Vikipedi

Celâl Şengör

Türk yer bilimci, akademisyen ve yazar
Başlığın diğer anlamları için Celal (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Ali Mehmet Celâl Şengör[2] (d. 24 Mart 1955, İstanbul), Türk yer bilimci, akademisyen ve yazardır.[3] Yapısal yer bilimi ve tektonik dallarındaki çalışmaları ile tanınır. Şerit kıtaların dağ kuşaklarının yapısına etkisini ortaya koymuş ve Kimmer Kıtası adını verdiği bir şerit kıta keşfetmiştir.

Celâl Şengör
2021'de Celâl Şengör
DoğumAli Mehmet Celâl Şengör
24 Mart 1955 (69 yaşında)
İstanbul, Türkiye
MilliyetTürk
Vatandaşlık Türkiye
Eğitim
Evlilikler
Oya Maltepe (e. 1986)
[1]
Çocuk(lar)Hakkı Celalettin Asım Şengör (d. 20 Temmuz 1989)
ÖdüllerBigsby Madalyası (1999)
Gustav Steinmann Madalyası (2010)
Arthur Holmes Madalyası (2018)
Collège de France Madalyası
Rammal Madalyası
Kariyeri
DalıJeoloji, coğrafya, Tarihî coğrafya
Çalıştığı kurumlarİstanbul Teknik Üniversitesi (Emekli)
Oxford Üniversitesi (Misafir Prof.)
Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü (Misafir Prof.)
Salzburg Üniversitesi (Misafir Prof.)
Collège de France (Misafir prof.)
Doktora
danışmanı		John Frederick Dewey

Şengör; ABD Ulusal Bilimler Akademisi, Amerikan Felsefe Topluluğu, Rus Bilimler Akademisi ve Sırp Bilimler ve Sanatlar Akademisi üyesidir.[4] Mehmet Fuad Köprülü'den sonra Rus Bilimler Akademisi'ne seçilmiş ikinci Türk profesördür.[5] 2010 yılında, Alman Jeoloji Derneği tarafından Gustav Steinmann Madalyası'na layık görülmüştür.[6] Fransa, Birleşik Krallık, Avusturya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde misafir öğretim üyesi olarak çalışmalarda bulunan Şengör, 1988 yılında Neuchâtel Üniversitesi Fen Fakültesi'nden şeref bilim doktoru ünvanına sahip oldu.[7][8] 1990 yılında Avrupa Akademisi'ne kabul edilen Şengör, aynı yıl Avusturya Jeoloji Servisi muhabir üyesi, 1991'de ise Avusturya Jeoloji Derneği şeref üyesi oldu. Yine 1991'de Kültür Bakanlığı'nın Bilgi Çağı Ödülü'nü kazandı.[7] 1992'de İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Genel Jeoloji Ana Bilim dalında profesörlüğe yükseldi. Şengör, 2022 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi'nden emekliye ayrıldı.

Hayatı

değiştir

Celâl Şengör, 24 Mart 1955 tarihinde Rumeli göçmeni bir ailenin çocuğu olarak İstanbul'da doğdu. Babası Mehmet Asım Şengör, annesi Günseli Güler Şengör'dür. Ailesi; Kosova, Makedonya, Preveze ve Yanya'dan göçenlerin soyundan gelmektedir.[9]

Eğitimi

değiştir

Eğitimine Şişli Terakki Lisesinin ilkokulunda başladı,[10] ancak 5. sınıfta öğretmeni ile tartışması üzerine okuldan atıldı.[11] Daha sonra Bayezid İlkokuluna kaydedildi ve ilkokulu orada tamamladı.[12] İlkokuldan mezun olduktan sonra kimi özel okulların sınavlarına girse de hiçbirini kazanamadı ve Işık Lisesi Ortaokuluna girdi.[13] Ortaokulu Işık'ta bitirdikten sonra 1969'da Robert Kolej'in sınavlarını kazandı.[14] 1973'te mezun oldu.[11][15] Robert Kolej'i bitirdikten sonra öğrenimine devam etmek üzere ABD'ye gitti.

