Bizans-Ceneviz Savaşı
Bizans-Ceneviz Savaşı veya Bizans-Cenova Savaşı, 1348-1349 yıllarında Bizans İmparatorluğu ve Ceneviz Cumhuriyeti arasında İstanbul Boğazı'ndan geçerken konan haraç üzerine yaşanan savaştır.[1] Bizanslılar gıda ve deniz ticareti için Galata'daki Cenevizli tüccarlara olan bağımlılıklarını kırmak ve kendi donanmalarını yeniden inşa etmek istiyorlardı. Fakat inşa ettikleri yeni donanma, Cenevizliler tarafından yok edilmiş ve bir barış antlaşması imzalanmıştır.
| Bizans-Ceneviz Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İznik-Latin savaşları | |||||||
 Bizans İmparatorluğu ve Bizans-Ceneviz Savaşı'ndan hemen sonraki sınırları. | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Bizans İmparatorluğu |
 Ceneviz | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 VI. İoannis |
 I. Giovanni | ||||||
Arka plan
değiştirCenevizliler, 1261'de imzalanan Nymphaeum Antlaşması'na göre Konstantinopolis'in bir kenar beldesi olan Galata kolonisini ellerinde tuttular. Bu antlaşma, bu iki güç arasında ticaret ilişkileri oluşturmuş ve Cenevizlilere Galata'da gümrük vergisi toplama gibi çeşitli ayrıcalıklar tanınmasına sebep olmuştur. Bizans İmparatorluğu hala 1341 yılındaki iç savaş yüzünden toparlanamamışken, bu ayrıcalıklar toparlanmayı zorlaştırmıştı. Konstantinopolis, gümrük vergilerinin sadece %13 ünü, yani yaklaşık 30,000 İperpiron alırken; geri kalan para Cenevizliler'e kalmaktaydı.[2]
İmparatorluk, Cenevizlilerin donanmasını alt edecek güçte değildi. Bizans donanması, III. Andronikos döneminde, iç savaş yüzünden tamamen yok edilmişti. Bizans'ın Mora Despotluğu dışındaki tek varlığı olan Trakya, hala Türk paralı askerlerinin yağmalarından toparlanmaktaydı. Bizans ticareti mahvolmuş ve İmparatorluk için Boğaz'dan gelen vergiler ve tarifeler dışında birkaç başka finansal rezerv kalmıştı.[3]
Savaş
değiştirİstanbul Boğazı üzerinde hakimiyeti almak için VI. İoannis 1348 yılında ticaret ve savaş gemilerinin savaşa hazırlanmasını emretmiştir. İç savaştan sonra bomboş bir hazineyle karşılaşan imparator, güçlü bir donanma oluşturmak için 50,000 iperprion borç almıştır. Tarifeler ve gümrük vergileri nihayet indirildiğinde, boğazdan gelen ticaret gemileri Galata'yı pas geçti ve gemilerini Haliç'ten Konstantinopolis'e yönlendirdi.
Galatalılar imparatorun savaşa hazırlandığını görerek Galata çevresine savunma amaçlı yapılar inşa etmiş, daha sonra Ceneviz donanması Konstantinopolis'e hücum etmiştir. Çıkan fırtına ve Bizans amirallerinin tecrübesizliği sonucu Bizans donanması 1349 yılının başında yok edilmiştir. Bunun üzerine Bizans ordusu Galata'yı abluka altına almıştır. Birkaç hafta sonra Ceneviz'den bir grup yetkili kişi gelmiş ve Ceneviz Cumhuriyeti ile Bizans İmparatorluğu arasında barış anlaşması yapmıştır.
Sözleşmeye göre Ceneviz 100.000 iperpirontazminat ödemiş, Galata dışında ele geçirdikleri toprakları geri vermiş, ayrıca bir daha Konstantinopolis'e saldırmayacaklarına söz vermişlerdir. Bunun karşılığında Bizans hiçbir kayba uğramamış, fakat gümrük anlaşması geçerliliğini sürdürmüştür.[1]
Sonrası
değiştirBizanslıların Cenevizlileri Galata'dan kovmadaki başarısızlığı, deniz güçlerini asla geri kazanamayacakları ve bundan böyle deniz yardımı için Ceneviz Cumhuriyeti'ne veya Venedik Cumhuriyeti'ne bağımlı olacakları anlamına geliyordu. 1350'den itibaren Bizanslılar, Cenevizliler ile savaş halinde olan Venedik Cumhuriyeti ile ittifak kurdular. Ancak Galata'nın Konstantinopolis'e rakip olması üzerine, Bizanslılar, Mayıs 1352'de anlaşmazlığı bir uzlaşma barışıyla çözmek zorunda kaldılar.
Kaynakça
değiştir- ^ a b Nicol, Donald M. (1996). The Reluctant Emperor: A Biography of John Cantacuzene, Byzantine Emperor and Monk, c. 1295–1383. Cambridge, England: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52201-4. 24 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ Duval, Ben (2019), Midway Through the Plunge: John Cantacuzenus and the Fall of Byzantium, Byzantine Emporia, LLC
- ^ Ostrogorsky. s. 526.