Bahamalar
Bahamalar, resmi adıyla Bahama Milletler Topluluğu, Atlas Okyanusu'nda yer alan ve coğrafî açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen Batı Hint Adaları'nın kuzeydoğu sınırını oluşturan bir takımada ülkesi. Bahamalar, Turks ve Caicos Adaları ile birlikte Lucayan Adaları'nı oluşturmaktadır.
Bahamalar Commonwealth of The Bahamas Bahama Milletler Topluluğu | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
Slogan "İleri, Yukarı, İleriye, Birlikte" | |||||||
.svg) | |||||||
| Başkent ve en büyük şehir | Nassau 25°4′K 77°20′B / 25.067°K 77.333°B | ||||||
| Resmî dil(ler) | İngilizce | ||||||
| Etnik gruplar |
| ||||||
| Demonim | Bahamalı | ||||||
| Hükûmet | Üniter parlamenter anayasal monarşi | ||||||
| |||||||
| Bağımsızlık | |||||||
| |||||||
| Yüzölçümü | |||||||
• Toplam | 13878 km2 (160.) | ||||||
• Su (%) | 28 | ||||||
| Nüfus | |||||||
• 2018 tahminî | 385.637 (177..) | ||||||
• 2010 sayımı | 351.461 | ||||||
• Yoğunluk | 25,21/km2 (181.) | ||||||
| GSYİH (SAGP) | 2023 tahminî | ||||||
• Toplam | 17.479 milyar $[2] (148.) | ||||||
• Kişi başına | 43,913 $ [2] (38..) | ||||||
| GSYİH (nominal) | 2023 tahminî | ||||||
• Toplam | 14.114 milyar $[2] (136.) | ||||||
• Kişi başına | 35,458 $[2] (27.) | ||||||
| İGE (2019) |  0.814[3]çok yüksek · 58. | ||||||
| Para birimi | Bahama doları (BSD) | ||||||
| Zaman dilimi | UTC−5 (EST) | ||||||
• Yaz (YSU) | UTC−4 (EDT) | ||||||
| Trafik akışı | sol | ||||||
| Telefon kodu | +1-242 | ||||||
| İnternet alan adı | .bs | ||||||
Kuzey Amerika'da bulunan ülkelerden biridir. Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletinin güneydoğu kıyısı açıklarında Küba ve Hispanyola'nın (Haiti ve Dominik Cumhuriyeti) kuzeyinde yer alır. 700 kadar ada ile sayıları 2400'e ulaşan kaya oluşumunu kapsar. Bahamalar'ın toplam yüzölçümü 13.878 km², nüfusu ise 2018 verilerine göre 385.637'dir. Başkenti, New Providence adasında bulunan Nassau'dur. Diğer önemli adaları ise Andros, Büyük Bahama ve Eleuthera'dır.
Etimoloji
değiştirBahamalar'a ilk gelen İspanyol kaşifler adaların etrafında yer alan nehirleri Baja Mar (Türkçe: Sığ deniz) olarak adlandırmışlardır. İlerleyen süreçte bu tanımlama ada ülkesinin tamamı için kullanılmaya başlanmıştır.[4]
Tarihçe
değiştir.jpg)
Bahamalar'ın ilk sakinleri Kristof Kolomb'un Lucayan adını verdiği Aravak yerlileriydi. Bunların kökeni Güney Amerika'dan gelen ve Karayipler tarafından kuzeye Antil denizine sürülen Aravaklara dayanmaktadır. Komşu Karayipler'in tersine genellikle barışçı olan Aravaklar daha çok balıkçılık ve tarımla uğraşırdı.
1492'de Yeni Dünya'ya varan Kristof Kolomb'un ilk olarak Bahamalar'da yerlilerce Guanahani olarak adlandırılan adaya ayak bastığı düşünülmektedir. İspanyollar Bahamalar'a yerleşmek için bir girişimde bulunmadılar ama düzenledikleri baskınlarla barışçı Aravakları toplayıp Hispanyola madenlerinde çalıştırdılar. Bu köle avları sonucu adaların nüfusu azaldı. 100 yıl kadar sonra İngiliz göçmenler buraya geldiğinde adalarda hiçbir insan yaşamıyordu.