1973 yılında Houston Üniversitesinde lisans eğitimine başladı. 2 buçuk yıl sonra, 1976'da New York Eyalet Üniversitesi, Albany'ye yatay geçiş yaptı.[11][15][16] 1978'de bu üniversitenin jeoloji bölümünden mezun oldu.[17] Aynı üniversitede 1979 yılında "Geometry and Kinematics of Continental Deformation in Zones of Collision: Examples from Central Europe and Eastern Mediterranean" (Tr. Çarpışma Alanlarında Kıtasal Bozulmanın Geometri ve Kinematiği: Orta Avrupa ve Doğu Akdeniz'den Örnekler) teziyle yüksek lisans derecesi aldı.[18] 3 yıl sonra (1982) yine aynı kurumda "The geology of the Albula Pass area, eastern Switzerland in its Tethyan setting: Palaeo-Tethyan factor in Neo-Tethyan opening" adlı doktora teziyle doktora eğitimini tamamladı.[19]

Bilimsel kariyeri

değiştir

1981'de Türkiye'ye döndü ve İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi'nin Genel Jeoloji kürsüsünde asistan olarak görev yapmaya başladı.[9] Emekli olana kadar hiç ara vermeden hep İTÜ kadrosunda yer aldı.

1984 yılında Londra Jeoloji Topluluğu'nun Başkanlık Ödülü'nü, 1986'da TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü aldı. Aynı yıl İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Genel Jeoloji ana bilim dalında doçent oldu.

1988'de Neuchâtel Üniversitesi Fen Fakültesinden fahri bilim doktoru (Docteur ès sciences honoris causa) derecesi aldı. Academia Europaea'ya 1990 yılında kabul edildi ve derneğin ilk Türk üyesi oldu. Aynı yıl Avusturya Jeoloji Servisi muhabir üyesi, 1991 yılında ise Avusturya Jeoloji Derneği fahri üyesi oldu. Yine 1991 yılında Kültür Bakanlığının "bilgi çağı ödülü"nü kazandı.

1992 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Genel Jeoloji ana bilim dalında profesörlüğe terfi etti. 1993 yılında Türkiye Bilimler Akademisinin en genç kurucu üyesi oldu ve akademi konseyine seçildi. Aynı yıl TÜBİTAK Bilim Kurulu üyesi oldu. 1994 yılında Rusya Doğa Bilimleri Akademisi üyeliğine, Fransız ve Amerikan jeoloji dernekleri fahri üyeliğine seçildi. Ayrıca kendisine Fransız Fizik Derneği ve École Normale Supérieure Vakfı tarafından Rammal Madalyası verildi.

 
Şengör, Paris Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nde Tyrannosaurus rex'in kısa kollarını açıklarken; 2005.

Şengör 1997 yılında, Fransız Bilimler Akademisi tarafından yerbilimleri dalında büyük ödül (Lutaud Ödülü) ile ödüllendirildi. 1998 Mayıs ayı içerisinde Collège de France'ta misafir profesör olarak bir kürsü hakkı elde etti. Burada "19. yüzyılda tektoniğin gelişmesine Fransız jeologlarının katkısı" konulu bir ders verdi ve 28 Mayıs 1998'de Collège de France'ın madalyasını aldı.

1999'da Londra Jeoloji Topluluğu kendisini Bigsby Madalyası ile ödüllendirdi. 2000 yılının Nisan ayında Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilimler Akademisi yabancı üyeliğine seçildi. Bu akademiye üye olarak seçilen ilk Türk biliminsanı oldu.[20] Rusya Bilimler Akademisine Fuad Köprülü'den sonra seçilen ikinci Türk'tür. Ayrıca 2013 yılında Leopoldina Doğa Araştırıcıları Akademisi üyeliğine seçilmiştir.[21]

 
Celâl Şengör'ün Ekim 2020'de Gelecek Bilimde adlı YouTube kanalıyla yaptığı canlı yayından bir görüntü.

Şengör, yer biliminde özellikle yapısal yerbilim ve tektonik dallarındaki çalışmaları ile ün yapmıştır. Şerit kıtaların dağ kuşaklarının yapısına etkisini ortaya koymuş ve Kimmer Kıtası adını verdiği bir şerit kıta keşfetmiştir. Orta Asya'nın yerbilimsel yapısını ortaya çıkarmış, kıta-kıta çarpışmasının ön ülkeleri nasıl etkilediği konusunu çözmüştür. Yücel Yılmaz ile birlikte, levha tektoniği içinde Türkiye'nin yerini değerlendiren ve gönderme klasiği hâline gelen bir makale yazmıştır. Yerbilimi ve tektonik konularında 6 kitap, 175 bilimsel makale, 137 tebliğ özeti, pek çok popüler bilim makalesi, tarih ve felsefe ile ilgili de iki kitap ve 300'e yakın deneme yazısı yayımlamıştır. ABD, Rusya, Avrupa ve Almanya'nın bilimler akademisine üye olan Şengör'ün yayımlanmış 1826 makalesi vardır ve bu makalelere 12658 gönderme yapılmıştır. Bunların 1997-1998 yılları arasında Cumhuriyet Bilim Teknik dergisindeki "Zümrütten Akisler" köşesinde çıkmış olanları Yapı Kredi Yayınları tarafından 1999'da "Zümrütnâme" başlığı altında kitaplaştırılmıştır.

