Gül suyu

Başlığın diğer anlamları için Gülsuyu sayfasına bakınız.

Gül suyu (Farsça: گلاب Gûlâb) gül bitkisinin taç yapraklarının damıtılmasıyla elde edilen hidrosollerdir. Parfüm sanayiinin gül yağına olan büyük ilgisi nedeniyle gül suyu, ucuz bir yan ürün durumunda bulunmaktadır.

Gül suyu şişesi

Gül suyu hamur işi ve lokum yapımında da kullanılır ve 1 litre gül suyu ortalama 6 bin gülden elde edilir.

Gülün suyu ilk kez İranlılar tarafından gülün damıtılmasıyla elde edildi. Bunun Avrupa'ya yayılmasının ise İspanya'yı ele geçiren Berberîlerin sayesinde olduğu sanılmaktadır. Gül suyu genellikle batı, güney ve doğu Asya ülkelerinde tüketilir ve çoğu zaman şekerleme ve hamur işlerini tatlandırmada kullanılır. Bunlardan en yaygın olan ve en bilinenleri güllaç ile lokumdur. Ortaya çıkış yeri olan İran'da gül suyu, çaylara, dondurmaya ve kurabiyelere de konulur. İslam dininde ve Hinduizm'de dinî öneme de sahiptir.

Batı dünyasında gül suyu mutfakta kullanılan bir malzeme olmaktan çok kozmetik alanında yaygın bir kullanıma sahiptir. Malezya ve Singapur gibi Uzakdoğu ülkelerinde süt, şeker ve pembe renk veren gıda boyasıyla karıştırılarak bandung adlı içeceğin yapımında kullanılır. İslam dininin en önemli yapısı olan Kâbe'nin temizliği de zem zem suyu ile karıştırılmış gül suyu ile yapılır.

Buharalı tıp bilgini İbni Sina ve sonrasındaki hekimler ferahlatıcı ve dinlendirici özelliği nedeniyle ruhsal hastalıkların tedavisinde gül suyu kullanırdı.

İçeriğinde geraniol, rodinol, eugenol, citronel ve feniletilalkol gibi ilaçlarda kullanılan bileşenler bulunan gül bitkisinden elde edilen gül suyu, günümüzde de bazı hastalıkların tedavisinde kullanılıyor. Boğaz ve bademcik iltihaplarını gidermede etkili olduğu bilinen gül suyu ayrıca antiseptikler arasında yer alıyor.

İbn Battûta, Nusaybin'de üretilen gül suyunun benzeri olmadığını yazmıştır. İbn Battûta, Dûngûzla'da (Denizli) misafirlere gül suyu ikram edildiğini yazmıştır.