II. Giovanni Cornaro
II. Giovanni Cornaro (veya II. Giovanni Corner) (d. 4 Ağustos 1647, Venedik - ö. 12 Ağustos 1722, Venedik), 22 Mayıs 1709 – 12 Ağustos 1722 döneminde Venedik Cumhuriyeti'ne "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 111'inci dükadır. Doçe I. Alvise Mocenigo'nun ölümünden sonra yapılan seçimden sonra 22 Mayıs 1709'da tahta çıktı. 13 yıl 2 ay 21 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 12 Ağustos 1722'de 75 yaşında Venedik'te öldü.
| II. Giovanni Cornaro | |
|---|---|
| II. Giovanni Cornaro portresi Giovanni Battista Tiepolo | |
 | |
| Venedik Cumhuriyeti Doçesi (111.) Doge di Venezia | |
| Hüküm süresi | 22 Mayıs 1709 – 12 Ağustos 1722 13 yıl 2 ay 21 gün |
| Önce gelen | II. Alvise Mocenigo |
| Sonra gelen | III. Alvise Mocenigo |
| Doğum | 4 Ağustos 1647 Venedik |
| Ölüm | 12 Ağustos 1722 (yaş: 75) Venedik |
| Defin | San Nicola da Tolentino Kilisesi, Tolentino |
| Eş(ler)i | Laura Cornaro |
| Babası | Federico Cornaro |
| Annesi | Cornelia Contarini |
Hayatı
değiştirDoçe olmadan önce
değiştirII. Giovanni Cornaro 4 Ağustos 1647'de Venedik'te Federico Cornaro ile Cornelia Contarını'nın oğlu olarak doğdu. Babası sülalesi Venedik'te zengin ve gayet prestijli bir kış olup devlet yönetimde senatörlük ve doçe başdanışmanlığı yapmış bir kişi ama oğullarının yetiştiği görevler ve aldıkları payeler yanında bunlar pek yaya kalmakta idi. Bu sülale mensupları Venedik Cumhuriyeti devlet yönetiminde büyek görevler yapmakta kalmadı; Katolik Kilisesi hiyerarşisine de yakın olup önemli roller oynamaktadı. Bunlardan sülale ve aile mensupları büyük gelirler ve menfaatler elde etmekteydi.
Bu sülaleden daha önce iki tane Doçe seçilmişti. Giovanni'nin Franşcesco ve Giorgio adlı iki erkek kardeşi vardı. Bunlardan Giorgio Katolik Kilisesi hizmetine girdi. Papazlık eğitiminden hemen sonra papalık idari hiyeraşisinde yüksek dereceli bir hukuk görevlisi, prothonotary oldu; sonra Portekiz'e Papalık elçisi (nuncio); takiben Padova başpiskoposu olup 1697'de Papa XII. İnnocentius tarafından kardinal yapıldı.
Gövanni'nin dört kızkardeşi vardı ve bunlardan hepsi Venedik'in prestijli ailelerinin devlet hizmetinde ileri yönetim işlerinde bulunan erkek çocukları ile evlilik yaptılar.
Sülale mensupları ve aile gayet çok sayıda, yüksek değerler taşıyan ve bazıları geniş alanlar kapsayan topraklar ve gayrimenkuller sahibi idiler ve bunlardan büyük yıllık gelir elde etmekte idiler.
Giovanni 20 yaşına girdiğinde kendi sülalesinin diğer bir dalında olan Laura C. Nicolo Cornado adlı bir kadınla evlilik yaptı. Bu evlilikten 6 tane erkek ve 1 kız çocukları oldu. Bunlardan erken ölen biri hariç, hepsi önemli Venedik Cumhuriyeti devlet görevlerine eriştiler. 4 tanesi değişik zamanlarda Venedik devletinin en önemli yönetimi organı olan "Onlar Konseyi" başkanlığı yaptılar.
Giovanni bu ailesinin prestiji dolayısıyla Venedik devlet yönetimine katılmak istedi ama ilk görevi olarak kendine verilmek istenen nispeten önemli devlet görevlerini kabul etmedi.
