Ey Reqîb
Ey Reqîb (Kürtçe:ئەی ره‌قیب/ Ey Reqîb; kelime anlamı: "Ey Düşman"), Kürdistan Bölgesel Yönetimi ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nin ulusal marşı. Şair, Bağdat zindanlarında gardiyana seslenmiştir.[1][2][3]
| Türkçe: Ey Düşman | ||
|---|---|---|
 Kürdistan Bayrağı | ||
Kürdistan Bölgesel Yönetimi Ulusal Marşı | ||
| Beste | Dildar, 1938 | |
| Ses örneği | ||
Şiir, 1938'de Koysancaklı Kürt şair Dildar (Yunus Rauf) tarafından Kürtçe'nin Sorani lehçesi yazılmış ve 1946'da Mahabad Cumhuriyeti döneminde bestelenmiştir.[4]
Geçmiş
değiştirKürt şair ve siyasi aktivist Dildar tarafından 1938'de hapisteyken yazılmıştır. "Ey Reqîb", "Ey Düşman!" demektir. Dildar'ın tutulduğu ve işkence gördüğü cezaevindeki gardiyanların yanı sıra Kürtlere yönelik yapılan baskılara atıfta bulunuyor. Şiir 1946'da, Kürt cumhuriyeti olan ve varlığı bir yıl süren Mahabad Kürdistan Cumhuriyeti'nin milli marşı olarak kabul edildi. Ey Reqîb şu anda Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin ve Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nin ulusal marşı olarak okunmaktadır.[5][6][7]
Sözleri
değiştirKürtçe Sorani lehçesinden düzenlenmiş Arap alfabesi ile sözleri
değiştirئەی رەقیب!
ئەی رەقیب ھەر ماوە قەومی کورد زمان
نایشکێنێ دانەریی تۆپی زەمان
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
ئێمە ڕۆڵەی ڕەنگی سوور و شۆڕشین
سەیری کە خوێناوییە ڕابردوومان
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
لاوی کورد ھەستایە سەر پێ وەک دلێر
تا بە خوێن نەخشی بکا تاجی ژیان
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
ئێمە رۆڵەی میدیا و کەیخوسرەوین
دینمان، ئایینمان ھەر نیشتمان
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
لاوی کورد ھەر حازر و ئامادەیە
گیان فیدایە، گیان فیدا، ھەر گیان فیدا
کەس نەڵێ کورد مردووە، کورد زیندووە
زیندووە قەت نانەوێ ئاڵا‌کەمان
Kürtçe Sorani lehçesinde sözleri
değiştirEy Reqîb!
Ey reqîb her mawe qewmî kurd ziman
Nayşikênê danerî topî zeman
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman
Ême rolley rengî sûr u şorrişîn
Seyrî ke xwênawiye rabirdûman
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman
Lawî Kurd hestaye ser pê wek dilêr
Ta be xwên nexşî deka tacî jiyan
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman
Ême rolley Mîdya u Keyxusrewîn
Dînman, ayînman her niştiman
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman
Lawî Kurdî her hazir u amadeye
Gyan fîdaye, gyan fîda, her gyanfîda
Kes nellê Kurd mirduwe, Kurd zînduwe
Zînduwe qet nanewê allakeman
Kürtçe Kurmanci lehçesinde sözleri
değiştirEy Reqîb!
- Ey reqîb her maye qewmê kurd ziman
- Naşikê û danayê bi topê zeman.
- Kes nebê kurd dimirin, kurd jîn dibin.
- Jîn dibin qet nakevê ala kurdan.
- Em xortên rengê sor û şoreşin
- Seyr bike xwîna dîyan me da rijand.
- Kes nebê Kurd dimirin, Kurd jîn dibin.
- Jîn dibin qet nakevê ala Kurdan.
- Em xortên Medya û Keyxusrewin
- Dîn îman û ayîman, her niştîman.
- Dîn îman û ayîman, Kurd û Kurdistan.
