Vikipedi

Afganistan devlet başkanları listesi

Vikimedya liste maddesi
(Afganistan hükümdarları listesi sayfasından yönlendirildi)

Bu madde, 1709'da ilk Afgan devleti olan Hotak İmparatorluğu'nun kuruluşundan bu yana Afganistan devlet başkanlarını listeler.

Tarihi

değiştir

18. yüzyıldan önce bugünkü Afganistan toprakları bölünmüş durumdaydı ve büyük kısmı Delhi Sultanlığı tarafından yönetiliyordu. Batıdaki Herat bölgesi İran'daki Safevî Devleti'nin, kuzeydeki Mezar-ı Şerif bölgesi ise Buhara Hanlığı'nın yönetimindeydi. Güneydeki Kandahar bölgesi ise Safevilerle Babür İmparatorluğu (Hint-Türk İmparatorluğu) arasında el değiştiriyordu. İki tarafın baskısı altında yaşayan Afganların (Peştunlar) bağımsızlık girişimleri bastırıldı.

18. yüzyıl başında Babür İmparatorluğu'nun gerilemesi ve Safevilerin zayıflaması, kaynaşan Afgan aşiretlerinin yeniden özgürlüklerine kavuşmalarını ve modern Afganistan'ın kurulmasını sağladı. Bunun ilk belirtisi Gılzey aşiretinin reisi Mir Veys Hotak'ın 1709'da ayaklanarak, bağımsızlığını ilan etmesi ve Hotak İmparatorluğu'nu kurması oldu.[1][2][3] Ama Gılzeylere karşı ulusal bir hareket başlatan İran hükümdarı Nadir Şah, 1738'de Kandehar ve Kabil'i ele geçirdi.

Nadir Şah, 1747'de öldürülünce, subaylarından Ahmed Han (Abdali aşiretinden), kendisini Kandehar'da kral ilan etti ve Dürrani Hanedanı'nı kurdu.[4][5] Dürrani Hanedanı'ndan gelen Timur Şah'ın ölümünden (1793) sonra oğulları ve onlara bağlı aşiret resileri taht için birbirleriyle çatıştılar.

1818'de etkinlik gösteren Dost Muhammed Han, Kabil'de emir olarak tanındı (1839) ve Barakzay hanedanını kurdu. 1926'da Emanullah Han önderliğinde Afganistan Emirliği, Afganistan Krallığı adını aldı.

1973'te, son kral Muhammed Zahir Şah, kuzeni Muhammed Davud Han tarafından muhalefetin de desteklediği bir askerî darbeyle devirdi. Barakzay hanedanının bir parçası olmasına rağmen, Davud Han gelenekten ayrıldı ve kendini Şah ilan etmedi, bunun yerine monarşiyi kaldırdı ve Afganistan Cumhuriyeti'ni kurdu, kendisi de cumhurbaşkanı oldu.[6][7] Cumhuriyet, 1978'deki Sevr Devrimi'ne kadar sürdü.[8]

1978'den beri Afganistan, sürekli bir iç çatışma ve dış müdahalelere sahne durumundadır.

Eski cumhurbaşkanı Hamid Karzai, 7 Aralık 2004'te Afganistan'ın demokratik olarak seçilen ilk devlet başkanı oldu. Halefi Eşref Gani 29 Eylül 2014'ten, Taliban'ın 2021 saldırısı sebebiyle 15 Ağustos 2021'de Kabil'in düşmesi üzerine sürgüne gidişine kadar iktidardaydı.[9]

Taliban, 19 Ağustos 2021'de İslam Emirliği'ni resmen restore etti ve liderleri Hibetullah Ahundzade yeni devlet başkanı oldu.[10]

Devlet başkanlarının listesi

değiştir

(İtalik olarak yazılan tarihler görevin fiilen devam ettiğini göstermektedir)

Hükümdarlar

değiştir

Hotak İmparatorluğu (1709-1738)

değiştir
İsim

(doğum - ölüm)

Portre Tahta geçişi Tahttan inişi Hanedan Not(lar)
Mir Veys Hotak
(1673 - 1715) 		  1709 1715 Hotak Hotak Hanedanı'nın kurucusu
Abdülaziz Hotak
(? - 1717) 		  1715 1717 Hotak Mir Veys Hotak'ın kardeşi. Kısa hükümdarlık süresi yeğeni tarafından sona erdirildi.
Mahmud Hotak
(1697 - 22 Nisan 1725) 		  1717 22 Nisan 1725 Hotak Mir Veys Hotak'ın oğlu
Eşref Hotak
(? - 1730) 		  22 Nisan 1725 1730 Hotak Mir Veys Hotak'ın yeğeni
Hüseyin Hotak
(? - 1738) 		  1730 24 Mart 1738
(tahttan indirildi) 		Hotak Mir Veys Hotak'ın oğlu. Kandehar Kuşatması sonrası Nadir Şah tarafından tahttan indirildi.

