Giovanni Bembo
.
| Giovanni Bembo | |
|---|---|
| Giovanni Bembo portresi (1616) Ressam:Domenico Robusti (Domenico Tintoretto), | |
 | |
| Venedik Cumhuriyeti Doçesi (92.) Doge di Venezia | |
| Hüküm süresi | 2 Aralık 1615 – 16 Mart 1618 2 yıl 3 ay 14 gün. |
| Önce gelen | Marcantonio Memmo |
| Sonra gelen | Nicolò Donato |
| Doğum | 21 Ağustos 1543 Venedik |
| Ölüm | 16 Mart 1618 (yaş: 74) Venedik |
| Defin | San Giorgio Maggiore Kilisesi, Venedik |
| Eş(ler)i | Hiç evlenmemiş |
| Babası | Agostino Bembo |
| Annesi | Chiara del Basso |
Giovanni Bembo (d. 21 Ağustos 1543, Venedik – o. 31 Ekim 1615, Venedik). 2 Aralık 1615 – 16 Mart 1618 döneminde Venedik Cumhuriyeti "Doçe" unvanı ile devlet başkanlığı yapan 92'nci dükadır. Doçe Marcantonio Memmo'nun 31 Ekim 1615'te ölmesinden sonra Venedik Cumhuriyeti "Doçe Seçmenler Konseyi" toplandı. Açıkça uygun bir aday bulunmadığı için yapılan uzun süren birkaç oylamadan ve şehir sokaklarında çıkan halk gösterilerinden sonra bu konseydeki iki büyük kliğin uzlaşmasından sonra ılımlı ortak aday olarak Venedik Doçesi seçildi ve 2 Aralık 1615'te tahta çıktı. Yeni doçenin seçilmesinden sonra geleneksel olarak hazırlattığı şehir sokaklarındaki etkinlikler ve eğlentilere yapılan harcamaları şahsi finansman kaynaklarından sağladı.
Doçe olduğu zaman 71 yaşını aşkındı. Doçe olduğu iki kusur yıllık dönemde yaşlılığına rağmen ortaya çıkan büyük devlet sorunlarına büyük uğraşlar vermek zorunda kaldı. Bu uğraşlar arasında Dalmaçya kıyılarında bulunan Uskok korsanlarının isyanları ile Avusturya ticaretine büyük zararlar vermeleri nedeni ile ortaya çıkan Avusturya'ya karşı yapılmaya başlayan Gradisca Savaşı (veya Uskok Savaşı veya "Fruili Savaşı")" oldu. İlk olarak 1617'de Venedik Cumhuriyeti ordusu "Gradisca d'İsonzo" kalesine saldırdı ama direnme nedeni ile bu kaleyi ele geçiremedi. Sonra Venedik Avrupa'dan gelen yeni paralı askerlerden oluşan yeni ordular kurarak bu ordularla Avusturyalılarla kuzey İtalya'da (genellikle Friuli bölgesinde) bir seri çarpışmalar yaptı. En son olarak Venedikliler tekrar "Gradisca d'İsonzo" kalesine başarısız kalan saldırılar yaptılar. Ama Avusturya'dan gelen Wallenstien'ın yeni ordusu nedeni ile barış istediler. Uskok korsanları isyanları Venedik Cumhuriyeti ordusu tarafından bastırıldı. 1618'de Avusturya ile Venedik Cumhuriyeti arasında Madrid Barış Antlaşması imzalandı. Dük Bembo'nun diğer önemli uğraşı 1618'de İspanya'nın Venedik'e elçisi olan "1. Bedmar Markizi Alfonso de la Cueva" tarafından planlanıp Venedik Cumhuriyeti'nin gücünü kırıp İşpanyol ordusunun Venedik şehrini kolaylıkla eline geçirmesi için hazırlanan "Bedmar Komplosu"nu elemine etme uğraşı oldu. Bu komplonun elemine edilmesi uğraşları sırasında Dük Giovanni Bembo 2 yıl 3 ay 14 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 16 Mart 1618'de 74 yaşında iken Venedik'te öldü.