- Kes nebê Kurd dimirin, Kurd jîn dibin.
- Jîn dibin qet nakevê ala Kurdan.
- Lawê Kurd rabûye ser pê wek şêran
- Ta bixwîn nexşîn bike tacî jiyan.
- Kes nebê Kurd dimirin, Kurd jîn dibin.
- Jîn dibin qet nakevê ala Kurdan.
- Xortên nûh tev hazir û amade ne
- Can fîda ne can fîda, her can fîda.
- Kes nebê Kurd dimirin, Kurd jîn dibin.
- Jîn dibin qet nakevê ala Kurdan.
Zazaca sözleri
değiştirEy Reqîb!
- Ey reqîb her mendo qewmê Kurdziwanî
- Nêşikîno, nêkuwno bi topa zemanî
- Kes mevajo Kurd mireno, Kurd cuyîno
- Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma
- Ma domanê rengê sûr û şoreş îme
- Temaşeke, gonin o ravêrdeyê ma
- Kes mevajo Kurd mireno, Kurd cuyîno
- Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma
- Lajê kurdî vaşto ra payan fênda çêran
- Ta bi gonî bineqişne tacê cuyane
- Kes mevajo kurd mireno, Kurd cuyîno
- Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma
- Ma domanê Medya û Keyxusrew îme
- Dîn îman, ayînê ma her welat o
- Kes mevajo Kurd mireno, Kurd cuyîno
- Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma
- Lajê Kurdî her hazir û amade yo
- Canfeda yo canfeda, her canfeda
- Kes mevajo Kurd mireno, Kurd cuyîno
- Cuyîno, qet nêna war beyraqa ma
Türkçe sözleri
değiştirEy Reqib
Dinle düşman, Kürt halkı hâlâ yaşıyor,
Top ateşinde ve felaketlerden hiç yılmayacak.
Kimse demesin Kürt ölüdür, Kürt diridir
Diridir hiç inmez Kürt bayrağı.
Devrim çocuklarıyız, kızıl renkle kuşandık.
Korkmuyor musun ey düşman, kanlı geçmişimizden!
Kimse demesin Kürt ölüdür, Kürt diridir
Diridir hiç inmez Kürt bayrağı.
Biz ki Medler'in, Keyhüsrevler'in torunlarıyız.
Kürdistan'dır daima inancımız ve yaşamımız,
Kimse demesin Kürt ölüdür, Kürt diridir
Diridir hiç inmez Kürt bayrağı.
Kürt gençi aslan gibi Sarsılmaz cesaretiyle,
Hayat tacını kanıyla işliyor
Kimse demesin Kürt ölüdür, Kürt diridir
Diridir hiç inmez Kürt bayrağı.
Kürt gençliği hazır ve amadedir
Cenfedadır canfedadır canfeda
Kimse demesin Kürt ölüdür, Kürt diridir
Diridir hiç inmez Kürt bayrağı.
Kaynakça
değiştir- ^ Gunter, Michael M. (2018). Historical dictionary of the Kurds (3. bas.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538110492.
- ^ "VİDEO - DSG, 'Ey Reqib' ile zaferini ilan etti". www.kurdistan24.net. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021.
- ^ "Barzani, Diyarbakır'a bayrak çekti". Habertürk. 5 Mart 2012. 7 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2021.
- ^ "Kürt marşı Ey Reqîb 79 yaşında". Yeni Yaşam Gazetesi | Yeni Yaşam. 27 Şubat 2019. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Gunter, Michael M. (2014). Out of nowhere : the Kurds of Syria in peace and war. Londra. ISBN 978-1-84904-531-5. OCLC 980561226.
- ^ "ey-reqib". web.archive.org. 14 Eylül 2007. 14 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.
- ^ "The poet Dildar, writer of the Kurdish national anthem "EY REQÎB" (his life and struggle)-ARK NEWS". www.arknews.net (İngilizce). 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2022.