Fransa, Birleşik Krallık, Avusturya ve Amerika Birleşik Devletleri'nde misafir öğretim üyesi olarak çalışmalarda bulunan Şengör, Collège de France dışında Birleşik Krallık'ta Oxford (Royal Society Araştırıcı bursuyla), ABD'de Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü (Moore Distinguished Scholar olarak) ve Avusturya'da Salzburg Lodron-Paris Üniversitesinde misafir profesörlük yapmıştır. Şengör ayrıca pek çok uluslararası dergide editör, yardımcı editör ve yayın kurulu üyeliği yapmıştır ve yapmaktadır.

Celâl Şengör, 23 Mart 2022 tarihinde İstanbul Teknik Üniversitesi'nde son dersini vererek 24 Mart 2022 tarihinde emekliye ayrılmıştır.[22]

Celal Şengör, ileri düzeyde İngilizce, Fransızca ve Almanca bildiğini söylemekle birlikte; Felemenkçe, İtalyanca, Portekizce, İspanyolca ve Osmanlı Türkçesini okuyabildiğini de söylemiştir.

Şengör'ün yer biliminde yaptığı çalışmalar

değiştir

Şengör yer biliminde özellikle yapısal yerbilim ve tektonik dallarındaki çalışmaları ile ün yapmıştır. Bu konuda 17 kitap, 395 bilimsel makale,[23] 217 tebliğ özeti, 74 popüler bilim makalesi; tarih ve felsefe ile ilgili popüler 13 kitap ve 500'ü geçen deneme yazısı yayımlamıştır. ResearchGate verilerine göre makaleleri 37,863 kez alıntılanmıştır.[23] Bunların 1997-1998 yılları arasında Cumhuriyet Bilim Teknik dergisindeki “Zümrütten Akisler” köşesinde çıkmış olanları Yapı Kredi Kültür Sanat Yayınları tarafından 1999'da Zümrütnâme başlığı altında kitaplaştırılmıştır. 2003 yılında ise ikinci deneme kitabı Zümrüt Ayna başlığıyla yayımlanmıştır. Yaşam öyküsü 2010 yılında Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Nehir Söyleşi serisinde Bir Bilim Adamının Serüveni başlığı altında yayımlanmıştır. Şengör ayrıca pek çok uluslararası dergide editör, yardımcı editör ve yayın kurulu üyeliği yapmıştır ve yapmaktadır.

Şengör, 1980 yılında yaklaşık 250-150 milyon yıl öncesi aralarında bir kara parçası keşfetmiş ve bu kara parçasına Kimmer Kıtası adını vermiştir. Bu kıta Avrasya Superterran'ına bağlı olup Alp ile eski Kimmerid dağlarını süper-orojenez ile birleştirip Şengör'ün Tetisid süper orojenez sistemi adını verdiği ve Neo-Tetis ile Paleo-Tetis'i ayıran 150 milyon yıl önce de Paleo-Tetis'i kapatan bir kıta olarak tanımlamıştır.[24]

Özel hayatı

değiştir

Ailesi

değiştir

Şengör, 1986 yılında Oya Maltepe ile evlenmiştir.[1] Tek çocuğu olan oğlu Hakkı Celâlettin Asım Şengör 1989 yılında dünyaya gelmiştir.[25]

Jeoloji merakı

değiştir

Jeolojiye olan merakının nasıl başladığı, "Bir Bilim Adamının Serüveni" adlı kitapta, Şengör'ün "Ben jeolojiyi küçük yaştan yani Jules Verne’in Arzın Merkezine Seyahat kitabını okuduğum günden itibaren sevmeye başladım. Hemen arkasından Denizler Altında Yirmi Bin Fersah’ı okudum. Onu da okuduktan sonra kendi kendime, ‘Adam olmak demek, Jules Verne’in tarif ettiği gibi olmak demektir’ diye düşündüm. Bana jeolojiyi Jules Verne sevdirdi..." şeklindeki ifadeleriyle anlatılmıştır.[26] Bir röportajında kendisine ait kütüphanesinde 30.000'in üzerinde kitabı olduğunu söylemiştir.[27]