Dürrani İmparatorluğu (1747-1842)

değiştir
İsim

(doğum - ölüm)

Portre Tahta geçişi Tahttan inişi Hanedan Not(lar)
Ahmed Şah Dürrani
(1722 - 16 Ekim 1772) 		  1747 16 Ekim 1772 Dürrani Dürrani Hanedanı ve Dürrani İmparatorluğu'nun kurucusu. Modern Afganistan'ın kurucusu olarak kabul edilir
Timur Şah Dürrani

(1748 - 18 Mayıs 1793)

  16 Ekim 1772 18 Mayıs 1793 Dürrani Ahmed Şah Dürrani'nin oğlu
Zaman Şah Dürrani
(1770 - 1884) 		  18 Mayıs 1793 25 Temmuz 1801
(tahttan indirildi) 		Dürrani Timur Şah Dürrani'nin oğlu
Mahmud Şah Dürrani
(1769 - 18 Nisan 1829)
(ilk saltanatı) 		  25 Temmuz 1801 13 Temmuz 1803
(tahttan indirildi) 		Dürrani Timur Şah Dürrani'nin oğlu
Şüca Şah Dürrani
(4 Kasım 1785 - 5 Nisan 1842)
(ilk saltanatı) 		  13 Temmuz 1803 3 Mayıs 1809
(tahttan indirildi) 		Dürrani Timur Şah Dürrani'nin oğlu
Mahmud Şah Dürrani
(1769 - 18 Nisan 1829)
(ikinci saltanatı) 		  3 Mayıs 1809 1818
(tahttan indirildi) 		Dürrani Timur Şah Dürrani'nin oğlu
Ali Şah Dürrani
(? - ?) 		  1818 1819
(tahttan indirildi) 		Dürrani Timur Şah Dürrani'nin oğlu
Eyüp Şah Dürrani
(? - 1 Ekim 1837) 		  1819 1823
(tahttan indirildi) 		Dürrani Timur Şah Dürrani'nin oğlu

Afganistan Emirliği (1823-1926)

değiştir
İsim

(doğum - ölüm)

Portre Tahta geçişi Tahttan inişi Hanedan Not(lar)
Sultan Muhammed Han
(1792 - 1834) 		  1823 1826
(tahttan indirildi) 		Barakzay Serdar Payendah Han'ın oğlu
Dost Muhammed Han
(23 Aralık 1793 - 9 Haziran 1863)
(ilk saltanatı) 		  Yaz 1826 6 Ağustos 1839
(tahttan indirildi) 		Barakzay Serdar Payendah Han'ın oğlu
Şüca Şah Dürrani
(4 Kasım 1785 - 5 Nisan 1842)
(ikinci saltanatı) 		  7 Ağustos 1839 5 Nisan 1942 Dürrani Timur Şah Dürrani'nin oğlu. Şüca Şah, 1842'de Kabil'den geri çekilmenin ardından öldürüldü.
Ekber Han
(1816 - 1847) 		  Mayıs 1842 1843 Barakzay Dost Muhammed Han'ın oğlu
Dost Muhammed Han
(23 Aralık 1793 - 9 Haziran 1863)
(ikinci saltanatı) 		  1843 9 Haziran 1863 Barakzay Serdar Payendah Han'ın oğlu
Şir Ali Han
(1825 - 21 Şubat 1879)
(ilk saltanatı) 		  9 Haziran 1863 Mayıs 1866
(tahttan indirildi) 		Barakzay Dost Muhammed Han'ın oğlu
Muhammed Afzal Han
(1815 – 7 Ekim 1867) 		  Mayıs 1866 7 Ekim 1867 Barakzay Dost Muhammed Han'ın oğlu
Muhammed Azam Han
(1820 - 1870) 		  7 Ekim 1867 21 Ağustos 1868 Barakzay Dost Muhammed Han'ın oğlu
Şir Ali Han
(1825 - 21 Şubat 1879)
(ikinci saltanatı) 		  9 Eylül 1868 21 Şubat 1879 Barakzay Dost Muhammed Han'ın oğlu
Muhammed Yakup Han
(1849 - 15 Kasım 1923) 		  21 Şubat 1879 12 Ekim 1879
(tahttan indirildi) 		Barakzay Şir Ali Han'ın oğlu
Eyüb Han
(1857 - 7 Nisan 1914) 		  12 Ekim 1879 31 Mayıs 1880
(tahttan indirildi) 		Barakzay Şir Ali Han'ın oğlu
Abdurrahman Han
(1840/44 - 1 Ekim 1901) 		  31 Mayıs 1880 1 Ekim 1901 Barakzay Muhammed Afzal Han'ın oğlu
Habibullah Han
(3 Haziran 1872 - 20 Şubat 1919) 		  1 Ekim 1901 20 Şubat 1919 Barakzay Abdurrahman Han'ın oğlu
Nasrullah Han
(1874 - 1920) 		  20 Şubat 1919 28 Şubat 1919
(tahttan indirildi) 		Barakzay Abdurrahman Han'ın oğlu
Emanullah Han
(1 Haziran 1892 - 25 Nisan 1960) 		  28 Şubat 1919 9 Haziran 1926 Barakzay Habibullah Han'ın oğlu

