Don Ordusu

Don Ordusu, kısa bir süre faaliyette bulunan Don Cumhuriyeti'nin ordusudur. Rus İç Savaşı'nda çar yanlısı faaliyet gösteren Beyaz Ordu'nun bir parçasıydı. 1918 - 1920 yılları arasında Don Nehri bölgesinde faaliyetlerini sürdürerek, merkez üssü Novoçerkassk şehriydi.

Don Ordusu
Etkin	3 Nisan 1918 – 24 Mart 1920
Ülke	Don Kazakları

Tarihi

Don Ordusu komutanları. Ayakta sol baştan Grigory Kislov, Vladimir Dobrynin. Oturan sol baştan Anatoliy Keltchevski, Vladimir Sidorin, Teğmen Gen. Konstantin Mamontov . (Mamontov öldükten sonra fotoğrafçı haçı başının üzerine çizmiştir.)

1917 yılında Don Bölgesi'nde Ekim Devrimi sonucu olarak Bolşevikler ile Don Kazakları arasında çatışmalar başladı.

Novoçerkassk şehrinde Kazak meclisi olan Krug'un başkanı Alexei Kaledin, I. Petro döneminden beri ilk defa seçilerek başa gelmiş bir atamandı. Kazak meclisi Bolşevikleri tanımayı reddederek Çarlık Rusya'nın koruyucusu olacaklarını belirttiler.

2 Aralık tarihinde Kaledin önderliğindeki Don Kazakları, Rostov-na-Donu'n hakimiyetini ele aldı ve bölgedeki Bolşevikleri gönderdi. Bu bölgede Mitrofan Petrovich Bogavesky önderliğinde bir hükümet kurdular.

Çarlık Rusya, stanitsa direnişine Bolşeviklere karşı durmak için bir ordu gönderdi. Kaledin, 1918 yılında Bolşeviklere karşı kaybedeceklerini düşündüğünden intihar etti. Yerine Anatoly Mihayloviç Nazarov geçti. Nazarov, ilk faaliyeti olarak Gönüllü Ordu'dan yardım istemesi oldu. Ancak yardım talebi geri çevrildi. İstifa etmeyi denedi ancak Krug meclisi istifayı kabul etmedi. İç savaşı bitirerek Bolşeviklere teslim olmayı denedi ancak Bolşevik kanadı atamanı tanımayacaklarını ve kazakların yok edilmesi gerektiğini belirtti. 1918 yılının Şubat ayına gelindiğinde ise Kızıl Ordu'ya ait bir birlikte Nazarov'u tutukladı ve meclisi dağıttı. 3 Mart tarihinde kurşuna dizilerek infaz edildiler. Bu olaydan sonra Don Nehri boyunca Kızıl Terör politikası hayata geçirildi.

Bu olayın ardından stantsaların birkaçı isyan etti. Don Ordusu'nun temeli atıldı. Birçok Kazak bu orduya katılmaya başladı.

12 Mayıs 1918'de özel bir Krug meclisi, Don'un kurtuluşu adına eski hakları tekrar tanıdıklarını ilan etti. Üniformalar da tekrar düzenlenerek askerlere giydirildi. Bunun ardından da Bolşeviklere karşı savaş ilan etti. Yazar ve asker olan Pyotr Krasnov ise ataman olarak seçildi. (Don'un kurtuluşu için krug) eski hakları ilan etti ve üniformalar restore edildi ve Bolşeviklere savaş ilan etti.

1918 yılının yaz ve sonbahar mevsiminde Beyaz Ordu, Don Bölgesini kontrolü altına aldı. Moskova ve Kızıl Ordu arasındaki iletişimi kopardı. Böylelikle Volgograd'daki Kızıl Ordu faaliyetlerini engelledi.

