Alexander Sutherland Neill

Alexander Sutherland Neill (17 Ocak 1883 - 23 Eylül 1973) İskoçya doğumlu İskoç eğitimci, yazar ve psikolog. Eğitimde ilerici eğitim felsefesinin kurucusu ve savunucusu ve bugün de kendi ilerici eğitim felsefesini sürdüren Özgürlük Okulu olarak da bilinen Summerhill Okulu'nun kurucusu, Avrupa ve Amerika'daki eğitim çevreleri tarafından ilk modern hümanist eğitimci olarak nitelendirilir ve "çocukların kişisel özgürlüklerinin savunucusu" olarak bilinir. Sigmund Freud, Wilhelm Reich, Nietzsche ve Homer Lane gibi isimlerden etkilenmiştir.

Alexander Sutherland Neill
Doğum	17 Ocak 1883(1883-01-17) , Forfar, İskoçya
Ölüm	23 Eylül 1973 (90 yaşında) Aldeburgh, Suffolk, İngiltere
Milliyet	İskoç
Mezun olduğu okul(lar)	Edinburgh Üniversitesi
Kariyeri
Dalı	Eğitimci

Kişisel özgeçmiş

Neill, İskoçya'da Forfar kasabasında, öğretmen bir ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. Babasının öğretmenlik yaptığı (pupil-teacher), ilkokulun tüm sınıflarının tek bir oda içinde ders gördüğü bir köy ilkokulunda eğitim gördü. 1912'de Edinburgh Üniversitesi'ni bitirip M. A. derecesini aldı.

1914'te Gretna Green Okulu'da müdür oldu. Bu süre zarfında, okulda verilen eğitimden duyduğu hoşnutsuzluğu daha sonra yayımladığı yazılarından görülebilir. Bu yazılarda, kendisini "çocukları ezik ve sinik olmaları için yetiştiren eğitim sistemi aleyhinde durmak için yeteri kadar Nietzsche takipçisi" olarak tanımlayacak ve "sorgulayan, yıkan ve yeniden inşa eden akıllar şekillendirmeye çalıştığı"nı belirtecektir.

Eğitim felsefesi

Neill'e göre eğitimin amacı çocukları hayata hazırlamaktı. Şimdiye kadar geliştirdiğimiz uygarlık; eğitim sistemlerimiz, politikalarımız, dinlerimiz, ekonomilerimiz faizi, soygunculuğu, sömürüyü, savaşları ve doğanın kirletilmesini ortadan kaldıramamıştır.

Neill'e göre bir çocuğun mutluluğu, yetişirken vermiş olduğu kendi kararlarına en üst düzeyde saygı gösterilmesine ve çocuktaki "kişisel özgürlük" hissine bağlı olarak gelişiyordu. Çocukluk döneminde bu özgürlük hissinin yokluğu ve buna bağlı olarak gelişen baskılı çocukluğun mutsuz tecrübeleri, yetişkinlikte ortaya çıkan birçok psikolojik sorunun kaynağıydı.

Eğitimin asıl önemsediği ve eğitim hakkında yapılan bilimsel araştırmaların asıl odaklandığı nokta savaşta emirleri sorgulamadan kabul edecek itaatkar askerler yetiştirmenin en iyi yolunun ne olduğuydu. O nedenle Neill'in çocuklara, körü körüne itaat etmektense eleştirel düşünme yeteneğini gerçekleştirmek ve kendi kendine karar verebilmelerini sağlamak amacıyla vermiş olduğu eğitim gerici, radikal ve toplumda huzursuzluğa yol açıcı olarak görüldü. Neill'in düşüncelerini mevcut sosyal düzen için tehlikeli ve toplumda huzursuzluğa yol açıcı olarak gören bazı "geleneksel" eğitimcilere rağmen, günümüzde Neill'in düşünceleri büyük ölçüde kabul edilmiştir.

1921'de Neill, düşüncelerini kanıtlamak amacıyla Summerhill Okulu'nu kurdu. Bu fikirler arasında, çocukların derslere girmeye mecbur edilmediğinde daha başarılı oldukları düşüncesi de vardı. Ayrıca bu okul demokratik ilkeler ile yönetiliyor ve okul kurallarının ne olacağını belirlemek amacıyla düzenli toplantılar yapılıyordu. Bu toplantılarda çocuklar okul personeliyle eşit oy hakkına sahiptiler.

