Atilla Galatalı
Atilla Galatalı (17 Mayıs 1936, Arhavi, Artvin - 25 Mayıs 1994, İstanbul), Türk seramik sanatçısı. Türkiye'de seramik sanatının kurucularından biri olarak kabul edilen Galatalı,[1] 1970'lerde mimari yapılarda ürettiği duvar panolarıyla öne çıkmaktadır.[2] Dengeli yalın anlatım üslubu ve soyut biçim anlayışı ile bilinmektedir.
Hayatı
değiştirGalatalı 1936 yılında Arhavi'de ailesinin altıncı çocuğu olarak doğdu. 1955 yılında geçirdiği menenjit hastalığını tedavi etmek için kullandığı ilaçlarla beraber duyma yetisini kaybetti ve Trabzon Lisesi 2. sınıftayken okulu bıraktı. 1957'de Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun atölyesinde mozaik çalışmalarına başladı. Bedri Rahmi ve Eren Eyüboğlu'ndan mozaik dersleri aldı. İlk çalışmalarını resim ve mozaik teknikleri üzerine yaptı.[3] Ardından Eczacıbaşı'nın düzenlediği seramik kurslarına katıldı. İsmail Hakkı Oygar ve Hakkı İzzet gibi seramikçilerden seramik dersleri aldı. 1959'da İstanbul Belediye Sarayı'nda 7 mozaik panosu yaptı. Aynı yıl Ruzin Gerçin'in mimarlık salonunda çalışmaya başladı. Eczacıbaşı'nda grupsal çalışmalarda yer alan Galatalı, sonraki yıllarda bireysel çalışmalara yöneldi.[4] 1962'de Taylan Seramik Fabrikası'nda çalışmaya başladı. İlk atölyesini 1967'de Kireçburnu'nda açtı.
Galatalı'nın 1970'lerden sonra yaptığı üç boyutlu çalışmalarında Selçuklu sanatının sağlam biçim anlayışının etkisine rastlanmaktadır.[5] Galatalı, Türkiye'de seramik sanatının teknik ve biçim açısından yeni bir form kazanmasına öncülük etti.[6] Tuba Önder Demircioğlu gibi sanatçılarla ortak çalışmalar yaptı.[7][8] 1963-1986 yılları arasında katıldığı ulusal ve uluslararası yarışmalarda 26 birincilik, 2 ikincilik ve 3 mansiyon ödülü kazandı.[9] Kariyeri boyunca 150'den fazla büyük ebatlı pano uygulaması yaptı.[10] 25 Mayıs 1994 tarihinde öldü.[11]
Kişisel hayatı
değiştirGalatalı, kendisi gibi sanatçı olan Filiz Özgüven (1938-2008) ile 1981'de evlenmişti.[12]
Hakkındaki çalışmalar
değiştir- Türkiye'de 1950'ler sonrasında seramik sanatında plastik yaklaşımlar ve bu bağlamda Atilla Galatalı'nın seramiklerinin incelenmesi
- Mimari Duvar Yüzeyi Seramik Çalışmalarında Atilla Galatalı'nın Yeri
- Çağdaş Türk Seramik Sanatının Mimari Dekorasyon İle İlişkisi ve Atilla Galatalı'nın Devingen Organik Yüzey Kuramı (2018)
Seçme ödülleri
değiştir- Türk Seramik Sanatçıları Derneği'nin düzenlediği yarışmadan Birincilik Ödülü (1960)
- Türk Seramikçiler Derneği, Birincilik Ödülü (1961)
- Çekoslovakya 4. Uluslararası Seramik Sergisi, Gümüş Madalya (1962)
- İtalya Gualdo Tadino Uluslararası Seramik Konkuru, Altın Madalya (1971)
- Fransa-Vallauris 3. Uluslararası Seramik Sanatı Bienali, Birincilik Ödülü (1972)
- Fransa-Vallauris 4. Uluslararası Seramik Sanatı Bienali, Birincilik Ödülü (1974)
- Resim ve Heykel Müzeleri Derneği, Günümüz Sanatçıları İstanbul Sergisi Onur Ödülü (1984)
- Ankara Sanat Kurumu, Yılın Sanatçısı ve Plastik Sanatlar Ödülü (1984)
- Günümüz Sanatçıları İstanbul Sergisi Jüri Özel Onur Plaketi (1986)
- 1. Uluslararası Asya-Avrupa Sanat Bienali Cumhurbaşkanlığı Atatürk Sanat Ödülü (1986)[13]
Seçme eserleri
değiştirSeramik çalışmalarının bulunduğu yerler
değiştir- Hacettepe Üniversitesi morfoloji bölümü[14]
- İstanbul Deniz Müzesi[14]
- Hacettepe Hastanesi Seramik Duvar Panosu (1965)[15]
- Türkiye Büyük Millet Meclisi iç mekân masa panoları[16]
- Türk Petrol
- Azot Sanayi Genel Müdürlüğü
- Harbiye Ordu Evi
- İzmir Efes Oteli
- Çanakkale Seramik
- Café Swiss (İzmir) Duvar Panosu[17]
- Adalet Bakanlığı binası (2014 yılında seramiklerle birlikte yıkıldı)[18]
- Ankara Bayındırlık Bakanlığı Kütüphanesi'ndeki seramik sehpa
- Anafartalar Çarşısı'nın batı girişi[19]
- Eczacıbaşı Seramik Fabrikası[20]
Önemli sergileri
değiştir- Organik İlişkiler, Bedesten Sanat Galerisi, İstanbul (1964)
- Fiziksel İlişkiler, Garanti Bankası Sanat Galerisi, İstanbul (1965)
- Yöresel İlişkiler, Taksim Sanat Galerisi, İstanbul (1968)
- Yöresel Soyutlamalar, Taksim Sanat Galerisi, İstanbul (1969)
- Ekolojik İlişkiler, Taksim Sanat Galerisi, İstanbul (1974)[21]
- Arhavi Sergisi (1985)[22]
- Kızıltoprak Sanat Galerisi (2012)
- Attila Galatalı - Organik Yüzeyler (2019)
Kitap
değiştir- Toprağın ve Güneşin Ozanı
Makale
değiştir- Eleştirim (1985)[23]
- Eleştirim 2 (1986)
- Eleştirim 3 Biçimin Dramı (1987)
