2000 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri
2000 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri 7 Kasım 2000 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nin 50 eyaletinde yapıldı. Cumhuriyetçi aday, Teksas Valisi ve George Bush'un en büyük oğlu George W. Bush, Demokratların adayı ve mevcut Başkan Yardımcısı Al Gore'u kıl payı mağlup etti. Bu seçim, kazanan adayın halk oylarında kaybettiği beş ABD başkanlık seçiminden biri ve 1888'den bu yana ilki olarak tarihe geçti. Aynı zamanda, sonuçları hakkında uzun süredir devam eden tartışmalar nedeniyle ABD tarihindeki en çekişmeli başkanlık seçimlerinden biri olarak kabul edilmektedir.[1] Gore, Yüksek Mahkeme'nin kararını açıklamasının ardından 13 Aralık'ta seçimleri kaybettiğini kabul etti ve Bush'u tebrik etti.
 | |||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Seçiciler kurulunun 538 üyesi Çoğunluk için 270 seçici oy gerekli | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||
 Red Bush/Cheney Blue Gore/Lieberman | |||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
Görevdeki Demokrat Başkan Bill Clinton, 22. Değişiklik ile belirlenen dönem sınırlamaları nedeniyle üçüncü dönem için aday olma hakkına sahip değildi. Mevcut Başkan Yardımcısı Al Gore, ön seçimlerde New Jersey eski Senatörü Bill Bradley'i kolayca mağlup ederek Demokrat Parti adaylığını kazandı. Yardımcısı olarak Connecticut Senatörü Joe Lieberman'ı seçti. George W. Bush, Cumhuriyetçi Parti adaylığı için erken dönemde favori olarak görülüyordu ve Arizona Senatörü John McCain ve diğer rakipleriyle yaşadığı zorlu bir ön seçim sürecinin ardından Süper Salı'da adaylığı garantiledi. Bush, Savunma eski Bakanı Dick Cheney'i yardımcısı olarak seçti.[2]
Her aday da öncelikli olarak bütçe, vergi indirimi ve federal sosyal sigorta programlarındaki reformlar gibi iç meselelere odaklandı; ancak dış politika da göz ardı edilmedi. Bill Clinton'ın Monica Lewinsky ile yaşadığı skandal ve ardındanki azil süreci nedeniyle Gore, Clinton ile birlikte kampanya yürütmedi.[3] Cumhuriyetçiler, Clinton'ın ahlaki hatalarını eleştirirken, Gore ise Bush'un deneyim eksikliğini hedef aldı.
Seçim gecesi, Florida eyaletinin seçim sonuçlarının belirsizliği nedeniyle başkanlığı kimin kazandığı netleşmedi. İlk sonuçlar, Bush'un Florida'yı çok az bir farkla kazandığını gösterdi; bu da eyalet yasalarına göre oyların yeniden sayılmasını gerektirdi. Bir ay süren hukuki mücadeleler ve tartışmalı Bush v. Gore davasında Yüksek Mahkeme'nin 5'e 4 oyla aldığı kararla sonuçlandı ve eyalet genelinde alınan yeniden sayım kararı durduruldu. Sonuç olarak, Bush Florida'yı yalnızca 537 oy farkla (%0,009) kazandı. Florida'daki yeniden sayım ve ardından gelen hukuki süreçler, seçim sonrası büyük tartışmalara yol açtı. Bazı analizler, sınırlı bölgesel yapılacak olan yeniden sayımların Bush'un zaferini garantileyeceğini, ancak eyalet genelinde bir yeniden sayımın eyaleti Gore'a kazandıracağını öne sürdü. Seçim sonrası yapılan analizler, Palm Beach County'deki "kelebek oy pusulasının" 2.000'den fazla oyu Gore yerine üçüncü parti adayı Pat Buchanan'a yönlendirdiğini ve bunun Florida'yı ve başkanlığı Bush'a kazandırdığını ortaya koydu.[4]
Sonuç olarak, Bush 271 seçici kurul oyu alarak başkanlık için gereken 270 oyu bir farkla geçti, Gore ise halk oylarında 543.895 oyla (%0,52 fark) önde yer aldı.[5] Bush, 1996'da Demokratlara oy vermiş olan 11 eyaleti Cumhuriyetçilere kazandırdı: Arkansas, Arizona, Florida, Kentucky, Louisiana, Missouri, Nevada, New Hampshire, Ohio, Tennessee ve Batı Virginia. Bu seçim, 2024'e kadar görevdeki bir başkan yardımcısının başkanlık için aday olduğu son seçim oldu.
Sonuçlar
değiştir| Başkan Adayı | Yardımcı Başkan Adayı | Parti | Kazanılan Delege | Aldığı Oy | Oy Oranı | Kaynakça |
|---|---|---|---|---|---|---|
| George W. Bush | Dick Cheney | Cumhuriyetçi Parti | 271 | 50.456.002 | 47.9 | [6] |
| Al Gore | Joe Lieberman | Demokratik Parti | 266 | 50.999.897 | 48.4 | |
| Ralph Nader | Winona LaDuke | Yeşil Parti | 0 | 2,882,955 | 2.74 |
Kaynakça
değiştir- ^ Haddad, Ken (7 Kasım 2016). "5 of the closest Presidential elections in US history". WDIV (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Kasım 2024.
- ^ News, A. B. C. "Bush Officially Chooses Cheney As His Running Mate". ABC News (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Kasım 2024.
- ^ "Gore keeps distance from Clinton - UPI Archives". UPI (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Kasım 2024.
- ^ "The Butterfly Did It: The Aberrant Vote for Buchanan in Palm Beach County, Florida". Stanford Graduate School of Business (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Kasım 2024.
- ^ "Election results and voting information". FEC.gov (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Kasım 2024.
- ^ "United States presidential election of 2000". britannica.com. 14 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
 | Amerikan siyaseti ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Seçimler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |