Ayşe Sultan veya Ayşe Osmanoğlu (1 Kasım 1887, İstanbul - 10 Ağustos 1960, İstanbul),[1] Osmanlı Sultanı II. Abdülhamit'in kızıdır. 1960'ta Babam Sultan Abdülhamid adıyla yayımladığı hatıralarıyla ün kazanmıştır. Ubıh olan annesi Dördüncü Kadınefendi Müşfika Kadınefendi'dir.

Hamide Ayşe Sultan
Ayşe Sultan ve eşi
Doğum1 Kasım 1887(1887-11-01)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm10 Ağustos 1960 (72 yaşında)
İstanbul, Türkiye
DefinYahya Efendi Türbesi, Beşiktaş, İstanbul
Eş(ler)i
Ahmed Nami Bey
(e. 1910; b. 1921)

Mehmet Ali Rauf Bey
(e. 1921; ö. 1937)
Çocuk(lar)ıÖmer Nami
Aliye Namiye
Osman Nami Osmanoğlu
Abdülhamid Rauf Osmanoğlu
HanedanOsmanlı Hanedanı
BabasıII. Abdülhamid
AnnesiMüşfika Kadınefendi
Diniİslam

27 Nisan 1909'da II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi üzerine, babası ve ailesiyle birlikte bir süre Selanik'te Allatini Köşkünde hapis hayatı yaşadı. Ahmet Nami Bey ile evliliğinden Ömer Nami ve Osman Nami, Mehmet Ali Rauf Bey ile ikinci evliliğinden Abdülhamit Rauf adlı oğulları oldu. 1924'te hanedan üyeleriyle birlikte yurt dışına çıkarıldı. 28 yıl Paris'te yaşadıktan sonra 1952'de hanedanın kadın mensupları için çıkarılan afla İstanbul'a döndü. 1960'ta yayımladığı Babam Sultan Abdülhamid adlı anıları, Abdülhamit'in kişiliği ve aile yaşamına ilişkin en önemli kaynaklardan biridir. Bu kitap, 1984'te Selçuk Yayınları tarafından tekrar ve resimli olarak basılmıştır.

"Majesteleri Halife II. Abdülmecit Han İçin Marş" bestesi nedeniyle Osmanlı İmparatorluğu döneminde marş besteleyen ilk kadın bestecidir. Ayşe Sultan, 12 yaşında kompozisyon yapmaya başladı. Arp, keman ve piyano çalan Ayşe Sultan, özellikle piyano için, birçok eser bestelemiştir. Besteleri: Hamidiye Marşı, Majesteleri Halife II. Abdülmecid Han Için Marş (Marche a Sa Majeste le Calife Abdoul Medjid Khan II), Fatih Marşı (Çargah Makamı), Şefkat Valsi idir. Italo Selvelli, Heygel, Miralay Lombardi, Edgar Manas, Devlet Efendi gibi isimlerden müzik eğitimi almıştır. Ayşe Sultan Korusu adına yaptırılmıştır.[2]

Çocukları

değiştir

Ayşe Sultan'ın büyük oğlu Ömer Nami Osmanoğlu 1911'de doğdu, Paris'te hukuk tahsil etti. Beyrut'a yerleşti. Sadrazam Kâmil Paşa'nın torunu Saadet Hanım'la evlendi. Bu evlilikten Ayşe Râbi'a adlı bir kızı oldu. 1977'de İstanbul'a döndü ve burada öldü.

Ayşe Sultan'ın kızı Aliye Namiye 1913'te doğdu. Bebek yaşta öldü ve Yahya Efendi Tekkesi Mezarlığı'nda imparatorluk türbesine defnedildi.

Ayşe Sultan'ın ikinci oğlu Osman Nami Osmanoğlu 1918'de İsviçre'de doğdu. Paris'te makine-radyografi mühendisliği okudu. Uzun süre Lübnan ve Tunus'ta yaşadıktan sonra 1975'te yurda döndü. İlk eşi Adile Hanım'dan üç kızı vardır kızları Mediha Şükriye, Fethiye Nimet ve Ayşe Adile'dir. Alman olan ikinci eşinden de iki kızı vardır bunlarda Gülnur Dorothe ve Erman Kunter ile evli olan Ayten Sofia'dır. Torunu oyuncu Refiha Roksan Osmanoğlu'dur. 15 Temmuz 2010 tarihinde İstanbul'da öldü.

Ayşe Sultan'ın üçüncü oğlu Abdülhamid Rauf Osmanoğlu 1922'de İstanbul'da doğdu. Paris'te annesiyle yaşadı. 1981'de İstanbul'da öldü.

Ayşe Sultan, 10 Ağustos 1960'ta 72 yaşında Serencebey semtinde öldü ve Yıldız Sarayı'nın yanındaki Yahya Efendi tekkesi mezarlığında imparatorluk türbesine gömüldü. Annesi ise yaklaşık bir yıl daha hayatta kalarak 1961'de vefat etti.[3][4]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Ayşe Sultan (Osmanoğlu)". istanbulkadinmuzesi.org. 13 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2016. 
  3. ^ Brookes 2010, s. 123.
  4. ^ Sakaoğlu 2008, s. 697.

Dış bağlantılar

değiştir
  • Necdet, Sakaoğlu (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayınları. 978-9-753-29623-6. 
  • The Concubine, the Princess, and the Teacher: Voices from the Ottoman Harem. University of Texas Press. 2010. 978-0-292-78335-5.