1629'da İngiliz Kralı I. Charles Bahamalar'ı bakanlardan birine bağış olarak verdi. Bahamalar 1770'te Albermarle dükünün de aralarında yer aldığı Güney Karolina kolonisi sahiplerine yeni bir mülk kolonisi olarak verildi. Korsanlık başlıca geçim kaynağı ve yaşam biçimi haline geldi. Bahamalar 1917'de yeniden tahta bağlandıktan sonra korsanlığa son vermek için ciddi çabalar gösterildi. İlk krallık valisi olan Woodes Rogers büyük ölçüde kendi servetini harcayarak korsanlığı önlemeyi başardı. 1776'da birkaç gün Amerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri'nin, 1782-83 arasında da İspanya'nın elinde kalan adalar, Versailles Antlaşması'yla (1783) yeniden İngiltere'ye verildi.
Mayıs 1963'te Londra'da toplanan bir konferansta adalar için yeni bir anayasa hazırlandı. 1967 genel seçimlerinde Lynden Pindling liderliğinde iktidara gelen İlerici Liberal Parti, ırk ayrımına son verilmesi ve tam bağımsızlık için çalışarak ekonomide yabancıların yerini Bahamalıların almasını sağladı. Bahamalar, 1973 yılında bağımsızlığını kazandı. 1983'te ise Karayipler Topluluğu ve Ortak Pazarı'na (CARICOM) üye oldu.
Doğal yapı
değiştirBahamalar güney ve batısındaki karalardan derin kanallara ayrılan bir denizaltı yükseltisinin su üstüne çıkmış uzantılarından oluşur. Çoğu, dar ve uzun olan adaların Atlas Okyanusu'na bakan kuzeydoğu yamaçlarında kıyıya vuran dalgaların ve alize rüzgarlarının taşıdığı kumlardan oluşmuş tepecikler uzanır. Bahamalar'ın en yüksek noktası Cat Adası'ndaki Alvernia dağıdır. Adaların etrafı mercan kayalıklarıyla çevrilidir. Bahamalar'da hiç akarsu yoktur.[kaynak belirtilmeli]
İklim
değiştirBahamalar'ın iki mevsimli yumuşak astropik iklimi büyük ölçüde Körfez Akıntısı ile Atlas Okyanusu'nun meltemlerinin etkisi altındadır. Ortalama sıcaklık kış aylarında 21 derece, yaz aylarında 27 derecedir. Güneşli iklim, domates, muz, ananas, mango, guava, guanabana ve greyfurt gibi meyvelerin yetiştirilmesine elvermektedir.
Nüfus
değiştirBahamalar'da Avrupalılar ile köle ticareti yoluyla adalara getirilen Afrikalıların karışımından oluşan bir halk yaşar. Yalnızca 22 kadar ada ve köyde yerleşim vardır. Nüfusun %55,1'i kentlerde, %44,9'u kıyılarda yaşar. Bahamalar'da nüfusun beşte ikisi 10 yaşın altındadır. Ülkenin resmi dili İngilizcedir.
Ekonomi
değiştir
Bahamalar, büyük ölçüde turizm ve uluslararası finans hizmetlere dayanan bir pazar ekonomisine sahiptir.
Gayri safi yurt içi hasıla
değiştir2023 yılı verilerine göre Bahamalar'ın satın alma gücü paritesine göre gayri safi yurt içi hasılası 17.4 milyar dolar, nominal gayri safi yurt içi hasılası ise 14.1 milyar dolardır.
Bahamalar'ın gayri safi yurt içi hasılasının, yaklaşık %50'sini turizm, %22'sini vergiler, %15'ini bankacılık ve offshore finansal hizmetler, %5'ini ise tarım oluşturmaktadır.
