Baryum kromat
Baryum kromat, BaCrO4 formülüne sahip sarı renkli, kum gibi toz bir maddedir. Bilinen bir oksitleyici maddedir ve baryum iyonlarının bir sonucu olarak ısıtıldığında yeşil bir alev üretir.
| |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
Baryum(VI) tetraoksokromat | |
Diğer adlar Baryum kromat oksit, Kromik asit, (BaCrO4), baryum tuzu (1:1) | |
| Tanımlayıcılar | |
3D model (JSmol)
|
|
| ChemSpider | |
| ECHA InfoCard | 100.030.587 |
| EC Numarası |
|
PubChem CID
|
|
| RTECS numarası |
|
| UNII | |
| UN numarası | 1564 |
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
|
|
| |
| |
| Özellikler | |
| Molekül formülü | BaCrO4 |
| Molekül kütlesi | 253.37 g/mol |
| Görünüm | sarı toz |
| Yoğunluk | 4.498 g/cm3 |
| Erime noktası | 210°C bozunur |
| Çözünürlük (su içinde) | 0.2775 mg/100 mL (20 °C) |
| Çözünürlük | Kuvvetli asitlerde çözünür |
| Tehlikeler | |
| GHS etiketleme sistemi: | |
| Piktogramlar |     
|
| İşaret sözcüğü | Tehlike |
| Tehlike ifadeleri | H272, H301, H302, H317, H332, H350, H410 |
| Önlem ifadeleri | P201, P202, P210, P220, P221, P261, P264, P270, P271, P272, P273, P280, P281, P301+P310, P301+P312, P302+P352, P304+P312, P304+P340, P308+P313, P312, P321, P330, P333+P313, P363, P370+P378, P391, P405, P501 |
| NFPA 704 (yangın karosu) |
|
| Güvenlik bilgi formu (SDS) | External MSDS |
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
| |
| Bilgi kutusu kaynakları | |
Tarihçe
değiştirİlk doğal olarak oluşan baryum kromat Ürdün'de bulundu. Ana kayaçlar üzerinde askıda bulunan kahverengi kristallere Ürdün Haşimi Krallığı onuruna haşimi adı verilmiştir. Haşimi kristallerinin rengi açık sarımsı kahverengiden daha koyu yeşilimsi kahverengiye kadar değişir ve genellikle 1 mm'den daha az uzunluktadır.[1]
Haşimi kristalleri saf baryum kromattan oluşmayıp, küçük kükürt içeriklerini de bulundurur. Farklı kristaller, daha saf koyu kristallerden, Ba1.00(Cr0.93, S0.07)1.00O4, daha az saf açık renkli kristallere, Ba1.00(Cr0.64, S0.36)1.00O4 kadar bir dizi kükürt safsızlığı içerir.[1]
Haşimi, barit, BaSO4‘in aynı yapılı kromat benzeri olarak bulunmuştur.[1]
Hazırlama ve Reaksiyonları
değiştirBaryum hidroksit veya baryum klorürün potasyum kromat ile reaksiyona sokulmasıyla sentezlenebilir.
- Ba(OH)2 + K2CrO4 -> BaCrO4(v) + 2KOH
Alternatif olarak, baryum klorürün sodyum kromat ile etkileşimi ile oluşturulabilir. Çökelti daha sonra yıkanır, süzülür ve kurutulur.
Suda çok çözünmez. Ancak asitlerde çözünür:
- 2 BaCrO4 + 2 H+ → 2 Ba2+ + Cr2O72− + H2O
- Ksp = [Ba2+][CrO42−] = 2.1 × 10−10
Baryum(V) kromat oluşturmak için sodyum azotür katalizörlüğünde baryum kromat baryum hidroksit ile reaksiyona girebilir. Reaksiyon sonucunda oksijen ve su ortaya çıkar.
![{\displaystyle {\ce {\mathsf {{4BaCrO4}+2Ba(OH)2->[{\ce {NaN3}}]{2Ba3(CrO4)2}+O_{2}{\uparrow }+2H2O{\uparrow }}}}}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/47c8f8ae584328795603c8de90741efab79fb383)
Genel Kullanımı
değiştirBaryum kromatın birçok kapasitede yararlı olduğu bulunmuştur. Bileşik genellikle krom iyonları için bir taşıyıcı olarak kullanılır. Böyle bir durum, krom elektrokaplama banyolarında bir sülfat tutucu olarak baryum kromatın kullanılmasıdır.[2] Zaman içinde banyodaki krom konsantrasyonu, banyo artık çalışmayana kadar azalacaktır. Kromik asit konsantrasyonuna, baryum kromat ilave edilmesi banyo ömrünü uzatır.
