Hrisostomos Kalafatis
İzmirli Hrisostomos Kalafatis (Yunanca: Χρυσόστομος Καλαφάτης Chrysostomos Kalafatis; d. 1867, Tirilye - ö. 1922, İzmir), Rum din ve siyaset adamı.
| Aziz Smyrnalı Chrysostomos | |
|---|---|
 Aziz Smyrneli Chrysostomos | |
| Doğum | 8 Ocak 1867 Tirilye, Bursa Vilayet, Osmanlı imparatorluğu |
| Ölüm | 10 Eylül 1922 İzmir |
| Kutsayanlar | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Aziz ilanı | 4 Kasım 1992 Yunan Ortodoks Kilisesi tarafından |
| Yortu | 7-13 Eylül arasında |
I. Dünya Savaşı'ndan sonra İzmir'in Yunan işgali altında bulunduğu dönemde İzmir metropoliti idi. Türk ordusunun Yunan işgaline son vermek üzere şehre girmesinden sonra Müslümanlar tarafından linç edilerek öldürüldü. 4 Kasım 1992'de Yunanistan Kilisesi'nin Kutsal Sinodu tarafından Doğu Ortodoks Kilisesi'nin bir şehidi ve azizi ilan edildi.[1]
Hayatı
değiştir1867'de Tirilye'de dünyaya geldi. Asıl adı Kalafatis’tir. Yunanistan'da dini eğitim aldı ve metropolitliğe kadar yükseldi. Hrisostomos (Chrysostomos) adını kiliseye girdikten sonra aldı.
1902-1907’de Dırama Metropoliti olarak görev yaptı. 1910-1914 ve 1919-1922 arasında İzmir Rum Ortodoks Kilisesi Metropoliti idi.
Yunan ordusunca İzmir'in işgali esnasında Yunan İşgal Komutanı Zafiriu’nun bildirisi halka dağıtılırken komutanı ve onunla birlikte bulunanları takdis etmesi, Türk halkında büyük tepki uyandırdı. Yunan ordusunun işgal ettiği bölgelerdeki eylemlerine dair şikayetler üzerine Ekim 1919'da Paris Barış Konferansı'na sunulan Milletlerarası Tahkik Komisyonu Raporu’nun 9. maddesinde "Metropolit’in askeri birlikleri takdis için yaptığı tören ateşe benzin dökmekten başka bir işe yaramamıştır." denilmiştir.[2]
Takdisten sonra askerlere verdiği vaazda “Ne kadar Türk kanı döküp içerseniz o kadar sevaba girmiş olacaksınız”[3] gibi sözler sarf ettiği çeşitli Türk kaynaklarında iddia edilir. Böyle bir nutuk attığı kanıtlanmış değildir ancak işgalden bir gün önce bir bildiri yayımlamış olduğu; “Kurtarıcılarımız yarın şehre gelecektir. Yaşasın milletimiz!” şeklinde ifadeler kullandığı bilinmektedir.[4][5]
Metropolit, 9 Eylül 1922 günü Sakallı Nureddin Paşa komutasındaki Türk ordusunun İzmir'de yönetimi eline almasının ertesi günü tebrik ziyaretine giden heyette yer aldı. Hakkındaki iddialar sebebiyle, Yorgi Kilimanoğlu ve Nikolaki Çürükçüoğlu Efendi ile birlikte tutuklandı. Gözaltında iken linç edilerek öldürüldü. Ölümü hakkında çeşitli rivayetler vardır. İzmir Vilayet Konağı balkonuna çıkan Sakallı Nureddin tarafından ölüm emrinin verildiği Yunan kaynaklarında anlatılır.[6] Ancak olayın, Vilayet'ten gevşek bir koruma ile çıkarılıp Türk mahallelerinde gezdirilmesi sırasında halk tarafından linç edilmesi şeklinde gerçekleştiği düşünülmektedir.
4 Kasım 1992'de Yunanistan Kilisesi'nin Kutsal Sinodu tarafından Doğu Ortodoks Kilisesi'nin bir şehidi ve azizi ilan edildi.[1]
Dipnotlar ve kaynakça
değiştir- ^ a b Αγ. Χρυσόστομος Σμύρνης 21 Temmuz 2011 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi Municipality of Triglia (Greek)
- ^ Hrisostomos, Yengen.blogspot.com, Erişim tarihi:27.01.2012
- ^ Son Cüret. Sia Kitap. s. 40. 4 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2024.
- ^ "İzmir Metropolitinin İrad Ettiği Nutuk yahut Hangi Tarih Yazımı Doğru? tsorian.blogspot.com sitesi (derkenar) 01.12.2010". 6 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2012.
- ^ İşgalde yapılan katliamı bizzat idare ettiği, sağa–sola koşarak "Türkleri öldürün" diye bağırdığı gibi daha ileri derecede iddialar da, TBMM’nin 15 Mayıs 1920 tarihinde, İzmir'in işgalinin yıldönümü dolayısıyla yapılan toplantıda olaya şahit olan milletvekilleri tarafından ifade edilmiştir.
- ^ "Stavros T. Stavridis, Remembering Chrysostomos: A Modern Day Martyr (İngilizce), Hellenic Communication Service web sitesi, Erişim tarihi:26.01.2012". 16 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2012.