Donşianca

Donşian dili veya Santa, (Çince: 东乡语, dōngxiāng ) Moğolca grubuna ait, kuzeybatı Çin'de Donşianlar tarafından konuşulan bir dildir.

Donşianca
Santa لھجکءاءل
Ana dili olanlar	Çin'de Gansu ve Qinghai Eyaletinde, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde, Linxia Hui Özerk ve Ningxia Özerk bölgesinde
Konuşan sayısı	250.000  (tarih gerekli)
Dil ailesi	Moğol dilleri Güney kolu Şirongol kolu Donşianca
Dil kodları
ISO 639-2	tut
ISO 639-3	[[ISO639-3:sce|sce]]

Sesbilim

Donşian dili Moğol dilleri Altay dalına ait olup kesin olarak hiçbir diyalekti yoktur; fakat yerel üç çeşidi (tuyu) bulunur. Bunlar: Suonanba (Xiaonan) (ortalama %50 Donşianlar konuşur), Wangjiaji (ortalama %30 Donşianlar konuşur) ve Sijiaji (ortalama %20 Donşianlar konuşurlar).

Sesli harfler

Sesli (ünlü) harflerin sayısı 7 tanedir.

i e u w o a e^

[e^] bir ters dar sesli, kendi hecesini biçimlendirir, özellikle yedek kelimelerde kullanılır.

	Önceki sesli	Orta sesli	Sonraki sesli
Kapalı sesli	i [i]		[ɯ] [ɯ] u [u]
Dengeli sesli	e [e]	ə [ə] [ɚ] [ɚ]	o [o]
Açıl sesli		a [a]

Sessiz harfler

Sessiz (ünsüz) harflerin sayısı 28 tanedir.

b p m f

d t n l r

dz ts s

dzh tch ch

dsh tsh sh

g k x

X G q

h j w

		dudaksıl (iki dudaklı)	dişsel ünsüz	yan dal	dil ucu	damaktan	damak sessizi	dil arkası	küçük dil ünsüzü	sol nefes borusu ağzı
sessiz patlayıcı (ünsüz)	sessiz sağır	b [p]	d [t]					g [k]	[ɢ] [q]
	soluklu ünsüz	p [pʰ]	t [tʰ]					k [kʰ]	q [qʰ]
sürtünmeli sessiz harf	sessiz sağır	f [f]	s [s]		[ʂ] [ʂ]		[ɕ] [ɕ]	x [x]		h [h]
	sesi yansıtan							[ɣ] [ɣ]
yarı kapantılı ünsüz	sessiz sağır		dz [t͡s]		[dʐ] [t͡ʂ]		[dʑ] [t͡ɕ]
	soluklu ünsüz (sesbilim)		ts [t͡sʰ]		[tʂ] [t͡ʂʰ]		[tɕ] [t͡ɕʰ]
genizden gelen sessiz		m [m]	n [n]
yarım sesli sessiz			r [r]	l [l]
yarı-dar sesli		w [w]				j [j]

Şekilbilgisi

Karşılaştırma

Donşianca	Moğolca	Türkçe
qara	xar-a	kara
Goni	xoni	keçi
kun	kümün	adam
gie	ger	ev
bula	bulaG	çeşme
mungu	mongGol	moğol

Donşianca	Türkçe
a'na	ana (anne)
e'ne	bu (böyle)
u'su	su
na'ran	güneş
dara'sun	şarap
xodun	kuştüyü (yıldız)
boro	kahverengi

Ayrıca bakınız

• Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grubu

Kaynakça

• Cobbey, Heidi. 2007. "Challenges and prospects of minority bilingual education in China—an analysis of four projects (İngilizce)
• Kim, Stephen Suhkyung. 1998. Dongsiang yu tsifa yenjiu. 8 Mayıs 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Kenneth Lynn Field. 1997. "A grammatical overview of Santa Mongolian," University of California, Santa Barbara PhD dissertation

Dış bağlantılar

• The Dongxiang Mongols and Their Language 23 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)