- Eleştirim 5 Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi 2. Ulusal Sanat Sempozyumu - Ali Sipahioğlu ve İsimsiz Kahraman Hüseyin'in Trajedisi (1988)
- Eleştirim 7 İlericiliği Mahkûm Eden İlericilik (1989)
- Eleştirim 8 İstanbul'lu Deli İbrahim'in Destanı (1990)
- Eleştirim 9 Pi-Cas-So, (1990)
- Eleştirim 10 Mi-Ma-Ri (1990)
- Eleştirim 11 Modernizm ve Seramik Sanatındaki Çağdaş Sorunlar (1990)
- Eleştirim 13 Anadolu Üniversiteleri ve Anadolu Üniversitesi (1990)
- Eleştirim 14 90-91 Sezonu Açılırken (1990)
- Eleştirim 15 Devlet Seramik Sergisi ve İki Genç Seramist (1991)
- Eleştirim 17 Toplum ile Bütünleşmeye Doğru Bir Umut (1994)
- Eleştirim 18 Seramik Sanatı ve Piyasa Sorunları (1994)
- Eleştirim 18 Tarihsel Karambol- Etki ve Tepki Yasası (1994)
- Eleştirim 18 Ateşle Çeyrek Asır ve Entellik Taslama- At Gözlüğü Etkilenmeyen Taklitçidir (1994)
- Eleştirim 19 Seramik Sanatının Öteki Adı Sevgi Sanatıdır, Aşktır (1994)
- Eleştirim 20 Sanatta Dialektik Süreç %5'lik Koruma Yasası (1994)
Kaynakça
değiştir- ^ Ufuk Tolga Savaş (1 Aralık 2012). "Installation in Turkish ceramic art". thefreelibrary.com. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ Deniz Onur Erman. "Cumhuriyet Sonrası Türk Seramik Sanatının Çağdaşlaşma Süreci". dergipark.org.tr. 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ Özsezgin, Kaya (1994). Türk plastik sanatçıları: ansiklopedik sözlük. Yapı Kredi Yayınları. s. 157. ISBN 9789753633314. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ Emel Mülayim Oral. "Türkiye'de Çağdaş Seramik Sanatının Gelişimi" (PDF). earsiv.anadolu.edu.tr. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ Naile Salman Çevik (Aralık 2015). "Avrupa Seramik Sanatında Endüstrileşme Süreci ve Cumhuriyet Sonrası Türk Seramik Sanatına Yansımaları". dergipark.org.tr. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ Orhun Cebrailoğlu (30 Haziran 2020). "Çağdaş Türk Seramik Sanatı" (PDF). usved.com. 29 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ "Seramik Ustası - Eren Eyüboğlu". rahmieyuboglu.com. 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ "Tuba Önder Demircioğlu". sanatgezgini.com. 1 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ "Atilla Galatalı". sergirehberi.com. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ "Attila Galatalı - Organik Yüzeyler". kaletasarimsanatmerkezi.org. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ Gaye Bakırcı (2008). "20.yüzyıl Türk Seramik Sanatçılarının Kültürel Üretimlerindeki Düşünsel Altyapılar". proquest.com. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ Uluç Özgüven (30 Ocak 2013). "Eniştem Attila Galatalı". ozguven.info. 2 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ "Attila Galatalı Kimdir, Hayatı Biyografi". hakkindabilgial.com. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ a b Mimarlıkta Malzeme 8. Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ Sevda Bayaner (2021). "Benlik Kavramının Oluşumunun Soyut Seramik Formlarda Yorumlanması" (PDF). openaccess.hacettepe.edu.tr. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ "Attila Galatalı Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi". sosyolojisi.com. 28 Mayıs 2018. 11 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ Zeynep Yazıcı (Eylül 2019). "Yeni Tip Kamusal Sanat Ve Eğitim Bağlamında Seramik Bir Uygulama" (PDF). acikerisim.sakarya.edu.tr. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ "34 yıllık eserler ihmal kurbanı oldu". cumhuriyet.com.tr. 24 Mart 2014. 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ Özge Güven Akdoğan (2018). "Kent, Kimlik Ve Sanat: Anafartalar Çarşısı Ve Kamusal Sanat Üzerine Bir İnceleme". dergipark.org.tr. 5 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ Contemporary Art from the Islamic World. Scorpion Pub. 1989. s. 282. ISBN 9780905906843. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ I. International Istanbul Contemporary Art Exhibitions. İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı. 1987. s. 257. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022.
- ^ "Atilla Galatalı". arhavizyon.com. 17 Mayıs 2012. 16 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.
- ^ İpek Candaş Atay (10 Ağustos 2017). "1945 Sonrası Toplumsal Olayların Etkisindeki Sanat Ortamı Ve Seramik Sanatı" (PDF). dspace.yasar.edu.tr. 21 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2022.