Sağlık durumu

değiştir

Celâl Şengör'e hafif Asperger Sendromu teşhisi konulmuştur ve bunu şu sözlerle anlatmaktadır: "Ben de hafif Asperger ile teşhis edilmiş bir insanım. Ve bu özelliğime şükran borçluyum. Otistik olmasaydım bilimde elde ettiğim başarıları elde edemezdim."[28]

Politik düşüncesi

değiştir

Celâl Şengör, verdiği bir söyleşide Kemalist olduğunu belirtmiştir: "Benim siyasi görüşüm tamamen Kemalizm'dir. Hem de en koyu hâliyle! Çünkü Kemalizm eşittir; akılizm demektir." Şengör'e göre, "Kemalizm; tenkittir, doğruyu aramaktır, bilimsel düşüncedir. Kemalizm ne sağdır, ne soldur; fakat aklın, bilimin, doğa ile insanın doğrudan temasının yoludur; Kemalist Türkiye belki de insanlık tarihinin ilk gerçek bilimsel yöntemle yaratılmış toplumudur. Atatürk, ‘Benim manevi mirasım ilimdir ve akıldır!’ diyor. Anlamalıyız ki Kemalizm'in kitabı ve defteri yok. Bu da demek oluyor ki takip edeceğin kuralları da yok. Kemalizm'in bir tek kuralı var: o da Aklını kullan!" Ayrıca, bir Kemalist olmasına karşın bir monarşist de olan Şengör'e göre monarşi yargı bağımsızlığını tamamıyla sağlaması nedeniyle ideal yönetimdir.[29]

Dinî inancı

değiştir

Şengör, katıldığı programlarda birçok kez ateist olduğunu belirtmiştir.[30]

Etnik kökeni

değiştir

Şengör, katıldığı Tarih Notları adlı programda kökenini şu şekilde açıklamıştır: "Babaanneme bakıyorum; mavi göz, sapsarı saç, şahane bir endam; Sırp kızı. Gayet açık. Dedeme bakıyorum; tipik bir Arnavut, Sırp karışımı var belli. Anneanneme bakıyorum, tipik bir Helen. Hepsi de Türk. Pasaportlarında Türk yazıyor. (...) Bugün ben kendimi Türk milliyetçisi olarak tanımlarım. (...) Benim damarlarımda bir damla Türk kanı yok, ağabey. (...) Atatürk'ün milliyetçiliği, kardeşim. (...) Biz göçmen miyiz? Ya, biz burayı kuranlarız be! Biz olmasak Türkiye Cumhuriyeti olmayacaktı belki. Sevr'e hapsolmuş oturuyor olacaktık, değil mi? Ben burayı savunmak istiyorum. Çünkü biz vatan kaybetmiş insanların çocuklarıyız."[31]

Üye olduğu yerler

değiştir

Çalıştığı üniversiteler

değiştir

Eserleri

değiştir
  • "Zümrütname" (Yapı Kredi Yayınları, 1999)
  • "Hasan Ali Yücel ve Türk Aydınlanması" (TÜBİTAK Yayınları, 2001)
  • "Zümrüt Ayna: Bilimsel Düşünce Üzerine Denemeler" (Yapı Kredi Yayınları, 2003)
  • "Yaşamın evrimi fikrinin Darwin döneminin sonuna kadarki kısa tarihi" (İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları, 2004)
  • "99 Sayfada İstanbul Depremi" (İş Bankası Kültür Yayınları, 2006)
  • "Bilgiyle Sohbet - Popüler Bilim Yazıları" (İş Bankası Kültür Yayınları, 2014)
  • "Dahi Diktatör" (Ka Kitap, 2014)
  • "Aptalı Tanımak" (Ka Kitap, 2015)
  • "Newton Neden Türk Değildi?" (Ka Kitap, 2015)
  • "Bir Toplum Nasıl İntihar Eder?" (Ka Kitap, 2016)
  • "Cehennemdeki Üniversiteliler" (Ka Kitap, 2016)
  • "Bilimin Büyüsü" (İnkılap Kitabevi, 2019)
  • "İstanbul Depremi" (İş Bankası Kültür Yayınları, 2006)
  • "Dikkate Değer Mevzular" (İnkılap Kitabevi, 2023)
  • "Cehaletten Kurtulma Sanatı - Ne Nedir?" (Masa Kitap, 2024)
  • "Cehaletten Kurtulma Sanatı - Kim Kimdir?" (Masa Kitap, 2024)