Afganistan Krallığı (1926-1929)

değiştir
İsim

(doğum - ölüm)

Portre Tahta geçişi Tahttan inişi Hanedan Not(lar)
Emanullah Han
(1 Haziran 1892 - 25 Nisan 1960) 		  9 Haziran 1926 14 Ocak 1929
(tahttan çekildi) 		Barakzay Habibullah Han'ın oğlu
İnayetullah Han
(20 Ekim 1888 - 12 Ağustos 1946) 		  14 Ocak 1929 17 Ocak 1929
(tahttan indirildi) 		Barakzay Habibullah Han'ın oğlu

Sakkavist Emirliği ve 1928-1929 İç Savaşı

değiştir
İsim

(doğum - ölüm)

Portre Tahta geçişi Tahttan inişi Hanedan Not(lar)
Habibullah Kalakani
(19 Ocak 1891 - 1 Kasım 1929) 		  17 Ocak 1929[not 1] 13 Ekim 1929 Hanedanı yok Kral ve emir olarak taç giydi. 1928-29 iç savaşı sırasında tahta çıktı.[13] Görevden alındı ve idam edildi.[14]
Ali Ahmed Han
(1883 - 11 Temmuz 1929) 		  17 Ocak 1929 9 Şubat 1929 Hanedanı yok Kral olarak taç giydi. 1928-29 iç savaşı sırasında Kalakani'ye karşı ayaklandı. Yakalanıp idam edildi.
Emanullah Han
(1 Haziran 1892 - 25 Nisan 1960) 		  Mart 1929 23 Mayıs 1929 Barakzay Habibullah Han'ın oğlu
Eski kral. 1928-29 iç savaşı sırasında tahta çıkmak için Afganistan'a döndü. Sonunda Britanya Hindistanı'na geri çekildi.[15] Ayrıca bkz. Emanullah sadakati

Afganistan Krallığı (restore edildi; 1929-1973)

değiştir
İsim

(doğum - ölüm)

Portre Tahta geçişi Tahttan inişi Hanedan Not(lar)
Muhammed Nadir Şah
(9 Nisan 1883 - 8 Kasım 1933) 		  15 Ekim 1929[16] 8 Kasım 1933[not 2] Barakzay Dost Muhammed Han'ın büyük yeğeni
Muhammed Zahir Şah
(15 Ekim 1914 - 23 Temmuz 2007) 		  8 Kasım 1933 17 Temmuz 1973[18]
(tahttan indirildi) 		Barakzay Muhammed Nadir Şah'ın oğlu

Yerel hükümdarlar

değiştir

Bazı yöneticiler, tahtta hak iddia etmek için Afganistan'daki iç çatışmalardan yararlanmaya çalıştılar. Ancak, yönetimleri yalnızca belirli alanlarla sınırlı kaldı.

