Kanada yerli yatılı okulları
Kanada yerli yatılı okulları ya da Kanada Kızılderili yatılı okulları (İngilizce Canadian Indian residential schools, Indian residential schools, Fransızca pensionnats indiens), Kanada'da Kanada İnuitleri, Kanada Kızılderilileri ve Métisler'den oluşan Kanada yerlilerine yakın zamana kadar eğitim-öğretim verilen yatılı okullar ağı. Finansmanı Kanada hükûmeti'ne bağlı Aboriginal Affairs and Northern Development Canada tarafından sağlanan bu okullar, Hristiyan kiliseleri, özellikle de Kanada Katolik Kilisesi ile Kanada Anglikan Kilisesi tarafından yönetilir.[1] Kökeni Kanada Konfederasyonu öncesine dayansa da 1876'da Indian Act yasasının kabul edilmesinden sonra etkinleşmiştir ve yirminci yüzyıla kadar açık kalan bu okulların sonuncusu ancak 1996 yılında kapatılmıştır.[1]
Kanada yerlilerinin asırlarca tek öğrenim imkânı bulduğu bu yatılı okullar, ırkçı asimilasyon yapısıyla Kanada'da insan hakları ihlâlleri olarak görülmektedir. Kanada yerli yatılı okulları üzerine oldukça uzun tarih yazıları ve öğrencilerin yaşadıkları koşulların irdelendiği popüler tartışmalar bulunmaktadır. Kanada yerlilerinin diline ve kültürüne onarılmaz zararlar verdiği ancak yirminci yüzyıl başlarında anlaşılmıştır. Anadillerinden mahrum büyüyen çocuklar ayrıca öğretmenlerin ve diğer öğrencilerin fiziksel ve cinsel istismarına maruz kalmışlardır. Çoğu Katolik Kilisesi tarafından işletilen bu okullarda işlenen cinsel istismar ve şiddeti 1990 yılında kendisi de Kanada yerlisi olan Manitoba lideri Phil Fontaine ortaya koymuştur. Fontaine'e göre yatılı okullarda erkek ya da kız çocuklarına uygulanan cinsel istismarın (taciz ve tecavüz) oldukça yaygın olduğunu belirtmiştir[2] Asırlardır Kanada yerlilerine uygulanan bu ırkçı asimilasyon amaçlı yatılı okul politikaları, bir uzlaşmayla, 11 Haziran 2008 tarihinde Kanada hükûmeti adına başbakan Stephen Harper ve diğer partilerin liderleri ile Kanada Avam Kamarası üyelerinin katılımıyla yerlilerden ve kamuoyundan özür dilenmiştir.[3] Bunun yanı sıra, özürden dokuz gün önce de Indian Residential Schools Truth and Reconciliation Commission komisyonu bu okullar hakkındaki gerçeklerin ortaya çıkarılması için kurulmuştur. Komisyon 2012 yılında da hâlâ çalışmalarını sürdürmektedir.
| “ | Üçüncü sınıftaki sınıfımda 20 erkek çocuk olsaydı, her biri benim yaşadıklarımı yaşamış olurdu. Cinsel istismarın bir yönünü yaşamış olurlardı.
(İngilizce Orjinali:In my grade three class, if there were 20 boys, every single one of them would have experienced what I experienced. They would have experienced some aspect of sexual abuse) |
” |
—Manitoba Anişinabe lideri Phil Fontaine | ||
Ayrıca bakınız
değiştir- ABD yerli yatılı okulları
- Where the Spirit Lives, Kanada yerli yatılı okulları hakkında 1989 yapımı dramatik film
- We Were Children, Kanada yerli yatılı okulları hakkında 2012 yapımı film
- Kızılderili Soykırımı
Kaynakça
değiştir- ^ a b John S. Milloy (31 Mayıs 1999). A National Crime: The Canadian Government and the Residential School System, 1879 to 1986. Univ. of Manitoba Press. ss. 51-65. ISBN 978-0-88755-646-3. 31 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ Shocking testimony of sexual abuse 24 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CBC interview with Chief Phil Fontaine from 1990-10-30. Page found 2011-05-11.
- ^ CTV News (11 Haziran 2008). "Harper apologizes for residential school abuse". CTV. 9 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012.