Hakkında

değiştir
  • "Bir Bilim Adamının Serüveni - Celal Şengör Kitabı" (Söyleşi: Sefa Kaplan) (İş Bankası Kültür Yayınları, 2010)
  • "Senin Cahilliğin Benim Yaşamımı Etkiliyor" (Söyleşi: Damla Karakuş) (Masa Yayınları, 2023)

Katkıda bulundukları

değiştir
  • "Pîrî Reis 1513 Dünya Haritası" (Boyut Yayıncılık, 2013)[38]

Ödülleri

değiştir

Yurt dışında birçok üniversitede bulunmuş olan Prof. Şengör, birçok uluslararası ödülün de sahibidir. Ayrıca, TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazanan en genç bilim insanıdır.[39] Ödüllerinin bazıları:

  • Londra Jeoloji Topluluğu, Başkanlık Ödülü (1984)
  • TÜBİTAK, Bilim Ödülü (1986)
  • Neuchâtel Üniversitesi Fen Fakültesi, Şeref Bilim Doktoru (Docteur ès sciences honoris causa) (1988)
  • Kültür Bakanlığı, Bilgi Çağı Ödülü (1991)
  • Fransız Fizik Cemiyeti ve École Normale Supérieure Vakfı, Rammal Madalyası (1994)
  • Collège de France Madalyası (1998)
  • Londra Jeoloji Topluluğu, Bigsby Madalyası (1999)[40]
  • Gustav Steinmann Madalyası (2010)[41]
  • Arthur Holmes Madalyonu[42][43]
  • Mary C. Rabbitt Jeoloji Tarihi ve Felsefesi Ödülü[44]
  • Eduard-Suess Madalyası (2020)[45]