Yaşamı
değiştirDoçe olmadan önce
değiştirGiovanni Bembo 1 Temmuz 1532'de Venedik'te Agostino Bembo ve Chiara del Basso'nun ikinci oğlu olarak doğdu. Bağlı olduğu sülale Venedik'in gayet eski ve tanınmış bir ailesi idi ve Venedik'in "eski asiller (vecchii)" olarak bilinmekteydi. Ailesi gayet zengin bir aile idi. Giovanni'nin annesi Chiara del Basso da gayet zengin bir "eski asiller" ailesinden gelmekte idi.
Anneleri Giovanni Bembo ve ağabeyine ortak olarak büyük bir serveti miras olarak bıraktı.
Giovanni Bembo daha 12 yaşında iken 1555'te bir Venedik kadırgasına tayfa olarak göreve başladı. Venedik donanması mensubu olarak 16 yıl, 1571'e kadar, donanma görevinde kaldı. 7 Ekim 1571 tarihinde Osmanlı Devleti ile Haçlı donanmaları arasında, Korint Kıstağı'nda, İnebahtı yakınlarında yapılan deniz muharebesi olan İnebahtı Deniz Muharebesi'ne Haçlı donanmasına ait bir Venedik kadırgası süvarisi olarak katıldı. Bu deniz savaşı sırasında birkaç yara almasına rağmen büyük kahramanlık gösterdi.
Giovanni Bembo'ya İnebahtı Savaşı galiplerinden biri olan Venedik'in bir savaş kahramanı olarak yüksek devlet idaresi memuriyetleri verildi. Verilen "Provveditore (devlet müfettişliği)" görevinde üstün başarı göstererek "savio (akiller konseyi üyesi)", "consigliere (dükalık danışmanlık konseyi üyesi)" ve Venedik Cumhuriyeti'nde doçedan sonra en yüksek devlet görevi olan "Procuratore di San Marco (San Marko Proküratörü)" görevlerine yükseltildi.
Doçelik dönemi
değiştir
Doçe Marcantonio Memmo 31 Ekim 1615'te ölünce, 41 seçmenden oluşan Venedik Cumhuriyeti "Doçe Seçmenler Konseyi" yeni doçe seçmek için toplandı. Bu seçim için kendini yaptıkları ile kendini açıkça göstermiş bir aday adayı bulunmamaktaydı. Bu seçim için aday olanlar arasında "eski asiller (vecchie) kliği" olarak anılan kliğin iki adayı bulunmakta idi. Buna karşılık "yeni zenginler (nuove) kliği" mensupları kendi aralarında anlaşamadılar ve tek bir adayı destekleyemediler. Oylama birkaç defa tekrarlanmak zorunda kaldı. Bu gecikme üzerine Venedik halkı isyankar hareketlere başvurup şehir icinden yaygın olarak şiddet içeren gösteriler yapıp konsey üyelerini bir uygun aday seçmeye zorlamaya çalıştılar. En nihayet 2 Aralık 1615 gününde yapılan son oylamada konsey üyeleri tek bir aday üzerinde anlaşmaya vardılar ve eski asiller kliği mensubu olan ama ılımlı tutumları ile tanınmış olan Giovanni Bembo'yu 92. Venedik Cumhuriyeti Doçesi olarak oybirliği ile seçtiler.
Giovanni Bemba o gün yeni doçe olarak tahta çıkarıldı. Yeni doce seçilmesinden sonra geleneksel olarak hazırlattığı şehir sokaklarındaki etkinlikler ve eğlentilere yapılan harcamaları şahsi finansaman kaynaklarından sağladı.
Dükalık görevine başladığından birkaç yıl önceden beridir Venedik isyancı Adriyatik Denizi'nin doğusundaki Dalmaçya sahillerinde bulunan Uskok korsanlarının tehdidi altında bulunmakta idi. İsyancı Uskökları, yukarı Avusturya'da Stryia Arşidükü olan Ferdinand'ın onları korumayı kabul ettiği için buna dayanarak bu tehditleri yapabilmekte idiler. Bunu göz önüne alan Giovanni Bembo dük olurolmaz hemen Avusturya'ya savaş ilan etti.