Baryum kromat oksitleyici bir maddedir, bu da onu piroteknik bileşimlerde yanma hızı değiştirici olarak faydalı kılar. Gecikmeli fitiller gibi geciktirici bileşimlerde özellikle yararlıdır.[3]
Baryum kromat, çinko alaşımı elektrokaplama yüzeylerinde korozyon önleyici pigment olarak kullanılır.[4]
Baryum kromat, katı fumarik asit ile karıştırıldığında, organik kuru temizleme solventlerinden veya petrol yakıtlarından safsızlıkların ve artık nemin giderilmesinde kullanılabilir.[5]
Baryum kromat ayrıca alkan dehidrojenasyon işlemi için bir katalizörün bileşiminde de kullanılır.[6]
Baryum ayrıca boyaları renklendirmek için kullanılmıştır. Limon sarısı olarak bilinen pigment genellikle kurşun sülfat ile karıştırılmış baryum kromat içeriyordu.[7] Orta renklendirme gücü nedeniyle, limon sarısı yağlı boyada çok sık kullanılmamıştır.[8] Pierre-Auguste Renoir ve Claude Monet’in resim boyalarında limon sarısını kullandığı bilinmektedir.[9]
Araştırma
değiştir2004 yılında, tek kristalli ABO4 tipi nanoçubukların yapılması için bir yöntem bulundu. Bu yöntem, başlangıçta organik mikrotübüllerin sentezi için kullanılan modifiye edilmiş bir şablon sentez tekniğinden oluşuyordu. Nanopartiküllerin çeşitli boyutlardaki alümina membranlarının gözeneklerinde büyümesine izin verilir. Değişen gözenek boyutları, büyümenin kontrol edilmesini sağlar ve şekillerin tekrarlanabilir olmasına neden olur. Daha sonra alümina çözündürülür ve nanoparçacıklar geride kalır. Sentez oda sıcaklığında gerçekleştirilebilir, bu da koşullar üzerindeki maliyeti ve daralmaları büyük ölçüde azaltır.[10]
2010 yılında, kromun kanserojen etkilerini test etmek için dört hekzavalent krom bileşiği üzerinde bir çalışma yapılmıştır. Krom iyonları bronşiyal çatallanma bölgelerinde birikerek dokuya yerleşir ve tümörleri harekete geçirir. Standart olarak çinko kromat kullanılarak, baryum kromatın hem genotoksik hem de sitotoksik olduğu keşfedilmiştir. Sitotoksisitenin büyük olasılıkla genotoksisitenin bir sonucu olduğu belirlenmiştir. Ancak genotoksisitenin nedeni henüz bilinmemektedir.[11]
Güvenlik
değiştirBaryum kromat zehirlidir. Kromatlar, toz haline getirildiğinde ve solunduğunda kanserojendir.
Kaynakça
değiştir- ^ a b c Hauff, Phoebe L; Foord, Eugene E; Rosenblum, Sam; and Hakki, Walid. (1983) "Hashemite, Ba(Cr,S)O4, a new mineral from Jordan." American Mineralogist, 69, 1223-1225.
- ^ Jones, Allen R; Meng, John; Newboy, Kenneth R. (1993) Use of barium chromate as a sulfate scavenger in chromium electroplating baths" US Patent No. 5207890 A.
- ^ Espagnacq, Andre; Morand, Philippe. (1997) "Pyrotechnic composition for delay fuses" EP Patent No 0630876 B1.
- ^ Fountoulakis, Stavros G; Humayan, Arif; Lezzi, Robert A. (1985) "Electroplated product and method" EP Patent No. 0140564 A2.
- ^ Jackson, Herman R. (1993) "SOlid fumaric acid-solid barium chromate catalyst for removing impurities and residual moisture and method for its use" US Patent No. 5154726 A.
- ^ Ruettinger, Wolfgang; Jacubinas, Richard. (2013) "Chromia Alumina Catalysts for Alkane Dehydrogenation" US Patent No. 20130072739 A1.
- ^ Douma, M. curator. (2008) Pigments through the Ages. Institute for Dynamic Educational Development. http://www.webexhibits.org/pigments/ 30 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Kühn, H. and Curran, M., Strontium, Barium and Calcium Chromates, in Artists’ Pigments. A Handbook of Their History and Characteristics, Vol. 1: Feller, R.L. (Ed.) Oxford University Press 1986, p. 205 – 207.
- ^ Lemon yellow 21 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ColourLex
- ^ Mao, Yuanbing; Wong, Stanislaus S. (2004) "General, Room-Temperature Method for the Synthesis and well as Arrays of Single-Crystalline ABO4− Type Nanorods." J. Am. Chem. Soc. 126(46), 15245-15252.
- ^ Wise, Sandra S; Holmes, Amie L; Qin,Qin; Xie, Hong; Kafsifis, Spiros P; Thompson, W Douglas; Wise, John Pierce Sr. (2010) "Comparative Genotoxicity and Cytotoxicity of Four Haxevalent Chromium Compounds in Human Bronchial Cells." Chem. Res. Toxicol. 23, 365-372.
Daha fazla bilgi için
değiştir- Kühn, H. and Curran, M., Strontium, Barium and Calcium Chromates, in Artists’ Pigments. A Handbook of Their History and Characteristics, Vol. 1: Feller, R.L. (Ed.) Oxford University Press 1986, p. 205 – 207.
- Limon sarısı21 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.