Ancak Şubat 1682'de Venadik anakarasında kuzeyde bulunan Udine bölgesi idari müfettişliğini kabul etti ve orada Haziran 1683'e kadar çalıştı. Bu göreve başladıktan hemen sonra acil bir durumla karşılaştı. Avusturya Krallığı yönetimi altında bulunan Hırvatistan'ın Venedik'le sınırı olan Gorizia bölgesinde büyük bir veba salgını çıkmıştı. Venedik'in Udine bölgesi yönetim müfettişi olarak bu salgının Venedik'in "terrafirma" arazilerine geçmesini önlemesi gerekti. Haziran sonunda bu salgının ortaya çıktığından haberdar edilen Venedik sınır bölgesi yetkilileri ve bu bölgedeki sağlık müfettişleri bu veba salgının yayılmasını yakından takip edip onu durumdan haberdar etmekteydiler. Yönetim bölgesindeki bu gayet ciddi salgın tehlikesi hakkında Senatoya bilgiler verdi. Udine'de sınırı ve Venedik arazilerinde her veba görülen yeri sıkı karantina altına aldırdı. Venedik'in Udine sınır bölgesi idaresi merkezden gönderilen dört sağlık müfettişi eline verildi. Bu müfettişlerin aldıkları ve gayet dikkatli şekilde uyguladıkları karantina tedbirleri bölgedeki her tabaka mensubu için büyük bir ekonomik zorluklara yol açtı ve darlıklar yarattı. Örneğin Goriske bölgesinde zorlukları karşılamak için Aquileia Patriki'nin papazlar vasıtası ile toplattığı hayırsever yiyecek ve eşya yardımlarını karantina kurallarına uymadan yerel kilise hiyerarşisine, papazlık seminerlerine gidenlere, dinsel tarikat mensupları arasında ve kilise okullarında dağıttırması bu sağlık müfettişleri tarafından durdurulmak istendi ve bu durum Doçe'nin katına kadar gitti. Ama sonunda bu veba salgınının Venedik'e ait olan ve kendi yönetim bölgesinde bulunan Udine ve Friuli bölgelerine geçmesi önlendi.
Bundan sonra Venedik şehri içinde görevler yapmaya başladı. Uzun zaman şehir mahkemelerinde yargıçlık yaptı. 1683-1686 döneminde Venedik Cumhuriyeti'nin Senatosu'nun "Zonta" ismini taşıyan ek kısmına atanarak Senato üyeliği yaptı. Bu dönem sırasında Senato üyeliği yanında ek devlet görevleri de yaptı. 1686-1688'de Kamu Gelirleri idaresinde denetimcilik ve kontrolörlük görevleri aldı. Temmuz 1688'de Fransa'ya elçilik için görevi için tayini çıktı ama bu görevi kabul etmedi..
Ağustos 1689 ile Ocak 1691'de Brescia şehri için merkez valisi ("podesta") görevi yaptı. Bu dönemde Venedik merkezi idaresi bu şehrin idaresini teftiş etmek için Domenico Bragadin adlı bir "Görevleri Sorgulayıcı" adı verilen bir merkezi müfettiş göndermişti ve bu kişi özellikle şehrin maliyesi ve vergi toplama sisteminde incelemeler yapmakta ve yeni reformlar teklif etmekte Giovanni Cornaro'nın görevlerini kısıtlaması gerekti. Bu müfettişin çalışmaları sırasında, özellikle gümrük gelirlerinin ve gümrük idaresinin bünyesel reformu sırasında, şehirde isyanlar çıktı. Giovanni Cornaro bunlardan Senatoyu haberdar etmekte iken bu özel müfettişin yaptıklarında şikayetçi olmaktan kaçınmadı. Bragadin görevini bitirip Brescia'dan ayrıldığı zaman yaptığı reformların uygunsuz olduğu ve Senato tarafından geri alınması gerektiği hakkında raporları da Senatoya gönderdi.
1691'den 1693'e kadar yine Senatörlük yaptı. Bu dönemde 1692'de Senatoya Osmanlılar aleyhine bir askeri sefer açılması gerektiği hakkında bir karar teklifi sunan 9 senatörden biri olmuştu.
1693'te üçüncü defa "Terrafirma" arazilerine görev olarak Palma Bölgesi Genel Müfettişi olarak atandı. ve bu görevde Mayıs 1695'e kadar kaldı.