Böylece İtalyan kaynakların Uskok Savaşı adı verikleri savaş (bazı kaynaklarda Gradisca Savaşı veya Fruili Savaşı) Venedik Cumhuriyeti ile Stryia Arşidüklüğü arasında başladı. Bu savaş genel olarak Friuli bölgesi, Avusturya'ya ait Gradisca d'İsonzo kalesi, Gorizia ve İstriya bölgelerinde devam etti. Venedik Cumhuriyeti orduları Uskok korsanlarının isyanını bastırdılar. İsyanın elebaşlarını yakalayıp idam ettikten sonra Uskok korsanlarını elimine etmeyi başardılar. Savaşın başında kuzey İtalya'da Avusturyalılara saldırıya geçen Venedik orduları Venedikli komutan Frnaacesco Erizzo komutasında Gradisca d'İsonzo kalesine hücum edip kaleyi kuşattılar. Fakat Avusturya savunucuları bu kuşatmaya direndi. Vendikliler çekildi ve çeşitli Avrupa bölgelerinden yeni asker toplayarak savaşa karşılıklı devan ettiler. Bu savaş saldırılar, kuşatmalar ve çekilmeler halinde devam etti. Fakat Avusturya Albrecht von Wallenstein komutasında büyük bir orduyu Venedikliler karşısına gönderince Venedik savaşa devam etmenin uygun olmayacağına karar verdi ve Avusturya'ya ile bir barış anlaşması yapılmasına karar verdiklerini onlara iletti. Yapılan müzakerelerden sonra 27 Eylül 1617'de Avusturya ve Venedik arasında "Madrid Antlaşması (1617)" imzalandı.
1617-1618'de Dük Bembo aleyhinde ortaya çıkan bir İspanyol komplosu ile uğraş yapıldı. 1617'de Venedik'e İspanya elçisi 1. Bedmar Markizi Alfonso de la Cueva idi, Bu elçi Venedik'te bulunan Dük Bembo aleyhtarı olan bazı kesimlerle gizli görüşmelere başlayıp bir komplo planlayıp uygulamaya geçirmeye gayret etti. Komplonun hedefi şehirdeki değişik kliklerle temas geçip Venedik Cumhuriyeti'nin ve şehrinin moralman yıkılmasını sağlamak ve Venedik şehrinin İspanyol ordu güçleri tarafından ele geçirilmesini kolaylaştırmak idi. Düka Bembo bunun haberini çok geçmeden aldı ve buna karşı koyabilmek için şehirde belirli klik ve güçlerle bir seri toplantılar organize etmeye başladı. Venedik şehrinin ve cumhuriyetinin her türlü idare kesimleri İspanyol taraftarı ve onler lehine casus olarak çalışan kişilerle dolu idi. Dük Bembo bu casusların ve İspanyol taraftarlarının tehditlerini gayet ciddiye aldı. Kendi taraftarlarını ve İspanya aleythtarlerını organize etmek ve şehrin İspanyolların ellerine geçmesine mani olmak için toplanıp organize olmaya teşvike başladı. Dük Bembo bu yeni organize edilmiş şehir içi gruplarının toplantılarına katılmayı başladı. Fakat Dük Bembo yaşlı idi ve sıhhati kötüye gitmekte idi.
Nitekim bu toplantıların ve komplonun nasıl geliştiğini öğrenemeden ve bu devlet krizi hala ciddiyetini devam ettirmekte iken Giovanni Bembo 2 yıl 3 ay 14 gün süren Venedik Cumhuriyeti "Doçe"'lik saltanatından sonra 16 Mart 1618'de 74 yaşında iken Venedik'ta öldü.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir
- Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Giovanni Bembo" maddesi kaynaklıdır [1] 26 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Dış kaynaklar
değiştir
- Norwich, John Julius (1999) A History of Venice. New York: Vintage Books, ISBN 0-679-72197-5 (İngilizce)
- da Mosto, Andrea (2003), I Dogi di Venezia. Floransa: Giunti editore ISBN 978-8809028814. (İtalyanca)
- Dumler, Helmut (2001), Venedig und die Dogen. Düsseldorf:Artemis & Winkler ISBN 978-3538071162 (Almanca)
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Marcantonio Memmo |
Venedik Doçesi 1615–1618 |
Sonra gelen: Nicolò Donato |