Tartışmalar

değiştir

Öğrenciye cinsel taciz iddiası

değiştir

2021 yılında katıldığı bir çevrimiçi etkinlikte bir kadın öğrencisine cinsel taciz uyguladığını belirtti.[46] İstanbul Teknik Üniversitesi, Celal Şengör hakkında soruşturma başlattı.[47] Şengör, yaptığını cinsel taciz olarak görmediğini ve durumda hiçbir anormallik olmadığını ifade etmiştir. Karşıyaka Belediyesi'nin Cumhuriyetin 100. yılı için düzenlediği etkinliğe davet edilmesi üzerine etkinlikte protesto edilmiştir.[48][49]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "'Evet' yanıtı için tam 1 yıl bekledi" . Milliyet. 14 Şubat 2004. s. 21. 20 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021. 
  2. ^ "Celâl Şengör was elected a member of the U.S. National Academy of Sciences in 2000." 2 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2016. 
  3. ^ "İTÜ Genel Jeoloji Öğretim Elemanları - Faculty of General Geology Division, Celal Sengor, Naci Gorur, Aral Okay, Okan Tuysuz, Namik Cagatay, Nilgun Okay, Serdar Akyuz, Ercan Ozcan, Ziyadin Cakir, Boris Natalin". web.itu.edu.tr. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 
  4. ^ "Dzelal Sengor". www.sanu.ac.rs. 30 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 
  5. ^ "Prof. Şengör, Rus Bilimler Akademisi'ne seçildi". Hürriyet. 22 Haziran 2006. 29 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 
  6. ^ "Prof. Dr. A. M. Celal Şengör, Gustav Steinmann Madalyası'na Layık Görüldü | Türkiye Bilimler Akademisi". tuba.gov.tr. 21 Ekim 2010. 7 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 
  7. ^ a b "Celal Şengör Kimdir? Celal Şengör Hayatı ve Eserleri". İnkılap Kitabevi. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 
  8. ^ "Prof. Dr. Celal Şengör'ün tam metin savunması". Herkese Bilim Teknoloji. 8 Eylül 2022. 8 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2023. 
  9. ^ a b Fatih Altaylı (22 Ağustos 2023). "Acun'un bahis sitesi mi var!". fatihaltayli.com.tr. 22 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2023. 
  10. ^ Kaplan 2010, s. 14.
  11. ^ a b c Valansi, Karel (20 Kasım 2019). "'Atatürk akılcılığına sıkı sıkı sarılalım'". Şalom. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021. 
  12. ^ Şengör, Celal (29 Ocak 2018). "Babamın ardından: Bir bilim adamı babası nasıl olunur?". Habertürk. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2021. 
  13. ^ Kaplan 2010, s. 20.
  14. ^ Kaplan 2010, ss. 27-28.
  15. ^ a b Kaplan 2010, s. 593.
  16. ^ Kaplan 2010, s. 71.
  17. ^ "Bilim Akademisi'ne Türk üye" . Milliyet. 16 Aralık 1990. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021. 
  18. ^ Şengör, Ali Mehmet Celal (1979). Geometry and Kinematics of Continental Deformation in Zones of Collision: Examples from Central Europe and Eastern Mediterranean (PDF) (Yüksek lisans) (İngilizce). New York Eyalet Üniversitesi, Albany. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021. 
  19. ^ Şengör, Ali Mehmet Celal (1982). The geology of the Albula Pass area, eastern Switzerland in its Tethyan setting: Palaeo-Tethyan factor in Neo-Tethyan opening (PDF) (Doktora) (İngilizce). New York Eyalet Üniversitesi, Albany. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021. 
  20. ^ Celâl Şengör 2000 yılında 2 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Altaylar üzerinde yaptığı çalışmalar nedeniyle ABD Ulusal Bilimler Akademisine üye seçildi.
  21. ^ "List of Members". Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina - Nationale Akademie der Wissenschaften. 2012. 7 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2017. 
  22. ^ "Prof. Dr. A. M. Celâl Şengör". itu.edu.tr. 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2020. 
  23. ^ a b "Ali Mehmet Celal Sengor". ResearchGate. 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2023. 
  24. ^ The Cimmeride Orogenic System and the Tectonics of Eurasia issue 195 (İngilizce). Geological Society of America. 1984. s. 9. Erişim tarihi: 16 Ocak 2022. 
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012. 
  26. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2012. 
  27. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2012. 
  28. ^ Hafif Bir Otistiğim. Imza: Celal Şengör 20 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Aylin Anne, Hürriyet, 18 Ekim 2014. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2017
  29. ^ "Celal Şengör: İdeal yönetim monarşidir, demokrasiye sempatim yok". Sputnik. 26 Kasım 2017. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  30. ^ "Celal Şengör Neden Ateist Olduğunu Açıklıyor - Celal Şengör Anlatıyor!". Evrim Ağacı. 27 Haziran 2020. 31 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  31. ^ "Damarlarımda bir damla Türk kanı yok ama ..." 27 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. OdaTV, 3 Kasım 2018. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 
  33. ^ "APS Member History". search.amphilsoc.org. 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2021. 
  34. ^ "Celal Şengör Sırp Bilimler Akademisi Üyesi Seçildi". 10 Ara 2018. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  35. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020. 
  36. ^ "Şengör, A M Celâl". [ölü/kırık bağlantı]
  37. ^ Altaylı, Fatih (28 Temmuz 2023). "Smokinli kuşlar gözden düşmüş". Fatih Altaylı. 22 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2023. 
  38. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2013. 
  39. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012. 
  40. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012. 
  41. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2012. 
  42. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2018. 
  43. ^ "- YouTube". www.youtube.com. 
  44. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 
  45. ^ "İTÜ Öğretim Üyesi Prof.Dr. Celal Şengör'e Eduard-Suess Madalyası". 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  46. ^ "Prof. Celal Şengör'ün bir öğrencisini taciz ettiği ortaya çıktı". YouTube T24. 16 Eylül 2021. 22 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  47. ^ "İTÜ, Prof. Dr. Celal Şengör hakkında 'taciz' soruşturması açtı". euronews. 20 Eylül 2021. 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024. 
  48. ^ Odatv (25 Ekim 2023). "Celal Şengör'e taciz protestosu". Odatv. 28 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024. 
  49. ^ Duvar, Gazete (25 Ekim 2023). "İzmir'de kadınlar Prof. Celal Şengör'ü protesto etti: 'Elini kolunu sallayarak dolaşamazsın'". https://www.gazeteduvar.com.tr/izmirde-kadinlar-prof-celal-sengoru-protesto-etti-elini-kolunu-sallayarak-dolasamazsin-haber-1644183. 25 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.  |çalışma= dış bağlantı (yardım)

Dış bağlantılar

değiştir
 
Vikisöz'de Celâl Şengör ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.
"https://tr.wiki.x.io/w/index.php?title=Celâl_Şengör&oldid=34205235" sayfasından alınmıştır