İhracat
değiştir
Bahamalar'ın gerçekleştirdiği ihracatın[5] %37'si rafine petrol ve tuz gibi mineral ürünlerinden, %26'sı kargo gemisi, yolcu gemisi, araba ve bot gibi ulaşım araçlarından, %12'si alüminyum, demir, çelik, bakır ve nikel gibi metallerden, %8'i kabuklu, yumuşakça ve balık gibi deniz ürünlerinden, %8'i stiren polimerleri ve ham plastik kaplamalardan, %2'si ise kimyasal ürünlerden oluşmaktadır.
ABD'ye 267 milyon dolar, Almanya'ya 160 milyon dolar, Singapur'a 138 milyon dolar, Polonya'ya 136 milyon dolar ve Tayland'a 95 milyon dolar yıllık ihracat gerçekleştiren Bahamalar'ın toplam ihracatı, 1 milyar doların üzerindedir.
İthalat
değiştir
Bahamalar'ın gerçekleştirdiği ithalatın %39'u rafine petrol, ham petrol ve petrol gazı gibi mineral ürünlerinden, %29'u yolcu gemisi, kargo gemisi, uçak, helikopter ve araba gibi ulaşım araçlarından, %8'i mekanik ve elektronik aletlerden, %3'ü demir, çelik ve alüminyum gibi metallerden, %3'ü kimyasal ürünlerden, %3'ü içecek, tahıl, meyve ve sebze gibi gıda ürünlerinden, %2'si ise et, sakatat ve balık gibi hayvansal ürünlerden oluşmaktadır.
ABD'den 2.6 milyar dolar, Güney Kore'den 875 milyon dolar, Almanya'dan 629 milyon dolar, Çin'den 474 milyon dolar ve Rusya'dan 394 milyon dolar yıllık ithalat gerçekleştiren Bahamalar'ın toplam ithalatı, 7 milyar doların üzerindedir.
Bahamalar, gıda ihtiyaçlarının %80'ini ithalatla karşılamakta, bu ithalatın çoğunluğunu da ABD'den gerçekleştirmektedir.
Vergiler
değiştirBahamalar, diğer ülkelere göre daha düşük vergilendirme oranlarına sahip olması nedeniyle vergi cenneti olarak tanımlanmaktadır. Gelir vergisi, kurumlar vergisi, sermaye kazancı vergisi ve servet vergisi gibi birçok vergi, ülke sınırları içerisinde alınmamaktadır.
Madencilik
değiştirMadencilik, tuz ve çimento üretimine dayanmaktadır. Bahamalar'ın en önemli sanayi merkezi olan Büyük Bahama'daki Freeport'ta büyük bir çimento fabrikası vardır.
Kültür
değiştir
Yerel halkın özelliklerini yansıtan Bahama kültürü, komşu adalardan gelme bazı etkiler de taşır. Çeşitli geleneksel toplu eğlencelerin en önemlisi Noel'i izleyen günde ve yılbaşında düzenlenen Jankanoo geçit törenidir. Törene katılanlar özel olarak kendilerine ayrılan ana caddede süslü giysiler içinde inek çanları ve davullar çalarak yürür ve Afrika kökenli goombay ritmi eşliğinde dans ederler. Nassau'da amatör koro tiyatro ve dans toplulukları yerel özellikler taşıyan gösteriler sunarlar. Bahamalılar son yıllarda resim ve edebiyat alanında çeşitli eserler vermişlerdir.
Kaynakça
değiştir- ^ a b "1973: Bahamas' sun sets on British Empire". BBC News. 9 Temmuz 1973. 1 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2009.
- ^ a b c d "World Economic Outlook Database, April 2019". IMF.org. International Monetary Fund. 20 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2019.
- ^ "Human Development Report 2019" (İngilizce). United Nations Development Programme. 10 Aralık 2019. 9 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2019.
- ^ Allsopp, Jeannette. Dictionary of Caribbean English Usage, Sayfa 70. University of the West Indies Press, 2003
- ^ "Exports, Imports, and Trade Partners of Bahamas". Bahamas (BHS) Exports, Imports, and Trade Partners | OEC. The Observatory of Economic Complexity. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2023.
Dış bağlantılar
değiştir- Bahamalar'ın tanıtıldığı bir site4 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)