Summerhill Okulu deneyimi, geleneksel okulların baskısından uzak olan öğrencilerin yan gelip yatmak yerine kendi kişisel motivasyonlarını sağlayarak karşılık verdiklerini ortaya koydu. Dıştan dayatılan zorlamacı disiplin, kişinin içindeki öz-disiplinin gelişimini engelliyordu. Bu nedenle Neill, Summerhill'e giden öğrencilerin, zorlayıcı kurallarla eğitim veren diğer okulların öğrencilerinden daha iyi gelişmiş bir eleştirel düşünme yeteneğine sahip olduğunu ve çok daha fazla öz-disiplin sahibi olduklarının gün gibi ortada olduğu değerlendirmesini yaptı.

Summerhill okuluna kabul edilen öğrencilerin genellikle sorunlu özgeçmişe sahip, özellikle mutsuz bir ruh haline neden olan huzursuz ve ilgisiz ailelerden geldiğinin gözönünde bulundurulması daha aydınlatıcı olacaktır. Summerhill'in iyileştirici ortamı, geleneksel okullar tarafından reddedilen sorunlu öğrencilerin bile başarılı bir gelişme gösterdiklerini kanıtlamıştır.

Çağdaşı olan Sigmund Freud ve Wilhelm Reich'in çalışmalarından oldukça etkilenen Neill, cinsel düşünceler karşısında insanların utanmalarına ve günahkarlık hissetmelerine neden olan cinsel baskıya ve Kraliçe Victoria tarafından çıkarılan cinselliği baskı altına alıcı kanunlar nedeniyle ödediği ve haksız olduğunu düşündüğü cezalara sonuna kadar karşıydı. Cinselliğe karşı olmanın hayata karşı olmak anlamına geldiğini açıkça belirtmesi, cinsel baskının dorukta olduğu Victoria döneminde onu zamanının birçok kişi ve kurumuna olduğu gibi "istenmeyen" kişi haline getirdi.

Summerhill'de yaşam

Summerhill'in okul müdürü olarak Neill, matematik, geometri ve metal işleme dersleri verdi. Teknik bilgisi iyi olan usta bir zanaatkara, tamamen entelektüel birinden daha fazla hayran olduğunu sıklıkla dile getirdi. Derslere katılım zorunlu olmaması onları daha dikkatli ve özenli yapıyordu. Öğrenciler daha hızlı ve daha kalıcı öğreniyorlardı, çünkü derslere zorlamayla değil isteyerek katılıyorlardı.

Neill, ayrıca öğrencilerine ekstra "özel dersler" de veriyordu. Kişisel sorunların tartışıldığı bu dersler bir tür psikoterapi dersleriydi. Sonraları, bu dersleri almayan öğrencilerin sorunlu davranışlarını kendiliklerinden düzelttiklerini görüp bu terapi derslerini bıraktı. Buradan yola çıkarak asıl tedavinin "özgürlük" olduğunu, psikoterapi olmadığı sonucuna vardı.

Öğretmenlik kariyesi süresince 1916 yılından başlayarak, İskoççada öğretmen anlamına gelen "Dominie" serisi de dahil olmak üzere düzinelerce kitap yazdı. Amerikan eğitim çevrelerinde en çok yankı uyandıran ve adeta bir fırtınaya neden olan Özgürlük Okulu: Çocuk Yetiştirme Konusuna Köktenci Bir Yaklaşım (1960) (Summerhill: A Radikal Approach to Child Rearing) adlı kitabıdır. Son çalışması ise otobiyografisidir: (Neill, Neill, Orange Peel! (1973)) Ayrıca çocuklar için Yaşayan Son Adam (The Last Man Alive) gibi mizah kitapları da yazmıştır.

A. S. Neill, iki kez evlendi ve ikinci eşi Ena Wood Neill, kızları Zoe Readhead dünyaya gelinceye kadar Özgürlük Okulu'nu müdüre sıfatıyla A. S. Neill ile birlikte yönetti.

Neill'in düşüncelerini etkileyenler

Neill'in eğitim konusunda en önemli akıl hocası İngiliz eğitimci Homer Lane'dir. Psikanaliz konusunda yenilikçi yaklaşımlarıyla bilinen Wilhelm Reich ile hem yakın arkadaş hem de ona hayrandır. Ayrıca Freudyen psikanaliz öğrencisidir. Gerçi otobiyografisinde "Psikanalistlerden öğrendiğimi sandığım ne varsa, zamanla yok olup gittiler" demektedir.

