Fransa-Tayland Savaşı

Fransa-Tayland Savaşı (Fransızca: Guerre franco-thaïlandaise), II. Dünya Savaşı sırasında Tayland (Siam) ve Vichy Fransası arasında, 1893 yılında gerçekleşen Fransa-Tayland Savaşı ile gerginlik konusu olan bölgeler için yapılan, 1940 yılının sonlarında başlayıp 1941 yılında sona eren savaştır.

Fransa-Tayland Savaşı
II. Dünya Savaşı
Fransız Çinhindisi
Tarih Ekim 1940- 9 Mayıs 1941 Bölge Fransız Hindiçini Sebep Sınır anlaşmazlığı Sonuç Kesin değil Japon aracılığı ile ateşkes Coğrafi Değişiklikler Japon İmparatorluğu'nun ısrarı üzerine, Fransa'ya bağlı tartışmalı bölgeler Fransa tarafından Tayland'a devredildi
Taraflar
Vichy Fransası Fransız Hindiçini	Tayland
Komutanlar ve liderler
Jean Decoux	Plaek Phibunsongkhram
Güçler
12.000 düzenli asker 38.000 sömürge askeri 20 tank 100 uçak 1 hafif kruvazör 4 avisos	60.000 düzenli asker 134 tank 140 uçak 2 kıyı savunma gemisi 12 torpido botu 4 denizaltı
Kayıplar
Kara: 321 ölü veya yaralı 222 esir 22 uçak Deniz: 11 kişi ölü 1 hafif kruvazör hasarlı	Kara: 54 ölü 307 kişi yaralı 21 esir 8-13 uçak Deniz: 36 ölü 2 torpido botu 1 sahil savunma gemisi

Arka planı

1940'ta Fransa Seferi ile yıkılan Fransa'nın kontrol ettiği Çinhindi'de otoritenin azalmasına neden oldu. Bunda hem seferden sonra kurulan Vichy Fransası'nın güçsüz olması hem de sömürge yönetiminin dış yardım alamıyor olması etkiliydi. Tayland ise önceki savaşta meydana gelen anlaşmazlıkları kendi lehine çözebilmek için bu durumu fırsat olarak kabul ediyordu. Fransa ise Çinhindi'de Japonya'ya verdikleri askeri üslerden dolayı Japonya'nın olası savaş durumu engelleyeceğini düşündüğü için rahattı. Ancak kısa bir süre sonra haksız oldukları ortaya çıkacaktı.

Savaştan önce kuvvetlerin durumu

Fransa

Çinhindi'deki Fransız askerî güçleri, yaklaşık 50.000 adamdan oluşan ve bunların 12.000'i Fransız olan, kırk bir piyade taburu, iki topçu alayı ve bir mühendis taburundan oluşan bir ordudan oluşuyordu. Fransız ordusunun en belirgin eksikliği zırhlı araç eksikliğiydi. Kraliyet Tayland Ordusu'nun yaklaşık yüz adet zırhlı araca sahip iken Fransızlar yalnızca 20 Renault FT tankına sahpti.

Çinhindi'de Fransız donanması, bir adet hafif kruvazör ve dört adet Avisos sahipti.

Vichy Hava Kuvvetleri'ne ait yaklaşık 100 uçak vardı. Bu uçakların otuzu Potez 25 TOE keşif bombardıman uçağı, dört Farman 221 ağır bombardıman uçağı, altı Potez 542 bombardıman uçağı, dokuz Morane-Saulnier MS 406 savaşçı uçağı ve sekiz adet Loire 130 keşif bombardıman uçağıydı.

Tayland

Tayland Ordusu, Fransızlar'dan daha iyi donanımıydı. 60.000 askerden oluşan dört ordudan oluşuyordu. En büyüğü, beş bölümden Burapha Ordusu ve üç bölümden Isan Ordusu idi. Buna ilâveten iki motorlu süvari taburu, bir topçu taburu, bir mühendis taburu ve bir zırh alayı içermektedir.

Tayland Kraliyet Deniz Kuvvetleri iki kıyı savunma gemisi, 12 torpido botu ve dört Japon yapımı denizaltıdan oluşuyordu. Tayland donanması Fransız deniz kuvvetlerine göre daha azdı.

Tayland Hava Kuvvetinin ön cephede bulunan  140 uçağın arasında 24 Mitsubishi Ki-30 hafif bombardıman uçağı, dokuz Mitsubishi Ki-21 orta bombardıman uçağı, 25 Curtiss Hawk 75N savaş uçağı, altı Martin B-10 orta bombardıman uçağı ve 70 Ought of O2U Corsair gözlem uçağı vardı. Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri, Çinhindi'de bulunan Vichy Hava Kuvvetleri'nden üstündü.

