Balıklı, Uzundere

Balıklı, Erzurum ilinin Uzundere ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

Balıklı
Harita
Mahallenin haritadaki yeri
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum'un Türkiye'deki konumu
Erzurum üzerinde Balıklı
Balıklı
Balıklı
Balıklı'nın Erzurum 'daki konumu
Koordinatlar: 40°39′00″N 41°37′59″E / 40.65°K 41.633°D / 40.65; 41.633
Ülke Türkiye
İlErzurum
İlçeUzundere
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • YöneticiMuhtar[1]
İhtiyar heyeti[1]
Yüzölçümü
 • Toplam33,27 km²
Rakım1020 m
Nüfus
 (2022)[2][3]
609
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0442
İl plaka kodu25
Posta kodu25440

Tarihçe

değiştir

Tortum Gölü kıyısında yer alan Balıklı Mahallesi'nin eski adı Zihek'tir. Nitekim Gürcüce kaynaklarda Ziheki (ზიხექი), Türkçe kaynaklarda Zihik (ذیخیك)olarak geçer.[6][7]

Zihek köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ın bir parçası olan Tao bölgesinde yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirdi. 1574 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterine göre köy, Oltu sancağının Haho (Hahuli) nayihesine bağlıydı. Köyün nüfusu 218 haneden oluşuyordu. Bu hane içinde 211 hane Hristiyan, 7 hane Müslüman olarak kaydedilmişti. Bu nüfus Zihek köyünün hayli büyük bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitinde köyde 48 hanede 160 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Zihek köyünün nüfusunun yaklaşık 320 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[8]

Zihek, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Zihik" adıyla Erzurum vilayetinin Tortum kazasına bağlı Azort nahiyesinde yer alıyordu.[7] 1935 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahip olan köyün nüfusu 350 kişiden oluşuyordu.[9] Zihek veya Zihik Türkçe olmadığı için köyün adı 1950'lerin ilk yarısında Balıklı olarak değiştirildi. Nitekim köyü adı 1955 genel nüfus sayımında "Balıklı (Zihik)" biçimde yazılmıştır.[10] 1965 genel nüfus sayımında Balıklı köyünün nüfusu 567 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 129 kişi okuma yazma biliyordu. Bu tarihte köy Tortum kazasının Uzundere bucağına bağlıydı.[11] Uzundere 1987 yılında ilçe olunca, Balıklı da bu ilçenin merkez nahiyesinin köyü haline geldi.

Daha önceleri Erzurum ili Tortum ilçesine bağlı olan köy, 1987 yılında, yeni kurulan Erzurum ili Uzundere ilçesine bağlanmıştır.[12] 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum'da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Uzundere Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[13]

Balıklı köyünde iki adet kilise bulunmaktadır. Aşağı mahalledeki tek nefli kilise, çatı örtüsü dışında, nerdeyse tamamen ayakta kalmıştır. Değirmentepe mahallesindeki kilise ise, büyük ölçüde yıkılmış ve geriye kuzey duvarı ile doğu ve batı duvarlarının birer parçası kalmıştır.[14]

Coğrafya

değiştir

Mahalle, Erzurum il merkezine 105 km, Uzundere ilçe merkezine 19 km uzaklıktadır.</ref>[15] Mahalle, Uzundere'nin kuzeydoğusunda olup, D.950 numaralı Artvin-Erzurum (Yusufeli-Uzundere) devlet yolu ve Tortum Gölü kenarındadır.[16] .

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2022 609[2]
2021 632[2]
2020 611[2]
2019 635[2]
2018 622[2]
2017 566[2]
2016 533[2]
2015 542[2]
2014 491[2]
2013 538[2]
2012 536[3]
2011 513[3]
2010 500[3]
2009 500[3]
2008 517[3]
2007 533[3]
2000 503[3]
1990 668[17]
1985 739[18]
1965 567[19]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024. Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Uzundere Balıklı Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  3. ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Balıklı alan". Balıklı alan. 1 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  5. ^ "Balikli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  6. ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 94. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  7. ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 235.
  8. ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 94, 96. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
  9. ^ 1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 404.
  10. ^ 1955 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1961, s. 213.
  11. ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 264.
  12. ^ "3392 sayılı Kanun". Resmî Gazete. 19 Haziran 1987. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  13. ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022. 
  14. ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 110-111 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
  15. ^ "Balıklı Mahallesi". YerelNet.org.tr. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  16. ^ "Balıklı to D 950". Balıklı to D 950. Erişim tarihi: 1 Ocak 2024. 
  17. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020. 
  18. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  19. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 

Dış bağlantılar

değiştir