İsim

(doğum - ölüm)

Portre Tahta geçişi Tahttan inişi Hanedan Not(lar)
Cehandad Han
(? - 1914) 		  Mayıs 1912 Mayıs 1912
(tahttan indirildi) 		Hanedanı yok Emir olarak taç giydi. 1912 isyanı sırasında sadece Host'ta hüküm sürdü.
Abdül Kerim
(1897 - 18 Şubat 1927) 		  Temmuz 1924 30 Ocak 1925
(tahttan indirildi) 		Barakzay Muhammed Yakup Han'ın oğlu.
Emir olarak taç giydi. 1924-1925 isyanı sırasında Güney İli'nde hüküm sürdü.
Salemay
(? - ?) 		  1944 1946
(tahttan indirildi) 		Hanedanı yok Kral olarak taç giydi. 1944-47 aşiret isyanları sırasında Doğu İli'nde hüküm sürdü.

Hükümdar olmayanlar

değiştir
İsim Portre Doğum–Ölüm Görev Başlangıcı Görev Bitişi Görev Süresi Siyasi Parti Not(lar)
Afganistan Cumhuriyeti (1973-1978)
Muhammed Davud Han   1909-1978 17 Temmuz 1973 28 Nisan 1978 4 yıl, 285 gün Bağımsız
(1976'ya kadar) 		Cumhurbaşkanı. Barakzay hanedanının üyesi (Muhammed Zahir Şah'ın birinci kuzeni). Sevr Devrimi sırasında ailesinin çoğuyla birlikte öldürüldü.[19] Yeni yetkililere teslim olmayı reddettiği için öldürüldüğü iddia edildi.[20]
Ulusal Devrimci Parti
Afganistan Demokratik Cumhuriyeti (1978-1992)
Albay
Abdül Kadir 		  1944-2014 28 Nisan 1978 30 Nisan 1978 2 gün Demokratik Halk Partisi
(Halk grubu) 		Askeri Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı.
Nur Muhammed Tereki   1917-1979 30 Nisan 1978 14 Eylül 1979[21] 1 yıl, 137 gün Demokratik Halk Partisi
(Halk grubu) 		Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı. Hafızullah Emin'in emriyle öldürüldü.
Hafizullah Emin 1929-1979 14 Eylül 1979 27 Aralık 1979 104 gün Demokratik Halk Partisi
(Halk grubu) 		Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı. Fırtına Operasyonu-333 sırasında Sovyet özel kuvvetleri tarafından öldürüldü.[22]
Babrak Karmal   1929-1996 27 Aralık 1979 24 Kasım 1986 6 yıl, 332 gün Demokratik Halk Partisi
(Perçem grubu) 		Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı. Görevden alındı.
Hacı Muhammed Çamkani   1947-2012 24 Kasım 1986 30 Eylül 1987 310 gün Bağımsız Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı. Ulusal Uzlaşma sürecinin bir parçası olarak atandı.
Muhammed Necibullah   1947-1996 30 Eylül 1987 16 Nisan 1992 4 yıl, 199 gün Demokratik Halk Partisi
(Perçem grubu)
(1990'a kadar) 		Cumhurbaşkanı (30 Kasım 1987'ye kadar Devrimci Konsey Başkanlığı Başkanı). İstifa etti.
Vatan Partisi
Abdülrahim Hatif   1926-2013 16 Nisan 1992 28 Nisan 1992 12 gün Vatan Partisi Cumhurbaşkanı vekili. Görevden alındı.