Özgürlükçü Eğitim taraftarı bir diğer kişi, Neill'in kurduğu okulla sürekli kıyaslanan İngiltere'de Beacon Hill School okulunu kuran Bertrand Russell'dır. Russell, Neill'in mektup arkadaşıydı ve Özgür Eğitim konusunda birbirleriyle fikir alış-verişinde bulunuyorlardı.

Neill'in düşüncelerine eleştiriler

Eğitim alanında çalışan birçok kurum, Neill'in çalışmalarının kendileri için bir tehdit olduğunu hissederek çoğu zaman hatalı ve oldukça sert eleştirilerilerde bulundular. Neill hakkında yayımlanan birçok ad hominem saldırıda Neill'in düşüncelerinin yöneldiği, etik ve moral değerleri sorgulama, yıkma ve yeniden inşa etme yeteneğine sahip, körükörüne itaat etmeyen eleştirel düşünme yeteneğine sahip lider vasıflı insanlar yetiştirme amacının, böylesi tehlikeli bir dünyada bönlük, saflık olduğu ve gerçekçi olmayan idealler peşinde koştuğu ve hatta değerlere karşı tamamen kayıtsız kaldığı suçlamaları dile getirildi. Aynı şekilde Freudyen baskı kavramını eğitim kurumlarına soktuğu ile de eleştirildi.

Neill'in eğitimsel mirası

Neill'in özgürlük ve eğitim kavramı zamanında birçok tartışmalara neden olarak kendisini takip eden birçok ilerici eğitimciyi etkilemiştir.

John Taylor Galto, John Holt gibi, "okula göndermeme hareketi, demokratik okul hareketi, özgür okul hareketi ve evde eğitim hareketi gibi çeşitli ekollerden birçok modern takipçi Neill'in fikirlerini geliştirerek ve birçok ülkede yaygın olan "baskı temelli" eğitime daha güçlü ve kökten eleştiriler getirerek, Neill'in fikirlerini daha da ileri taşıdılar.

Uluslararası şirketlerde ortaya çıkan "eleştirel düşünebilen" ve "kendinden motivasyonlu" çalışan ihtiyacı yanında ailelerden gelen çocuklarının eğilimlerini yansıtan bir eğitim sistemi talepleri günümüzde baskı temelli okulları yavaş yavaş Neill'in fikirleriyle aynı çizgiye gelmeye zorlamaktadır.

Neill'in kurduğu Summerhill Okulu, çocuklar için akademik eğitim konusunda iyi bir kalite sağlayarak 2007 yılında İngiltere eğitim kurumları tarafından, özellikle de İngiltere Eğitim Standartları Dairesi (Office for Standards in Education, Children's Services and Skills - OFSTED) tarafından kabul edildi. Summerhill Okulu, aynı zamanda çocuklara yaklaşımındaki olağanüstü iyi tutumlarından dolayı Birleşmiş Milletler tarafından da tanındı.

"Çocuk Hakları Sözleşmesi, çocukların kendilerini ilgilendiren konularda verilecek kararlara çocukların kendilerinin de müdahil olması yönünde kesin bir hak tanımlar ve Summerhill Okulu, eğitim yaklaşımının her aşamasında bu "hakkı" beklenenin de ötesinde gerçekleştiriyor." Paulo David, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi Bakanı

Eserleri

A Dominie’s Log (1915) A Dominie Dismissed (1916) Booming of Bunkie (1919) Carroty Broon (1920) A Dominie in Doubt (1920) A Dominie Abroad (1922) A Dominie’s Five (1924) The Problem Child (1926) The Problem Parent (1932) Is Scotland Educated? (1936) That Dreadful School (1937) The Problem Teacher (1939)

The Last Man Alive (1939) Hearts Not Heads in the School (1945) The Problem Family (1949) The Free Child (1953) Summerhill: A Radical Approach to Child Rearing (Preface by Erich Fromm) (1960) Freedom, Not License! (1966) Talking of Summerhill (1967) Children's Rights: Toward the Liberation of the Child (with Leila Berg, Paul Adams, Nan Berger, Michael Duane, and Robert Ollendorff) (1971) Neill, Neill, Orange Peel! (1972)