Ege Seferi (1537)
Ege Seferi, 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre, Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Ege Denizi'nde Venedik'e ait adaları fethetmeye yönelik iki askerî harekâtından biri (diğeri müteakip yıl icra edildi).
| Ege Seferi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||||||
 Barbaros Hayreddin Paşa | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |
 Venedik Cumhuriyeti | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
|
Barbaros Hayreddin Paşa |
Dük Giovanni II Crispo | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| 5-10.000 asker, 50-60 gemi | |||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| Çok az | 20.000 esir | ||||||||||
| Barbaros Hayreddin Paşa Venedik'e bağlı Nakşa Dükalığı'na Ahidnâme vererek Osmanlı Devleti'ne bağladı. | |||||||||||
Harekat öncesi
değiştirOsmanlı Devleti 1537 yılında Venedik'le savaşa girdiği gibi, öncesinde Kutsal Roma İmparatorluğu'yla da (1533'te akdedilen İstanbul Antlaşması'na rağmen) denizlerde savaş halindeydi. Bu savaşın tarafları da İspanya Krallığı ile bağlısı Napoli Krallığı idi.
Bu çerçevede, Kaptan-ı derya Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki (nakliye gemileri de dahil) 280 parçalık Osmanlı donanması 11 Mayıs 1537'de İstanbul'dan harekete geçerek 11 Temmuz'da Arnavutluk sahilindeki Avlonya'ya ulaştı. Ardından Otranto Boğazı'nı aşarak Napoli Krallığı'na bağlı Otranto ve Castro'yu fethetti. Ancak Venedik'le savaş başlayınca çekilerek 25 Ağustos'ta Korfu'yu kuşattıysa da 6 Eylül'de Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle kuşatma kaldırıldı. Padişahın Adalar Denizi'ndeki (Ege) Venedik topraklarının ele geçirilmesi emrine istinaden Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanması da buraya yöneldi.
Harekat
değiştir
Osmanlı donanması'nın ilk hedefi Mora'nın güneyindeki Çuha Adası (Cerigo/Kithira) oldu. Paleo Hora kalesini zaptedip ada nüfusunu esir eden Donanma kuzeye yönelerek Atina'nın bulunduğu Saron Körfezi'ne girdi ve Egine adasını (hemen yakınındaki Angistri'yle birlikte) ele geçirdi.
Buradan ise Kiklad Adaları'na yöneldi ve sırasıyla Mürted (Kea), Termiye (Kithnos), Koyunluca (Serifos), Sire (Siros), Mukene (Mikonos), Delos, Bara (Paros), Küçük Bara'yı zaptetti ve bu adalara Venedik adına hakim olan Nakşa Dükalığı'nın merkezi Nakşa adasına yöneldi. Dük Giovanni II Crispo Barbaros Hayreddin Paşa'ya boyun eğerek Osmanlı egemenliğine girdiği kabul etti ve verilen ahidnâme uyarınca yıllık 5.000 düka altını haraç ödemeyi taahhüt etti (bu verginin ilki hemen o yıl peşinen tahsil edildi). Ada(lar) aynı zamanda İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi'ne bağlandı ve Nakşa Dükü adaya bir piskopos atanmasını kabul etti (1540 yılında ise Venedik'in adaya gönderdiği rahip ise Osmanlılarca tutuklandı).
Nakşa'dan sonra ileri harekâtını sürdüren Osmanlı donanması İstendil (Tinos), Eskinos (Sikinos), Şeytanlık (Giaros), Yamurgi (Amorgos), Batnaz (Patmos), İstanbulya (Astipalea), Anafi ve Aniye'yi (İos) de zaptetti.
Bu harekât sırasında Osmanlı donanması sadece Bara, Küçük Bara, İstendil ve Nakşa'da kısmen direnişle karşılaştıysa da bunları kolaylıkla etkisiz hale getirdi.
Harekatın sonrası
değiştirKış mevsiminin yaklaşması nedeniyle Barbaros Hayreddin Paşa donanmasıyla Kasım sonlarına doğru İstanbul'a doğru yol almaya başladı. Beraberinde çok değerli ganimetler ve yaklaşık 20.000 esirle başkente girdi. 22 Kasım 1537'de Arnavutluk'tan başkente dönmüş Kanuni Sultan Süleyman'a ganimetleri zafer alayı halinde takdim etti.
Nakşa Dükalığı'nın Osmanlılara bağlanmasıyla Venedik'in Ege Denizi'nde IV. Haçlı Seferi'nden (1204) beri süren mevcudiyeti ağır darbe aldı. Barbaros Hayreddin Paşa 1537 sefer mevsiminde zaptetemediği diğer Ege adalarına yönelik planladığı harekat için 1537-1538 kışında gerekli hazırlıkları yapmaya başladı.
Ayrıca bakınız
değiştirDış bağlantılar
değiştir- "Sklere: A Place of Refuge after the Ottoman Sack of Kythera in 1537", Timothy E. Gregory, Atina (2008) 29 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "The Latins in the Levant-A History of Frankish Greece (1204-1566)", William Miller, New York, E.P. Dutoon and Company (1908) s. 567
- "Catholics and Sultans: The Church and the Ottoman Empire 1453-1923", Charles A. Frazee, 2006, s. 40
- "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.5, s. 212-215[ölü/kırık bağlantı]
- İslam Ansiklopedisi, "Barbaros Hayreddin Paşa" maddesi (müellif: Şerafettin Turan) 27 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Greeks, Venice, and the Ottoman Empire", Siriol Davies ve Jack L. Davis, The American School of Classical Studies at Athens (2007), s. 27
- "The historical development of the Capitulatory regime in the Ottoman Middle East from the fifteenth to the nineteenth centuries", Alexander H. de Groot, Istituto per l'Oriente C. A. Nallino (2003), s. 584-587