'ın kızı Bedia Hanım ile evlendi. 1946 sonrası, Tunahan'a bağlı kursların Anadolu'da yayılması için çalıştı.
İç ve dış siyaseti yakından takip eden Tunahan, siyaset ve basın camiasıyla olan ilişkilerini Kacar üzerinden yürüttü. 1946'da Necip Fazıl Kısakürek ile tanışan Kacar, onu kendi yazıhanesinde Tunahan ile tanıştırdı. Tunahan ve Necip Fazıl teması sonraki yıllarda da devam etti. Siyonizm karşıtı yayınlarıyla bilinen Cevat Rıfat Atilhan da Tunahan ile irtibat hâlindeydi.
Genç yaşından itibaren siyasetle ilgilenen Kacar, Demokrat Parti iktidarının son dönemlerinde muhalif bir çizgi izledi. Tunahan'ın 1956'dan itibaren hükûmetin Cezayir politikasını eleştirmesi ve bunu cami kürsülerine taşıması, Demokrat Parti iktidarıyla arasının açılmasına neden oldu. Tunahan ve Kacar 1957 seçimlerinde Milliyetçi Hareket Partisi'nin öncülü Cumhuriyetçi Millet Partisi'ni destekledi. Kacar, Osman Bölükbaşı liderliğindeki CMP'nin Kütahya listesinden milletvekili adayı oldu. DP ise Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın damadı Ahmet İhsan Gürsoy'u Kütahya listesinden aday göstermişti. Savcılıkça başlatılan soruşturmayla Tunahan ve Kacar'la birlikte hareketin çok sayıda mensubu tutuklanarak Kütahya Cezaevine konuldu. 59 günlük tutukluluğun ardından tahliye edilen Tunahan ve Kacar, yargılama sonucu beraat ettiler.
Tunahan'ın 1959'da ölümüyle hareketin liderliğini Kacar üstlendi. Parti kurma fikrini benimsemeyen Kacar, 1965'te Millet Partisi'nden, 1969'da da Adalet Partisi'nden Kütahya milletvekili seçildi. 1969 sonrası Adalet Partisi içinde başlayan Süleyman Demirel muhalifi 72'ler hareketinin içinde yer aldı. Ancak 72'lerin Demirel hükûmetinin bütçesine red oyu verme kararı üzerine gruptan ayrıldı. Bu süreçte yine hareketin önde gelen isimlerinden Mersin Milletvekili Hilmi Türkmen, Kacar'ın talimatını dinlemeyerek 1970 yılı şubat ayındaki bütçe oylamasında red oyu verdi. AP'li 41 milletvekilinin kendi hükûmetlerinin bütçesine red oyu vermesiyle 2. Demirel Hükûmeti düştü. İlerleyen süreçte Hilmi Türkmen Adalet Partisi'nden istifa etti ve Ferruh Bozbeyli önderliğindeki Demokratik Parti'nin kurucuları arasında yer aldı. Kacar ile Türkmen arasındaki bu görüş ayrılığı, Türkmen ve ekibinin cemaatten tasfiyesi ile sonuçlandı.
Kacar, 1973 seçimlerinde yine AP listesinden Kütahya'dan aday olmasına karşın seçilemedi. Türkmen ise Samsun'dan Demokratik Parti listesinden yine seçildi ve partinin önde gelen yöneticileri arasına girdi. 1973 sonrası AP içindeki konumunu güçlendiren Kacar, 1977 seçimlerinde Kütahya'dan değil, İstanbul listesinden 6. sıradan aday gösterildi ve yeniden seçilerek meclise döndü. Yine bu dönemde Avrupa Konseyi üyeliğinde bulundu. 1980 öncesi dönemde Millî Selamet Partisi'ne ve Necmettin Erbakan'a yönelik muhalefeti ile öne çıkan Kacar, AP lehine bir denge oluşmasını sağladı.
12 Eylül Darbesi sonrası 1 buçuk yıla yakın Antalya'da tutuklu kaldı, görülen davalardan sonra beraat etti. İhtilal sonrası yeni partilerin kurulmasıyla dengeli bir siyaset izleyen Kacar, 1983 ve 1987 seçimlerinde ANAP'ı destekledi. 1991 seçimlerinde kısmen Doğru Yol Partisi lehine bir tavır sergiledi ve hareketin önde gelen isimlerinden İsmail Amasyalı'nın DYP Kocaeli listesinden milletvekili olmasına onay verdi.
1995 seçimlerinde Refah Partisi'ni destekleme kararı aldı. Kacar 2000 yılında öldü. Cenazesi, 1 milyona yakın kişinin katılımıyla Karacaahmet Mezarlığı'nda, Tunahan'ın hemen yanıbaşındaki kabrine defnedildi.
Notlar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ a b c "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- ^ "KEMÂL KACAR (BEYAĞABEY)..." 20 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.