Yukarı Don Bölgesi, uzun bir süre Bolşevik saflarına geçmişti. Ancak Kızıl Terörü ile birlikte Vyoshenskaya Ayaklanması'nı başlatarak Bolşeviklere karşı silahlandılar. Bununla birlikte Don Ordusu ile hareket etmeye başladılar. Bu olaylar silsilesi, Mihail Şolohov'un destanı olan "Ve Durgun Akardı Don" destanının önemli bir kısmını oluşturmaktadır.

1918 ve 1919 kış aylarında Kozhevnikov Grubu; 8,9 ve 10. Ordu dahil Kızıl Ordu'nun güney cephesindeki birliklerine karşı saldırıya geçti. Donets Nehri ve Reka Manych Nehri üzerinde kontrolü yeniden sağladı.

Kazakların çoğunluğu kendi arazileri dışında savaşmaya karşı çıkıyordu. Bu da Don Ordu'sunun sık sık fikir ayrılığına gitmesine neden oldu.

8 Ocak tarihinde ise Güney Rusya Silahlı Kuvvetleri kuruldu. Don Ordusu'nun komutanları, Anton Denikin'in emrine girmeyi kabul etti.

1919 yılının güz mevsiminde Don Ordusu, sık çatışmalarla birlikte ağır kayıplar verdi. 1920 yılında Kafkas Bölgesi'nde yenilgiye uğradı ve teslim oldu. Don Ordusu'nun farklı bölgelerde aktif kalan birlikleri ise Kızıl Ordu'ya katıldı.

Bu gelişmeden sonra Don Ordusu'nun birlikleri Kırım'a taşındı. Bütün Don Ordusu birlikleri birleştirilerek Don Kolordusu kuruldu.

Komutanlar

• General-Binbaşı KS Poliakov (3 − 12 Nisan 1918),
• Tümgeneral Pyotr Popov (12 Nisan - 5 Mayıs 1918),
• Korgeneral Svyatoslav Denisov (5 Mayıs 1918 - 2 Şubat 1919),
• Korgeneral Vladimir Sidorin (2 Şubat 1919 - 14 Mart 1920).

Genelkurmay Başkanı

• Albay Svyatoslav Denisov (3 - 12 Nisan 1918),
• Albay Vladimir Sidorin (12 Nisan - 5 Mayıs 1918),
• Albay Ivan Poliakov (5 Mayıs 1918 - 2 Şubat 1919),
• Korgeneral Anatoliy Keltchevski (2 Şubat 1919 - 14 Mart 1920),
• Tümgeneral Nikolai Alekseyev (23 Nisan 1920 - Aralık 1920).

Savaş gücü

Don Kazaklarının Bolşevizme Karşı Mücadeleye Katılımı . [1] 21 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

1919'da Mark V tanklı Don Ordusu askerleri

"Ataman Bogayevsky" yazan Austin Zırhlı Araç

Tarih	askerler	Saha Silahları	Makinalı tüfekler
1 Mayıs 1918	17.000	21	58
1 Haziran 1918	40.000	56	179
1 Temmuz 1918	49.000	92	272
15 Temmuz 1918	39.000	93	270
1 Ağustos 1918	31.000	79	267
20 Kasım 1918	49.500	153	581
1 Şubat 1919	38.000	168	491
15 Şubat 1919	15.000	Yok	Yok
21 Nisan 1919	15.000	108	441
10 Mayıs 1919	15.000	131	531
16 Haziran 1919	40.000	Yok	Yok
15 Temmuz 1919	43.000	177	793
1 Ağustos 1919	30.000	161	655
1 Eylül 1919	39.500	175	724
1 Ekim 1919	46.500	192	939
15 Ekim 1919	52.500	196	765
1 Kasım 1919	37.000	207	798
1 Aralık 1919	22.000	143	535
1 Ocak 1920	39.000	200	860
22 Ocak 1920	39.000	243	856
1 Şubat 1920	38.000	158	687

Literatürde

Don bölgesinde yaşanan bu olaylar, "Ve Durgun Akardı Don" destanın önemli bölümünü oluşturmaktadır.