Venedik şehrine geri döndüğü zaman 1709'a kadar ailesi ve sülalesinin şehirde yüksek olan prestijine daha uygun devlet görevleri almaya başladı ve gayet çeşitli yüksek devlet görevlerine atandı ve ayrıldı. Bunlar arasında 1700, 1703 ve 1707 yaptığı "Onlar Konseyi" üyeliği de gelmekteydi.
Doçelik dönemi
değiştir
6 Mayıs 1709'de önceki Doçe olan II. Alvise Mocenigo ölünce 22 Mayıs 1709'da 41 seçmenden oluşan Venedik Cumhuriyeti "Doçe Seçmenler Konseyi" yeni doçe seçmek için toplandı. 18. yüzyılda Venedik Cumhuriyeti eski ahlaklı düzenini kaybetmişti. Eskiden doçeler yeteneklerine göre seçilmekte iken 18. yüzyılda zengin ileri gelenlerin seçmenlere gösterdikleri iltimaslar; onlara dağıttıkları hediyeler ve verdikleri parasal rüşvetler nedeni ile seçmen oyu satın almaları artık olağan ve alışılan teamül haline gelmişti. Bu nedenle bu konseyin yaptığı ilk oylamada Giovanni Cornaro konseyde bulunan 41 oydan 40'ını alarak Venedik Doçesi seçildi ve o gün Venedik Cumhuriyeti doçelik tahtına oturdu.
Doçe olduktan sonra en büyük uğraşı ya kendi huzuruna çıkan veya bir istida yazıp Doçe'nin iltimasını isteyen ve çok kere devlet hazinesinden parasal harcama gerektiren ya bir yerleşke veya bir topluluk grubu ya da münferit şahısların ya gerçek ya da uydurulmuş olan şikayet ve taleplerini dinlemek ve incelemek olmuştu. Bunların yanında devletten birçok özel imtiyaz talep eden şahıslar veya gruplar şahsen Doçe'nin huzuruna çıkmak için devamlı fırsat kollamaktaydılar. Bunları incelemek ve bu istek ve talepleri tatmin etmeye çalışmak Doçe için gayet zor olmakta idi. Özellikle bunlar devlet hazinesinden harcamalar gerektirmekte ise bu taleplerin karşılanması gayet güç olmakta idi; çünkü Venedik Cumhuriyeti devlet hazinesi ve devletin parasal politikası da sosyal ahlakın kaybolması ile zıvanadan çıkmış ve devlet ve Hazine devamlı likidite olmaması sorunları içinde kalmıştı.
II. Giovanne Cornardo o zaman kadar Avrupa'da çıkan ve Avrupayı kana boyayan savaşlara katılmayan Venedik Cumhuriyeti'nin hiçbir savaşa katılmasını istememekte olduğu iddia edilmektedir. 1699 Karlofça Barış Antlaşması ile Venedikliler Mora Yarımadası'nı ellerine geçirmişlerdi ve "Mora Krallığı" adını verdikleri bir eyalet olarak yönetmekteydiler. Fakat Osmanlı hükûmeti Venedik Cumhuriyetinin bu anlaşma hükümlerini ihlal ettiğinden şikayetçi idi. 1698'da Karadağ'da kabileler tarafından Çetince Başpiskoposu olarak Danilo Sćepčević adlı bir papaz seçilmişti. Ama Sırp Ortodoks kilisesine bağlı olması gereken bu papaz Ortodoks Hristiyan lideri olan İstanbul Patriği'ni kabul etmemişti. Gitmiş olduğu Avusturya'da açıkça ve Venedik devleti desteği ile Karlofça Anlaşması'na tüm karşı olarak bir isyan çıkartmaya anlaşmıştı. Bu Karadağ İsyanı 1711'de çıktı ve Avusturya ve Venedik bu isyana destek sağladılar. Ayrıca Venedikli savaş gemileri Mora'yı üs olarak kullanarak İstanbul-Mısır seferleri yapan Osmanlı ticaret ve hac gemilerine saldırmışlardı. Bunları bir vesile bilen Osmanlı İmparatorluğu 8 Aralık 1714'te Venedik Cumhuriyeti'ne karşı bir savaş ilan etti. Böylece 1715-1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı başlamış oldu.
