Crespi etkisi, klasik koşullandırmada gözlemlenen, koşullu bir tepki için verilen ödülün büyütülmesine paralel olarak davranışın yapılma sıklığının artmasıdır[1] İlk olarak 1942'de Amerikalı psikolog Leo P. Crespi tarafından sıçanlarda gözlemlendi[2]

Crespi bir labirentte yiyecek bulmak gibi tekrar tekrar yapılan bir görevde, sıçanın koşma hızının, önceki denemede elde ettiği ödülün boyutuyla orantılı olduğunu buldu. Sıçan görevin tamamlanmasından sonra kendisine verilen yiyecek ödülü ne kadar fazlaysa, aynı görevi tamamlamaya çalışırken o kadar hızlı koşar. Etki aynı zamanda tersine de çalışır: Fareler daha büyük bir ödülden daha küçük bir ödüle kaydırıldığında, her zaman küçük ödülü alan sıçanlar daha yavaş koşar

Ödülün boyutunun öğrenme hızı üzerinde çok az etkisi olduğunu veya hiç etkisi olmadığını, ancak önceden öğrenilmiş görevlerin performansı üzerinde bir etkisi olduğunu belirtmek önemlidir.

Bilim adamları, tartışmalı olmaya devam eden Crespi'nin çalışmalarını kısmen benimsediler.[3]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Crespi effect". American Psychological Association Dictionary of Psychology (İngilizce). 27 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2021. 
  2. ^ Crespi (1942). "Quantitative Variation of Incentive and Performance in the White Rat". The American Journal of Psychology. 55 (4): 467-517. doi:10.2307/1417120. 
  3. ^ "Crespi Effect". Elsevier's Dictionary of Psychological Theories (İngilizce). Elsevier. 19 Ocak 2006. s. 136. ISBN 978-0-08-046064-2. 1 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021.