Savaş

Bangkok'ta milliyetçi gösteriler ve Fransız karşıtı mitingler düzenlenirken, Mekong sınırında sınır çatışması yaşandı. Bu gelişmeler üzerine Vichy Hava Kuvvetleri'nden üstün olan Tayland Hava Kuvvetleri; Vientiane, Phnom Penh, Sisophon ve Battambang'daki Fransız askeri hedeflerini bombaladı. Vichy Hava Kuvvetleri bu saldırılara karşı misilleme yaptıysada Tayland Hava Kuvvetleri'nin saldırıları kadar etkili olmuyordu.

Tayland kuvvetleri; Fransızlar'ın elindeki Laos ve Kamboçya'ya bir saldırı başlattı. Fransız Ordusu karşı koydu. Ancak Tayland Kuvvetleri daha güçlüydü ve bu avantajı kullanarak Fransız Ordusunu süpürdü. Tayland ordusu kısa bir süre içinde Laos'u ele geçirdi. Ancak Kamboçya'daki Fransız güçleri toparlanmayı başararak Tayland Ordusuna direniş gösterdi ve durdu.

16 Ocak 1941'de şafak vakti, Fransızlar, Tayland'ın kontrolündeki Yang Dang Khum ve Phum Preav köylerine büyük bir karşı saldırı başlattı. Ancak koordinasyonu az olan ve istihbarata sahip olmayan Fransızlar, bölgede güçlü bir şekilde yerleşmiş olan Tayland kuvvetlerine karşı başarı elde edemedi. Bunun üzerine Fransız operasyonu durduruldu ve Fransızlar geri çekilmesiyle çatışmalar sona erdi. Tayland, çekilen Fransız kuvvetlerini takip edemedi. Çünkü Fransız savunma hattı güçlüydü.

Amiral Decoux, karadaki savaş Fransızlar için kötüye gittiğini anlamış ve karadaki kuvvetleri desteklemek amacıyla kullanılabilir bütün Fransız donanma kuvvetlerine Tayland Körfezi'ne hareket etme emri verdi.

17 Ocak sabahının erken saatlerinde, bir Fransız donanma birliği, Ko Chang adasına demir attı. Bu esnada Tayland donanmasına ait bir deniz müfrezesi oradan geçiyordu. Bu iki donanma arasında çatışma çıktı. Ko Chang Savaşı olarak bilinen savaşı Fransızlar kazandı. Savaş iki Tayland torpidosu batmasıyla sonuçlandı. Fransızlar ise sadece bir kıyı savunma gemisi zarar gördü.

Mütareke

Ko Chang Savaşı ile Fransızlar Tayland karşında üstün durma gelmişti. Japonlar Tayland tarafını tutuyordu. Çünkü Japonlar'ın sloganı "Asya, Asyalılar'ın dır" dı ve Asya'da bir Avrupa devleti ile Asya devleti arasındaki savaşta Asya devletini desteklemesi gerekmekteydi. Japonlar olaylara müdahale ederek ateşkes önerdi. Ateşkes çağrısına rağmen 24 Ocak'ta, Tayland Hava Kuvvetleri Siem Reap yakınlarında Fransızlara saldırdı.

Japonya arabulucu ülkeydi. Saygon'da Japonya'nın öncülüğünde sona erdirilmesi için bir konferans düzenlendi. Vichy Fransası'nı temsilen Mareşal Philippe Pétain'in katıldığı konferansta Fransa hükûmeti ile Tayland hükûmeti arasında ateşkes için görüşmeler yapıldı. Hazırlanan belge 31 Ocak 1941'de Natori'de imzalandı.

9 Mayıs'ta Tokyo'da barış antlaşması imzalandı. Fransızlar, Japonlar'ın baskısıyla tartışmalı sınır bölgelerindeki tutumlarından feragat etmek zorunda kalmıştı. Vichy Fransası, Kamboçya ve Laos'ta birçok illeri Tayland'a devretti.

Anlaşmanın ardından

Barış antlaşması Taylandlılar arasında beğeniyle karşılandı. Tayland, ilk kez zayıflatılmış bir ülke olmasına rağmen, bir Avrupa gücünden taviz almayı başardı.

Ancak, savaştan en büyük kazancı Japonlar elde etmişti. Japonlar, Hem Tayland hem de Çinhindi'de nüfuzlarını genişletebildiler. Japonlar, Tayland'dan, İngiliz Malayası ve İngiliz Burması'na yapılacak saldırıdan destek sözü almıştı. 8 Aralık 1941'de Japonlar, Malaya'yı işgal ettikleri sırada Tayland'ı işgal etti.

Zaferden sonra Zafer Anıtı inşa edildi ve anıtın açılışında Japonya ve Almanya'yı davet etti. Almanya'yı Robert Eyssen temsil ederken, Japonya'yı, General Shōjirō Lida temsil etti.

II. Dünya Savaşı'nın ardından Ekim 1946'da, geçici Tayland hükûmeti, Birleşmiş Milletler'de üyeliği veto edilmekle tehdit edildiği için, Fransa'dan aldığı bölgeleri Fransa'ya geri verdi.