III. Mütevekkil

III. Mütevekkil^[a] (ö. 1543), 73. İslam Halifesi. Abbasi soyundan gelen son halifedir. Memlük Devleti himayesi altında 1508 ile 1517 yılları arasında halifelik yapmıştır. Memlük Devleti'nin Osmanlı tarafından yıkılması sonrasında halifelik Osmanlı hanedanına geçmiştir.

Hayatı

Mûtevekkil, Mısır merkezli Halifeliğin son halifesiydi. Moğolların Bağdat'ı yağmalaması ve 1258'de Halife Al-Mustasım'ın idam edilmesinden bu yana halifeler Kahire'de Memlûk sultanlarının gerçek yönetimini meşrulaştırmak için kullanılan sözde hükümdarlar olarak Kahire'de ikamet ediyorlardı.^[1]

III. Mûtevekkil, 1516'da Al-Mustamsik tarafından kısa bir süre halifelikten indirildi, ancak ertesi yıl göreve iade edildi. 1517'de Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim, Memluk Sultanlığı'nı yendi ve Mısır'ı Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası yaptı. Mûtevekkil, ailesiyle birlikte yakalandı ve sonrasında İstanbul'a getirildi.

Geleneksel Osmanlı tarihine göre, İstanbul'a getirildikten sonra halife unvanını ve Kutsal Emanetleri (Muhammed'in kılıcı ve hırkası) resmen Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim'e huzurunda teslim etti.^[1] Tarihçi Bernard Lewis'e göre bu mit 1780'lere kadar Osmanlı literatüründe yer almazken bu mitin 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması'nda ileri sürülen imparatorluk dışındaki Müslümanlar üzerinde halifelik yetkisi iddialarını desteklemek için ortaya atılmıştır.^[2]

Not

^ tam adıyla Muhammed bin Yaʿkûb el-Mûtevekkil ʿalâ ʾl-Lâh es-Sâlis el-Halit bin Usain Bu'rag-gat Bis Mulaşım Er-igli

Kaynakça

^ ^a ^b "Chapter Thirty. The-Ottoman-Empire Judaism and Eastern Europe to 1648" (PDF). Drews, Robert. 2011. 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^ Lewis, Bernard (1961). The Emergence of Modern Turkey. Oxford University Press.

Bu madde kısmen veya tümü ile Fransızca Wikipedia "Al-Mutawakkil III" maddesi kaynaklıdır: [1] 16 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca)(Erişme:8.12.2016)

Sünni İslam unvanları
III. Mütevekkil Abbâsî-Memlûk Doğumu: ? Ölümü: 1543
Önce gelen Mustamsık Ebû’s-Sabr Yaʿkûb "el-Mûstamsık bi’l-Lâh"	İslam Halifesi 1508 - 1516	Sonra gelen Mustamsık Ebû’s-Sabr Yaʿkûb "el-Mûstamsık bi’l-Lâh"
Önce gelen Mustamsık Ebû’s-Sabr Yaʿkûb "el-Mûstamsık bi’l-Lâh"	İslam Halifesi 1517	Boş Halifelik Osmanlı Devleti adına I. Selim'e geçti.

İslam ile bağlantılı dikkate değer bir kişi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] tam adıyla Muhammed bin Yaʿkûb el-Mûtevekkil ʿalâ ʾl-Lâh es-Sâlis el-Halit bin Usain Bu'rag-gat Bis Mulaşım Er-igli

[:0-2] "Chapter Thirty. The-Ottoman-Empire Judaism and Eastern Europe to 1648" (PDF). Drews, Robert. 2011. 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

[3] Lewis, Bernard (1961). The Emergence of Modern Turkey. Oxford University Press.

[a]

[1]

[2]