Küçük Güneş Sistemi cismi
| Geleneksel | 2006'dan |
|---|---|
| Küçük gezegen | Cüce gezegen |
| KGSC | |
| Kuyruklu yıldız |
Küçük Güneş Sistemi Cismi (KGSC, İng. Small Solar System Body, SSSB), 2006 yılındaki kararla Uluslararası Astronomi Birliği'nce (UAB) tanımlanan güneş sisteminde bulunup ne gezegen, ne de cüce gezegen olan bir cisimdir:
Güneş'in etrafından dönen diğer cisimlere topluca "Küçük Güneş Sistemi Cismi" olarak telmih edilecek... Bunlar, şu anda Güneş Sistemi'nin çoğu asteroitlerini, çoğu Neptün-ötesi cisimleri (NÖC), kuyruklu yıldızlar ve diğer küçük cisimleri içerir.[1]
Bu tür cisimler
- cüce gezegenler hâriç tüm küçük gezegenler, yâni:
- en büyüğü Ceres hâriç klâsik asteroitler ;
- Centaurlar ve Neptün Truvalıları;
- Plüton, Haumea, Makemake and Eris gibi cüce gezegenler hâriç Neptün ötesi cisimler;
- bütün kuyruklu yıldızlar.
Şimdilik KGSC ölçülerine bir alt sınırlama getirilip getirlimeyeceği ya da meteoritlere kadar her şeyi kapsayıp kapsamayacağı belli değildir.
Hidrostatik dengede olan en büyükleri dışında uydular boyutlarıyla değil, yörüngeleriyle KGSC'lerinden ayrılırlar. Uyduların yörünge merkezleri güneş değil, güneş sisteminde bulunan gezegenler, cüce gezegenler, hattâ Küçük Güneş Sistemi Cisimleri'nin kendileri etrâfında dönerler.
Küçük Güneş Sistemi Cisimleri'nin büyükleri hakkında yürümekte olan araştırmalar, bunların hidrostatik dengede olup olmadığı konusuna daha açıklık getirmediğinden muhtemelen gelecekte cüce gezegen olarak yeniden sınıflandırılabileceklerdir.
Küçük güneş sistemi cisimleri yörüngelerinin büyük çoğunluğu iki ayrı bölgede toplanır. Bu bölgeler asteroit kuşağıyla Kuiper kuşağıdır. Bu iki kuşağın iç yapılarında büyük gezegenlerin (öncelikle Jüpiter'in Neptün'ün) çekimleriyle oluşturduğu düzensizlikten dolayı farklılıklar gözetlenmekte olup sınırları pek belirgin değildir. Güneş Sistemi'nin başka bölgelerinde de daha düşük yoğunluklarda da olsa küçük cisimler kapsanmaktadır. Bunlar Dünya'ya Yakın Cisimler, Centaurlar, Kuyruklu yıldızlar ya da Dağınık Disk cisimleridirler.
Güneş etrâfındaki en küçük makroskobik cisimlere meteorlar adı verilir. Bunlardan daha küçük olan Gezegenlerarası toz, Güneş rüzgârı ve serbest hidrojen atomları da bulunmaktadır. DYC tanımı, 50 m'ye kadar çapı olan cisimleri meteorit olarak görür. Krâliyet Astronomi Derneği, meteoriti 100 µm'yle 10 m arasında tanımlayan yeni bir önerisi vardır. Bu tanımla bundan küçük cisimler gezegenlerarası toz, gaz bulutlarındaki moleküller veya atomlar olabilir.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ The Final IAU Resolution on the definition of "planet" ready for voting 13 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (IAU)