Afganistan İslam Devleti (1992-1996)
Sibgatullah Müceddidi   1926-2019 28 Nisan 1992 28 Haziran 1992 61 gün Afganistan Ulusal Kurtuluş Cephesi Devlet başkanı vekili. İstifa etti.
Burhaneddin Rabbani   1940-2011 28 Haziran 1992 27 Eylül 1996 4 yıl, 91 gün Cemiyet-i İslami Devlet başkanı. 27 Eylül 1996'da Kabil'in Düşüşü üzerine görevden alındı.[23] 13 Kasım 2001'de Kabil'in geri alınmasına kadar 1996-2001 İç Savaşı sırasında isyanda yer almaya devam etti. 1996 ve 2001 yılları arasında İslam Devleti, Afgan topraklarının yalnızca %10'unu kontrol etmesine rağmen uluslararası alanda kabul görmüş hükûmet olarak kaldı.
Afganistan İslam Emirliği (1996-2001)
Molla
Muhammed Ömer 		  1966-2013 27 Eylül 1996 23 Kasım 2001 5 yıl, 47 gün Taliban Yüksek Konsey Başkanı, Lider ve Müminlerin Emiri. 13 Kasım 2001'de Kabil'in düşüşü sırasında görevden alındı. 23 Nisan 2013'teki ölümüne kadar Taliban Ayaklanması sırasında isyanda yer almaya devam etti. 1996 ve 2001 yılları arasında İslam Emirliği, Afgan topraklarının yaklaşık %90'ını kontrol etmesine rağmen hiçbir zaman geniş çapta uluslararası tanınma elde edemedi.
Afganistan İslam Devleti (2001-2002)
Burhaneddin Rabbani   1940-2011 13 Kasım 2001 22 Aralık 2001 39 gün Cemiyet-i İslami Devlet başkanı. Kabil'in geri alınması üzerine görevine geri döndü.
Hamid Karzai   1957- 22 Aralık 2001 13 Temmuz 2002 203 gün Bağımsız Devlet başkanı vekili. Bonn Konferansı'nda atandı.
Afganistan Geçiş Yönetimi (2002-2004)
Hamid Karzai   1957- 13 Temmuz 2002 7 Aralık 2004 2 yıl, 147 gün Bağımsız Geçici Cumhurbaşkanı; 2002 loya jirga'da atandı
Afganistan İslam Cumhuriyeti (2004-2021)
Hamid Karzai   1957- 7 Aralık 2004 29 Eylül 2014 9 yıl, 296 gün Bağımsız Cumhurbaşkanı. Demokratik olarak seçilmiş ilk cumhurbaşkanı. 2004'te seçildi ve 2009'da yeniden seçildi.
Eşref Gani   1949- 29 Eylül 2014 15 Ağustos 2021 6 yıl, 320 gün Bağımsız Cumhurbaşkanı. İktidarın ilk barışçıl geçişi. 2014'te seçildi ve 2019'da yeniden seçildi. Görevden alındı.
Afganistan İslam Emirliği (2021-günümüz)
Molla
Mevlevî
Hibetullah Ahundzade 		  y. 1961 – y. 1969 - 15 Ağustos 2021 Günümüz 3 yıl, 118 gün Taliban Lider ve Müminlerin Emiri. 15 Ağustos 2021'de Kabil'in geri alınmasına kadar Taliban Ayaklanması sırasında konumunu iddia etti. 7 Eylül 2021'de resmi olarak göreve atandı.[24] İslam Emirliği, Afgan topraklarının çoğunluğunu kontrol etmesine rağmen şu anda uluslararası olarak tanınmamaktadır.