Venedik Cumhuriyeti ve Doçe olan II. Giovanni Cornado ne askeri bakımdan ne de moral bakımdan Osmanlılar ile bir savaş yapmaya hazır değildi. Savaş ilanından hemen sonra 1715 yazında Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu Venediklilerin elinde olan Mora Yarımadası'na girip ilerlemeye başladı. Osmanlı Ordusu, altı hafta içinde Karlofça Antlaşması ile kaybedilen Korint, Anabolu, Modon, Koron ve Navarin kaleleri de dahil olmak üzere tüm Mora Yarımadası'nı geri aldı. Aarıca 1669 yılında Girit fethedildikten sonra hâlâ Venediklililerin elinde kalan Suda ve Spina Longa iskele kaleleri de Türk donanmasının da katkısıyla zapt edildi. Böylece tüm Mora ve Girit Venediklilerden temizlendi. Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Ege Denizi'nde Venedikliler elinde kalmış olan adaları eline geçirdi ve Mora Yarımadası kıyılarındaki Venediklilere ait küçük kalelerini eline geçirdi. İyon Denizi'ndeki Venedik kontrolündeki adalara ilerlemeye başlandı. Önce Lefkada Osmanlılar eline geçti. Kaptan-ı derya Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının 8 Temmuz Korfu Adası kuşatmasında kaptan-ı deryanin yaptığı hatalar yüzünden Venedikliler direnişlerinde başarılı oldular. Bunun için Osmanlılar kaptan-ı deryayı azledip hapse attılar. Sonra Venedik devletine ait olan Dalmaçya sahillerindeki şehirlerinin Osmanlı donanmasının blokajına direnmesi ile kendilerini avuttular.
Avusturya, 1716'da Venedikle ittifakını yenileyip, Osmanlılar'dan Mora'yı Venedik Cumhuriyeti'ne geri vermesini istedi. Osmanlı İmparatorluğu bu isteği redderek Avusturya'ya savaş açtı. Avusturya orduları komutanı Savoy Prensi Eugen ve Osmanlı sadrazamı Silahdar Damat Ali Paşa orduları ile 5 Ağustos 1716'da modern Sırbistan'ın Novi Sad yakınında Petrovaradın Muharebesi'ne giriştiler. Osmanlı ordusu büyük mağlubiyete uğrayıp Sadrazam Silahdar Damat Ali Paşa öldü. Avusturyalılar uzun kuşatma sonunda Temeşvar kalesini ve Belgrad'ı ellerine geçirince Osmanlı devleti barış istedi. 21 Temmuz 1718'da Osmanlı Devleti, Avusturya ve Venedik arasında Pasarofça Antlaşması imzalandı. Bu anlaşma ile Venedik Cumhuriyeti Mora Yarımadası'nı, Korint ve çevresini, Eğin Körfezindeki adaları, İyonya Adalarını, Aya Mavrı Adasını ve Girit'te son Venedik toprağı olan (Suda ve Spina Longa dahil) üç iskeleyi Osmanlı Devletine devretti.
II. Giovanni Cornaro Venedik'in bu hezimetinden sonra kendini Katolik Hristiyan dinine döndürdü. Gayet dindar bir davranışla Tolentino'da bulunan aile kilisesi olarak kabul edilen San Nicola Kilisesi'ni restore ettirdi.
12 Ağustos 1722'de Venrdik Cumhuriyeti doçesi olan II. Giovanni Cornara 78 yaşında iken Venedik Dükalık Sarayı'nda öldü. Cenazesi Tölentino'da San Nicola de Tolentino Kilisesi'nde gömülmüştür.
Karısı olan Laura ise San Gervaso e Protasio adlı bir manastıra rahibe olarak çekildi ve 1729'da öldü.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- Bu madde kısmen İtalyanca Wikipedia "Giovanni II Corner" maddesi kaynaklıdır [1] 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
Dış kaynaklar
değiştir
- Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)
- da Mosto, Andrea (1983), Dogi di Venezia nella vita pubblica e privata. Floransa:A. Martello (İtalyanca)
- Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca)
Dış bağlantılar
değiştir- Derosas, Renzo (1983) "Corner, Giovanni" maddesi, Dizionario Biografico degli Italiani Cilt:29 Yayıncı:Treccani la Cultura Italiana, Online:[2] 21 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İtalyanca)
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: II. Alvise Mocenigo |
Venedik Doçesi 1709–1722 |
Sonra gelen: Sebastiano Mocenigo |