Amin Maalouf
Amin Maalouf ya da Emin Maluf[1] (Arapça: أمين معلوف; d. 25 Şubat 1949, Beyrut), kitaplarını Fransızca yazan Lübnanlı yazardır. 1976'dan beri Fransa'da yaşamaktadır. Yazar, 1993 yılında Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştür. Kitapları 40'tan fazla dile çevrilmiş ve eserleri, Fransa'da ve çevrildiği birçok dilde geniş okur kitlesine ulaşmıştır.[2][3]
Amin Maalouf | |
---|---|
Doğum | 25 Şubat 1949 Beyrut, Lübnan |
Meslek | Roman yazarı |
Dil | Fransızca |
İkamet | Paris, Fransa |
Milliyet | Lübnanlı |
Vatandaşlık | Fransa |
Dönem | 1983 - günümüz |
Tür | Tarihsel kurgu roman |
Konu | Tarihî olaylar, dönemler ve kişiler |
Önemli eser | Afrikalı Leo (1986) Semerkant (1988) Tanios Kayası (1993) Doğu'nun Limanları (1996) |
Önemli ödülleri | Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü (1993) |
Hayatı
değiştirAmin Maalouf, 25 Şubat 1949'da Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta doğdu. Annesi Türk[4] kökenli Mısırlı, babası ise Lübnan'ın Beskinta köyü yakınlarındaki bir Melkite Katolik cemaatindendi. Maalouf, ekonomi ve toplumbilim okuduktan sonra gazeteciliğe başladı. Lübnan'da iç savaşın çıktığı 1975'e kadar Lübnan'da gazetecilik yaptı. Bu tarihte Paris'e göç etti. Yazar, hâlen Paris'te yaşamaktadır. Çeşitli yayın organlarında yöneticilik ve köşe yazarlığı yapmış olan Maalouf, bugün vaktinin çoğunu kitaplarını yazmaya ayırmaktadır.
Yazarlık kariyeri
değiştirAmin Maalouf, ana dili Arapça olmasına rağmen kitaplarını Fransızca yazmaktadır. Yapıtlarında çok iyi bildiği Asya ve Akdeniz çevresi kültürlerinin söylencelerini işleyen Maalouf, 1983'te yayımlanan ilk kitabı Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri ile tanındı. Bu kitap, çevrildiği dillerde de büyük bir başarı kazandı. 1986'da yayımlanan ve aynı yıl Fransız - Arap Dostluk Ödülü'nü kazanan ikinci kitabı, aynı zamanda ilk romanı olan Afrikalı Leo, bugün bir "klasik" olarak kabul edilmektedir.
Maalouf'un 1988'de yayımlanan ikinci romanı Semerkant da coşkulu bir şekilde karşılandı ve pek çok dile çevrildi. Maalouf, bu eserinde bu sefer 11. yüzyıl İran coğrafyasına ve Selçuklu tarihine odaklandı.
Maalouf'un sonraki kitapları da yine roman tarzındaydı: 1991'de yayımlanan Işık Bahçeleri ve 1992'de yayımlanan Beatrice'den Sonra Birinci Yüzyıl.
Maalouf, 1993'te yayımlanan romanı Tanios Kayası ile Goncourt Akademisi Edebiyat Ödülü'nü kazandı. 1996'da Doğu'nun Limanları adlı romanı ve 1998'de ise Ölümcül Kimlikler adlı deneme kitabı piyasaya çıktı. 2000'de Yüzüncü Ad: Baldassare'nin Yolculuğu adlı romanı yayımlandı.
Ayrıca 2002'de opera için yazdığı ve Finlandiyalı müzisyen Kaija Saariaho'nun bestelediği Uzaktan Aşk, Maalouf'un ilk librettosudur. 2004'te yayımlanan Yolların Başlangıcı adlı ailesini anlatan bir çeşit hatırat kitabından sonra, 2006 yılında Adriana Mater adlı ikinci librettosunu yayınladı.
Kitaplarında genellikle doğuya ait öğeleri çok iyi işlemektedir. Doğuya ait gelenek ve görenekleri kitaplarında mutlaka tanıtır. Birçok kitabında Osmanlı ve Türkiye üzerine yorumları da görülmektedir. Kitaplarında doğu halklarının neden geri kalmış olduğu konusunda analizler ve tespitler yapmaktadır. Kitapları roman tarzında yazılmış olsa da, sosyolojik temalar kitaplarında sürekli olarak işlenir.
Kitaplarının Türkçe çevirileri Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanmaktadır.
Kitaplarında Türkler
değiştirAmin Maalouf, birçok kitabında Türkler ile ilgili yorumlara ve anlatılara yer vermiştir. Örneğin Semerkant romanında; Selçuklulardan olan Tuğrul ve Çağrı'nın, Ömer Hayyam'ın memleketi olan Nişabur'u ele geçirirken yaptıkları zorbalıklardan, yağmadan, katliamlardan ve tecavüzlerden bahsetmiş, bu olaya "Büyük Korku" adını vermiş[5] ve Selçuklulardan çapulcular olarak bahsetmiştir.[6] Bunun yanı sıra, Selçuklu hükümdarı Tuğrul'un, iktidarının gücüne güvenerek Abbâsî halifesinin kızını istediğini, ancak Halife kızını vermek istemeyince, Tuğrul'un Halife'ye alaycı bir şekilde sövdüğünü yazmıştır.[7] Yine aynı kitabında Selçuklu hükümdarı I. Melikşah'ın, atabeyi vezir Nizâmülmülk'ü öldürmek istediğini iddia etmiştir.
Afrikalı Leo kitabında ise Maalouf, Osmanlı İmparatorluğu ve Yavuz Sultan Selim'in Kahire seferinde iken 8000 kişiyi öldürdüğünü iddia etmiştir.
Eserleri
değiştirKurgusal eserleri
değiştir- Afrikalı Leo (1986)
- Semerkant (1988)
- Işık Bahçeleri (1991)
- Beatrice'den Sonra Birinci Yüzyıl (1992)
- Tanios Kayası (1993)
- Doğunun Limanları (1996)
- Yüzüncü Ad (2000)
- Doğu'dan Uzakta (2012)
- Empedokles'in Dostları (2021)
Opera librettoları
değiştir- Uzaktan Aşk (2002)
- Adriana Mater (2006)
Kurgusal olmayan eserleri
değiştir- Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri (1983)
- Ölümcül Kimlikler (1998)
- Çivisi Çıkmış Dünya (2009)
- Uygarlıkların Batışı (2019)
- Labirent: Batı ve Hasımları (2024)
Hatırat
Yolların Başlangıcı (2004)
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ Murat Bardakçı, O meşhur yazarın ismi Amin Maalouf değil, Emin Maluf'tur 28 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "Çok satanlar". idefix.com. 25 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2012.
- ^ "A son of the road". .guardian.co.uk. 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2012.
- ^ Esposito, Claudia (2013), "Of Chronological Others and Alternative Histories: Amin Maalouf and Fawzi Mellah", The Narrative Mediterranean: Beyond France and the Maghreb, Lexington Books, s. 36, ISBN 0739168223,
born into a culturally composite family - his mother was Egyptian of Turkish origin, his father a Greek Catholic in 1949 in Lebanon...
- ^ Maalouf, Amin, Semerkant, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2020. (s. 48)
- ^ Maalouf, Amin, Semerkant, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2020. (s. 51)
- ^ Maalouf, Amin, Semerkant, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2020. (s. 54)
Dış bağlantılar
değiştir- Resmî site (arşivlenmiş)
- Resmî blog (arşivlenmiş)
Vikisöz'de alıntılar |