Ayrıca bakınız

değiştir

Notlar

değiştir
  1. ^ Çoğu kaynak, Kalakani'nin Kabil'i ele geçirdiği gün olan 17 Ocak 1929'u saltanatının başladığı tarih olarak listeler. Ancak kendisi 14 Aralık 1928'den itibaren emir unvanını kullanıyordu.[11][12]
  2. ^ Nadir Şah, Abdulhalik Hazara tarafından öldürüldü[17]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "An Outline Of The History Of Persia During The Last Two Centuries (A.D. 1722-1922)". Edward Granville Browne. Londra: Packard Humanities Institute. s. 29. 10 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010. 
  2. ^ Otfinoski, Steven (2004). Afghanistan. Infobase Publishing. s. 7. ISBN 0-8160-5056-2. 18 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2010. 
  3. ^ Malleson, George Bruce (1878). History of Afghanistan, from the Earliest Period to the Outbreak of the War of 1878. Londra: Elibron.com. s. 227. ISBN 1-4021-7278-8. 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2010. 
  4. ^ "Afghanistan". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 14 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2010. Ahmad Shah DURRANI unified the Pashtun tribes and founded Afghanistan in 1747. 
  5. ^ "Last Afghan empire". Louis Dupree, Nancy Hatch Dupree and others. Encyclopædia Britannica Online Version. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2010. 
  6. ^ "Afghan King Overthrown; A Republic Is Proclaimed". The New York Times. 18 Temmuz 1973. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020. 
  7. ^ William Borders (28 Nisan 1978). "Coup Is Reported in Afghanistan". The New York Times. 15 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2021. 
  8. ^ Barfield, Thomas (25 Mart 2012). Afghanistan: A Cultural and Political History (Princeton Studies in Muslim Politics). Princeton University Press. ISBN 978-0691154411. 14 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  9. ^ "President Ashraf Ghani flees Afghanistan as Taliban enters Kabul". South China Morning Post (İngilizce). Reuters. 15 Ağustos 2021. 14 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  10. ^ Schnell, Mychael (19 Ağustos 2021). "Taliban declare 'Islamic Emirate of Afghanistan'". TheHill (İngilizce). 19 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021. 
  11. ^ Qassem, Dr Ahmad Shayeq (28 Mart 2013). Afghanistan's Political Stability: A Dream Unrealised (İngilizce). Ashgate Publishing, Ltd. s. 175. ISBN 9781409499428. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  12. ^ Wazir, Azmatullah Khan (2002). The immediate solution of Afghan crisis (İngilizce). A.K. Wazir. s. 8. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  13. ^ TIMES, Wireless to THE NEW YORK (18 Ocak 1929). "REBEL BECOMES KING IN AFGHANISTAN; Ex-Water Boy, Revolutionary Leader, Takes Kabul and Forces Inayatullah to Abdicate. ORDER REIGNS IN CAPITAL Amanullah Raises Royal Standard at Kandahar and Plans to Continue Fight. Amanulah to Fight On. Souriya Awaits the Stork. Rebels Get Guns and War Stores. "Water Boy" a Romantic Figure. Britain Denies Intriguing". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021. 
  14. ^ "AFHGAN USURPER YIELDS TO NEW KING; Bacha Sakao, Former Water Boy, Surrenders Fortress Held for Nearly a Week. WINS PROMISE OF AMNESTY Telegram Wishing Nadir Khan Success Is Sent to Kabul by the British Foreign Secretary". The New York Times (İngilizce). 24 Ekim 1929. ISSN 0362-4331. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021. 
  15. ^ "AMANULLAH HUNGRY IN FLIGHT TO INDIA; Former Ruler of Afghanistan Had Difficult Trip--Nadir Khan Note Bids for Throne". The New York Times (İngilizce). 26 Mayıs 1929. ISSN 0362-4331. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021. 
  16. ^ TIMES, Special Cable to THE NEW YORK (18 Ekim 1929). "NADIR KHAN IS ELECTED AMIR OF AFGHANISTAN; Habibullah Is Driven Out of Citadel--Opposing Tribes March Toward Capital". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021. 
  17. ^ "King of Afghanistan Is Slain at Kabul; Stable Boy Won Throne by Military Skill". The New York Times. 9 Kasım 1933. 3 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2021. 
  18. ^ "Afghan King Overthrown; A Republic Is Proclaimed". The New York Times (İngilizce). 18 Temmuz 1973. ISSN 0362-4331. 17 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021. 
  19. ^ "There was, therefore, little to hinder the assault mounted by the rebel 4th Armored Brigade, led by Major Mohammad Aslam Watanjar, who had also been prominent in Daoud's own coup five years before. Watanjar first secured the airport, where the other coup leader, Colonel Abdul Qadir, left by helicopter for the Bagram air base. There he took charge and organized air strikes on the presidential palace, where Daoud and the presidential guard were conducting a desperate defense. Fighting continued the whole day and into the night, when the defenders were finally overwhelmed. Daoud and almost all of his family members, including women and children, died in the fighting. Altogether there were possibly as many as two thousand fatalities, both military and civilian." p. 88 of Ewans, Martin (2002) Afghanistan: A Short History of Its People and Politics HarperCollins, New York, Page 88 10 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 0-06-050507-9
  20. ^ "1978: Afghan coup rebels claim victory". 29 Nisan 1978. 28 Haziran 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi – news.bbc.co.uk vasıtasıyla. 
  21. ^ "Nur Mohammad Taraki". 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  22. ^ "How Soviet troops stormed Kabul palace" (İngilizce). 27 Aralık 2009. 12 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  23. ^ Crossette, Barbara (26 Eylül 1996). "Kabul Falls to Islamic Militia; Afghans Accuse Pakistan". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 13 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
  24. ^ "Hardliners get key posts in new Taliban government". BBC News (İngilizce). 7 Eylül 2021. 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
"https://tr.wiki.x.io/w/index.php?title=Afganistan_devlet_başkanları_listesi&oldid=32707564#Hükümdarlar" sayfasından alınmıştır